Một người nhập cư từ El Salvador đã mua được căn nhà 3 phòng ngủ có tầng hầm. Một bà mẹ đơn thân từ Ethiopia đã gửi con gái đến trường đại học. Một người tị nạn từ Sudan đã mua được giường tầng cho con trai, ghế sofa và bàn ăn mới, tất cả đều nhờ vào quá trình họ làm việc tại nhà máy chế biến thịt Smithfield ở thành phố Sioux Falls, bang South Dakota, Mỹ.
Trước khi nhà máy chế biến thịt lớn nhất nước Mỹ bị tấn công bởi virus corona, với 640 ca nhiễm, nhà máy này là “phao cứu sinh” cho hàng nghìn người nhập cư, từ châu Phi, Đông Á và Mỹ Latin, nhưng cơ hội không dễ dàng có được, New York Times cho biết.
Sinh kế của người nhập cư
Trong hơn 100 năm qua, những người chạy trốn khỏi các khu vực chiến tranh, nghèo đói đã gắn bó với nhà máy 8 tầng, hoạt động suốt 24 giờ mỗi ngày dọc theo sông Big Sioux rợp bóng cây.
Họ làm việc cạnh nhau trước băng chuyền nhanh với những con dao điện rung lắc đủ mạnh để xẻ đôi một con lợn chỉ trong 30-40 giây. Nhiều người phải chờm đá ở cổ tay vào ban đêm và dựa vào một liều ibuprofen (thuốc chống viêm khớp) hàng ngày để theo kịp tốc độ giết mổ, chế biến và đóng gói các sản phẩm thịt lợn để tiêu thụ toàn cầu.
 |
| Nhờ thu nhập từ nhà máy đã giúp bà mẹ đơn thân đến từ Sudan nuôi 3 đứa con nhỏ. Ảnh: New York Times. |
Đổi lại, họ nhận được tiền lương cao hơn mức tối thiểu và dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở một tiểu bang có chi phí sinh hoạt khiêm tốn, nâng cao giá trị những người nhập cư đến Mỹ mà không cần được giáo dục chính thức hoặc hiểu biết về tiếng Anh.
Nhưng 3.700 lao động bên trong nhà máy đang đối mặt với nguy hiểm, khi nhà máy trở thành ổ dịch cụm đơn lớn nhất nước Mỹ. Các công nhân làm việc tại nhà máy chiếm 44% số ca nhiễm Covid-19 ở bang South Dakota.
Một nhóm chuyên gia từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) đã đến nhà máy để đánh giá sự bùng phát ngoài tầm kiểm soát.
Các công nhân, nhiều người đã chiến đấu với những cơn sốt kéo dài hàng tuần và suy nhược cơ thể, giờ đang đối mặt với thực tế tàn khốc khác, virus. Họ đang thương tiếc những đồng nghiệp và công việc khiến họ nhiễm bệnh.
Ban đầu các công nhân tại nhà máy, đặc biệt là người nhập cư cho rằng virus corona không thể tệ hơn những gì mà họ đã trải qua, chiến tranh, giành giật và không đủ ăn. Sau nhiều giờ làm việc trong nhà máy, họ đã tập trung trong phòng ăn đông đúc và náo nhiệt, chia sẻ món bánh sambusa từ Sudan, trứng cuộn từ Trung Quốc.
Họ chia sẻ những câu chuyện về con đường gian khổ để đến được “thiên đường Mỹ” và từ đó virus lây lan trong nhà máy.
Muốn làm việc bất chấp nguy hiểm
Rất nhiều gia đình người nhập cư ở Mỹ và thân nhân của họ ở quê nhà trông chờ vào tiền lương mà các công nhân nhận được từ nhà máy. Nhiều người nói rằng họ muốn quay trở lại làm việc, bao gồm làm việc 2 ca mỗi ngày, điều mà họ thường xuyên thực hiện trong 6-7 ngày mỗi tuần, bất chấp nguy cơ lây nhiễm virus.
