 |
Bloomberg mô tả trước khi mất trắng 20 tỷ USD, Bill Hwang - người Mỹ gốc Hàn Quốc, nhà sáng lập quỹ đầu tư Archegos Capital Management - là "chuyên gia giao dịch vĩ đại nhất mà bạn chưa từng biết đến".
Theo Bloomberg, vụ vỡ nợ của quỹ đầu tư Archegos Capital Management hồi cuối tháng 3 là một trong những thất bại gây chấn động nhất trong lịch sử ngành tài chính Phố Wall. Chưa một cá nhân nào mất nhiều tiền trong khoảng thời gian ngắn đến vậy.
Tài sản của ông Hwang từng đạt đỉnh 30 tỷ USD. Tuy nhiên, ông không phải một ngôi sao Phố Wall, không hề nổi đình đám như những nhà đầu tư thành công khác. Những người biết đến ông Hwang chủ yếu là các đồng nghiệp cũ trong quỹ đầu cơ và một số chủ ngân hàng.
 |
| Thất bại của nhà giao dịch Mỹ gốc Á đã khiến các ngân hàng lớn chịu lỗ hàng tỷ USD. Ảnh: Getty Images. |
"Bill Hwang là ai?"
Ông Hwang là "cá mập" Phố Wall lớn nhưng kín tiếng bậc nhất. Thông qua các giao dịch hoán đổi, quỹ đầu tư của ông có thể chịu lỗ hoặc nhận lãi mà không cần trực tiếp sở hữu tài sản. Ngay cả những nhà băng làm ăn với ông Hwang cũng không thể nhìn thấy bức tranh toàn cảnh.
Đó là lý do hôm 26/3, khi các nhà đầu tư trên toàn thế giới hay tin Archegos không thể trả khoản nợ khổng lồ được dùng để tạo ra ván cược trị giá 100 tỷ USD, câu hỏi đầu tiên xuất hiện trong đầu họ là: "Bill Hwang là ai?".
Khi những cổ phiếu nằm trong danh mục đầu tư của Archegos sụt giá, các ngân hàng và công ty tài chính đã kích hoạt lệnh tăng tài sản ký quỹ (margin call), yêu cầu công ty nạp thêm tiền hoặc tài sản thế chấp vào tài khoản.
Tuy nhiên, quỹ đầu tư của ông Hwang không thể đáp ứng yêu cầu, buộc các nhà môi giới phải bán cổ phiếu và tài sản mà công ty nắm giữ. Điều này kích hoạt đà giảm mạnh của những cổ phiếu được Archegos đầu tư.
 |
| Credit Suisse lỗ 4,7 tỷ USD vì Bill Hwang. Ảnh: Reuters. |
Các ngân hàng không kịp bán cổ phiếu cũng chịu thiệt hại nặng nề. Ngân hàng Credit Suisse (Thụy Sĩ), một trong những bên cho vay của Archegos, gánh lỗ 4,7 tỷ USD. Một số giám đốc điều hành bị sa thải. Trong khi đó, Nomura của Nhật Bản có khả năng mất 2 tỷ USD.
Ông Hwang nổi tiếng thích vung tiền. Ông đặt cược lớn vào các cổ phiếu Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản và sử dụng đòn bẩy tài chính cao (đòn bẩy là thuật ngữ để chỉ hiện tượng sử dụng nợ để thu lợi nhuận trên tài sản).
Cuộc sống cá nhân của ông khiêm tốn hơn. Căn nhà của ông Hwang và vợ Becky mua ở Tenafly (quận Bergen, bang New Jersey) có giá khoảng 3 triệu USD.
Tôi cố gắng đầu tư theo lời Chúa và quyền năng của Thánh Linh. Theo một cách nào đó, đó là một cách đầu tư không sợ hãi. Tôi không sợ cái chết hay tiền bạc
Bill Hwang
Là người theo đạo, ông đã thành lập một quỹ có trụ sở tại New York để tài trợ cho những buổi đọc Kinh thánh và câu lạc bộ đọc sách tôn giáo. Quỹ quyên góp thành công hàng chục triệu USD cho các tổ chức thuộc Kitô giáo.
