Tấm lòng sâu nặng với TP.HCM của nhà nghiên cứu 103 tuổi

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư với vai trò đại sứ văn hóa đọc TP.HCM nhiệm kỳ 2023-2024. Ảnh: Thanh Trần.

Trong khuôn khổ Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai năm 2023, chương trình giao lưu và giới thiệu bộ sách Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020) của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư là sự kiện đầu tiên trong chuỗi gần 80 sự kiện được tổ chức tại quận 1, TP.HCM.

Chương trình diễn ra vào sáng ngày 19/4 tại sân khấu đường Công xã Paris, do Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM phối hợp cùng Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM tổ chức.

Qua buổi giao lưu với nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư - đại sứ văn hóa đọc nhiệm kỳ đầu tiên của TP.HCM - ông Lâm Đình Thắng cho rằng: "Sự kiện không chỉ nhằm giới thiệu một bộ sách giá trị đối với TP.HCM, mà còn giới thiệu một tinh thần lao động Nguyễn Đình Tư, rất kiên trì, nhẫn nại, hăng say, đáng trân quý. Và trên hết là tấm lòng sâu nặng đối với TP.HCM".

Viết từ tâm huyết, tình yêu với thành phố

Bộ sách Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh, dặm dài lịch sử (1698-2020), vừa được cho ra mắt nhân kỷ niệm 325 năm Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - TP.HCM, là công trình đã được thực hiện trong hơn 20 năm của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư.

Chia sẻ với khán giả, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cho biết công trình này cũng là tâm nguyện của ông đối với thành phố - một thành phố sôi động nhất nhì cả nước nhưng chưa có tài liệu nào tổng quát về các khía cạnh của nó.

"Tôi cố gắng viết cho được quyển sách này. Lúc đầu tôi nghĩ tôi không phải là tác giả viết mà sẽ là người khác. Nhưng tôi không thấy ai viết cả. Vì thế tuy năng lực có hạn nhưng vì tâm huyết với thành phố nên cố gắng làm và đã làm được. Đó là ý nghĩa của quyển sách này", ông nói.

Bộ sách Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020) của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư. Ảnh: Thanh Trần.

Theo nhà nghiên cứu, tác phẩm này giống một tập cẩm nang mà các cơ quan, cán bộ, công chức, các gia đình trong thành phố nên có. Để khi muốn tìm một vấn đề gì liên quan đến thành phố, chỉ cần mở sách ra là có thể thỏa mãn ngay, không cần tìm đâu xa.

"Những cái gì cần viết, cần nói, cần giới thiệu về thành phố với người dân ở trong thành phố, người ở các nơi, thậm chí với các bạn đến chơi, tôi nghĩ quyển sách này đã trọn vẹn rồi", ông bày tỏ sự mãn nguyện của mình sau khi hoàn thành bộ sách.

Nhưng ông cũng không quên nói thêm: "Từ giờ trở đi, thời gian còn dài, thành phố còn phát triển, còn tiến bộ, còn tốt đẹp hơn nữa, đó là trách nhiệm của các thế hệ mai sau".

Giải đáp thắc mắc cho thế hệ trẻ

Dù đã bước qua tuổi 103, mỗi ngày ông đều dành 10 tiếng để viết sách, làm nghiên cứu. Viết xong cuốn này ông lại viết cuốn khác. Tinh thần lao động miệt mài và tình yêu của ông đối với mảnh đất mà mình đang sống đã truyền cảm những có nhiều nhà nghiên cứu sau này cũng như các độc giả trẻ.

"Điều tôi tâm đắc và trân trọng ở ông đó là tinh thần lao động rất bền bỉ, kiên trì, hăng say. Một ngày ông viết 10 tiếng, không ngừng nghỉ, cho thấy tình yêu của ông với lịch sử, với thành phố rất mãnh liệt và để lại một công trình lớn", PGS.TS Trần Thị Mai - người đã chứng kiến quá trình lao động của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư - chia sẻ.

Ông Lâm Đình Thắng (bên trái) và nhà nghiên cứu, đại sứ văn hóa đọc Nguyễn Đình Tư tại sự kiện sáng ngày 19/4. Ảnh: Thanh Trần.

Công trình không chỉ đem lại một cái nhìn bao quát về 300 năm của thành phố, mà còn đưa người đọc về tiền sử, về thời kỳ phù Nam, về thời kỳ Thủy Chân Lạp và những người lưu dân Việt đầu tiên trên vùng đất này.

Theo PGS.TS Trần Thị Mai, nhà nghiên cứu có cách tiếp cận với khoa học lịch sử như một người kể chuyện, nhẩn nha kể từ việc này sang việc khác, từ những công việc đầu tiên tạo dựng, cho đến công cuộc kiến thiết, đấu tranh để gìn giữ vùng đất này. Đó chính là điều mà những thế hệ sau, những thế hệ trẻ rất trân trọng.

"Thì ra, nếu người ta có một tình yêu dành cho non sông đất nước, tình yêu với thành phố thì người ta có thể làm được những điều phi thường như vậy. Để xử lý toàn bộ tư liệu này, ông phải có một vốn văn hóa lớn. Chẳng hạn cách sử dụng khác nhau của hai từ "di dân" và "lưu dân", ở TP.HCM có bao nhiêu ngôi chùa, bao nhiêu con rạch... cụ Tư làm rất kỹ. Nói thật, tôi càng đọc tôi càng kính nể một sự chuyên tâm, cần cù và nhẫn nại", nhà văn, nhà báo Lê Minh Quốc chia sẻ.

Trong vai trò là đại sứ văn hóa đọc của TP.HCM, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư bày tỏ tâm nguyện muốn được chia sẻ, trao đổi nhiều hơn về những thắc mắc, trăn trở của các thế hệ sau này về lịch sử và con người ở vùng đất này, để từ đó phát triển thành phố hơn nữa.