Trong thời gian nhà máy phải đóng cửa do dịch bệnh, họ được đảm bảo 80 giờ nghỉ có lương, ít hơn nhiều so với số tiền mà họ kiếm được thông qua việc làm thêm giờ.
 |
| Thu nhập từ nhà máy nuôi sống hàng nghìn người nhập cư và gia đình của họ ở quê nhà. Ảnh: Smithfield Foods. |
Đối với nhiều người lao động, rủi ro mà họ phải đối mặt không có gì mới. Họ chạy trốn chiến tranh, nghèo đói hoặc sự đàn áp sắc tộc để đến Mỹ. Dù họ nhìn thấy nhiều đồng nghiệp bị tai nạn do máy móc chuyển động nhanh, bị ngã vì sàn nhà dính đầy dầu mỡ và da bong tróc vì chất tẩy rửa, nhưng đối với họ công việc trong nhà máy là một “đặc quyền”.
“Tôi không thể chờ đợi cho đến khi nhà máy mở cửa trở lại, vì lý do đơn giản rằng đây là nguồn sinh kế duy nhất của gia đình tôi”, Achut Deng, một người tị nạn từ Sudan, đã làm việc 6 năm trong nhà máy, nói.
“Tôi nghĩ, điều này cũng giống như bất kỳ cơn ác mộng nào khác mà tôi đã trải qua. Nếu tôi chết, những đứa trẻ sẽ lớn lên giống như tôi và đó là điều khiến tôi không thể ngẩng đầu lên được”, bà Deng nói.
Ngoài việc chu cấp tiền cho con gái, bà còn gửi tiền về cho ba mẹ ở Uganda và 2 người em đang là sinh viên ở quê nhà. Công ty nói rằng các công nhân không có triệu chứng trong 3 ngày mà không dùng thuốc và được xác nhận của bác sĩ có thể trở lại làm việc, vì vậy bà đã ngưng dùng thuốc tylenol mà chuyển sang dùng trà và chanh để hạ sốt với hy vọng có thể nhanh chóng quay lại làm việc.
Nhiều công nhân nói rằng công việc tại nhà máy tuy vất vả, nhưng đã mang đến cho họ một cuộc sống không thể tốt hơn đối với người nhập cư và người tị nạn.
“Đây là nơi duy nhất mà tôi có thể kiếm sống và nuôi con”, Yoli Hernandez, bà mẹ đơn thân đến từ El Salvador, người làm việc tại nhà máy từ năm 1999 và kiếm được 17,3 USD/giờ nói.
Giới chủ đặt lợi nhuận lên hàng đầu
Việc số công nhân nhiễm bệnh cao bất thường đã dẫn đến sự chỉ trích của các lãnh đạo công đoàn, những người nói rằng chủ sở hữu đã không áp dụng các biện pháp phòng dịch kịp thời, thay vào đó, họ khuyến khích công nhân làm việc để đáp ứng nhu cầu thịt gia tăng trong đại dịch.
 |
| Lãnh đạo công đoàn nhà máy chỉ trích giới chủ đặt lợi nhuận lên trên sức khỏe của công nhân. Ảnh: AP. |
Kooper Caraway, chủ tịch khu vực Sioux Falls của Liên đoàn Lao động và Đại hội các tổ chức công nghiệp Mỹ (AFL-CIO), cho biết lãnh đạo công đoàn đã gióng hồi chuông cảnh báo hơn một tháng trước, rằng nhà máy này với lượng công nhân đông đúc, thiếu thiết bị bảo hộ có thể trở thành điểm nóng bùng phát dich bệnh.
“Họ đã quyết định giữ lại tất cả những gì có lợi nhất hơn là thay đổi cho đến khi họ thực sự phải làm, nhưng sau đó virus đã vượt khỏi tầm kiểm soát”, ông Caraway nói.
Trong khi đó, các quan chức nhà máy cho biết họ đã tăng cường các biện pháp phòng dịch, khử trùng nhà máy, cung cấp thêm thiết bị bảo hộ. Họ cho biết thêm đã lắp đặt các tấm che, rào cản vật lý và thiết bị quét thân nhiệt để phát hiện công nhân bị sốt.
“Chúng tôi đã tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe cho nhân viên và ngay lập tức thực hiện mọi hành động cần thiết để bảo vệ họ”, Kenneth M. Sullivan, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành nhà máy nói.