Trong các cuộc phỏng vấn, ông Hwang thường chia sẻ ông chia đều quỹ thời gian cho ba niềm đam mê. Đó là gia đình, công việc kinh doanh và quỹ từ thiện. "Tôi cố gắng đầu tư theo lời Chúa và quyền năng của Thánh Linh. Theo một cách nào đó, đó là một cách đầu tư không sợ hãi", nhà đầu tư Mỹ chia sẻ. "Tôi không sợ cái chết hay tiền bạc", ông nhấn mạnh.
Sinh ra ở Hàn Quốc, ông Hwang chuyển đến Las Vegas vào năm 1982 khi còn là một học sinh trung học. Vốn tiếng Anh không nhiều, ông phải làm việc tại một cửa hàng McDonald’s ở Las Vegas Strip. Chưa đầy một năm sau khi ông Hwang đến Mỹ, cha của ông qua đời.
Ông Hwang và mẹ chuyển đến Los Angeles. Tại đây, ông theo học kinh tế tại Đại học California. Sau khi lấy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh, ông làm việc cho một công ty dịch vụ tài chính Hàn Quốc (có trụ sở tại New York) trong vòng sáu năm.
Phong cách đầu tư liều lĩnh
Cuối cùng, ông làm việc cho nhà đầu tư kỳ cựu Julian Robertson, người được biệt danh là "Phù thủy Phố Wall". Vào thời điểm đó, ở tuổi 33, ông Hwang nhận "tấm vé vàng" đến Phố Wall. Đó là lời đề nghị làm việc cho quỹ đầu tư Tiger Management của ông Robertson.
Ông Hwang chịu ảnh hưởng sâu sắc của "Phù thủy Phố Wall" Robertson. Theo lời ông kể lại, Tiger có thời điểm đốt 2 tỷ USD vào một vụ đầu tư sai và "mọi người đều hoảng sợ". Nhưng ông Robertson bình tĩnh nói với ông Hwang và các nhân viên khác: "Hãy bình tĩnh, nó chỉ đang hoạt động. Chúng ta sẽ cố gắng hết mình".
Tính đến năm 2007, Hwang vẫn được coi là ngôi sao sáng của Tiger sau khi mang lại lợi nhuận 40%/năm cho quỹ. Tuy nhiên, năm 2008, Tiger Suger - quỹ con của Tiger do ông Hwang điều hành - lỗ nặng vì bán khống cổ phiếu của hãng xe Volkswagen. Cuối năm đó, danh mục đầu tư của ông lao dốc 23%, khiến nhiều nhà đầu tư phẫn nộ và rút tiền.
Ông Hwang sau đó tiếp tục gặp phải những rắc rối pháp lý. Năm 2012, ông nhận tội gian lận sau bê bối giao dịch nội gián tại Tiger Asia, bị kết án một năm quản chế và phải nộp lại 16 triệu USD.
 |
| Nhà đầu tư kỳ cựu Julian Robertson, người có biệt danh là "Phù thủy Phố Wall". Ảnh: Getty Images. |
Cùng năm đó, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) buộc tội ông, Tiger Asia và Tiger Asia Partners lũng đoạn cổ phiếu ngân hàng Trung Quốc để thu lợi bất hợp pháp gần 17 triệu USD. Ông và các công ty sau đó phải trả 44 triệu USD để dàn xếp vụ kiện.
Sau đó một năm, ông Hwang thành lập Archegos với tư cách một văn phòng gia đình. Lần này, ông không huy động vốn từ các nhà đầu tư bên ngoài mà vay tiền nhà băng để đầu tư.
Các quy tắc của Mỹ ngăn nhà đầu tư cá nhân mua chứng khoán với hơn 50% tiền vay ký quỹ. Tuy nhiên, những quỹ đầu cơ và văn phòng gia đình như của ông Hwang không bị áp dụng quy tắc này.
Theo nguồn tin của Bloomberg, nhà giao dịch Mỹ gốc Á đã tăng cường đòn bẩy đều đặn. Ban đầu, tỷ lệ đòn bẩy là 2, nhưng sau đó tăng lên ít nhất 5 lần tính đến cuối tháng 3.
Những ván cược lớn của ông Hwang đã giúp tài sản của Archegos tăng với tốc độ không tưởng. Hồi năm 2013, quỹ đầu cơ khởi đầu với khoảng 200 triệu USD. Nhưng tài sản của ông tăng gấp 100 lần trong vòng chưa đầy 10 năm.
Ông Hwang cũng che giấu các ngân hàng thông qua những hợp đồng hoán đổi. Các giao dịch hoán đổi cho phép nhà đầu tư mua bán cổ phiếu mà không cần công khai thông tin.
Do đó, các nhà băng không thể biết ông Hwang đã đầu tư vào cổ phiếu và tài sản của rất nhiều công ty, sử dụng hàng loạt đòn bẩy tài chính để mua cùng số cổ phiếu. Thêm vào đó, hợp đồng hoán đổi còn cho phép nhà đầu tư nâng tỷ lệ đòn bẩy đáng kể đối với một danh mục.
Hàng trăm tỷ USD bay hơi
Vào cuối mỗi ngày giao dịch, Archegos sẽ thanh toán các tài khoản hoán đổi. Nếu tổng giá trị của tất cả vị thế trong tài khoản tăng lên, ngân hàng trả tiền mặt cho quỹ. Nhưng ngược lại, Archegos phải tăng tài sản ký quỹ khi giá giảm.
Quý IV/2020 là một trong những quý thành công của ông Hwang. 7 trong số 10 cổ phiếu được Archegos nắm giữ tăng giá trị 30%. Riêng giá cổ phiếu của Baidu, Vipshop và Farfetch tăng ít nhất 70%.
Điều đó khiến ông Hwang trở thành khách hàng được các nhà băng săn đón. Theo nguồn tin của Bloomberg, công ty có thể trả tổng cộng hơn 100 triệu USD phí hàng năm cho ngân hàng.
Tuy nhiên, cổ phiếu của ViacomCBS bất ngờ lao dốc lần lượt 9% và 23% hôm 22/3 và 24/3. Các vụ đặt cược của ông Hwang bị đẩy vào tình thế nguy hiểm. Một số ngân hàng khuyên ông bán cổ phiếu để tránh vỡ nợ.
Đối với trường hợp của Archegos, lỗ hổng không chỉ ở quỹ đầu tư mà còn nằm tại các ngân hàng tài trợ. Họ thiếu văn hóa quản trị rủi ro, từ đó dẫn đến khoản lỗ lớn
Chủ tịch Quỹ đầu tư Dragon Capital Dominic Scriven
Đến ngày 25/3, các công ty môi giới của ông đã tổ chức một cuộc họp khẩn. Những nhà băng này bị đặt vào tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Nếu các cổ phiếu trong tài khoản của ông Hwang tăng giá trở lại, mọi việc sẽ ổn. Nhưng nếu chỉ một ngân hàng lo sợ và bắt đầu bán tháo, tất cả nhà băng có thể phải trả giá. Credit Suisse muốn đợi.
Chiều 25/3, Morgan Stanley đã đánh đòn phủ đầu. Công ty âm thầm bán 5 tỷ USD cổ phần do Archegos nắm giữ với mức giá chiết khấu. Sáng 26/3, Goldman bắt đầu thanh lý 6,6 tỷ USD cổ phiếu của Baidu, Tencent Music Entertainment Group và Vipshop, sau đó là 3,9 tỷ USD cổ phiếu ViacomCBS, Discovery, Farfetch, Iqiyi và GSX Techedu.
Cuối cùng, Goldman, Deutsche Bank AG, Morgan Stanley và Wells Fargo đã thoát khỏi vụ cá cược của ông Hwang mà không chịu tổn hại. Trong khi đó, Credit Suisse và Nomura gánh khoản lỗ lớn. Mitsubishi UFJ Financial Group Inc. cũng tiết lộ có thể mất 300 triệu USD.
"Đối với trường hợp của Archegos, lỗ hổng không chỉ ở quỹ đầu tư mà còn nằm tại các ngân hàng tài trợ. Họ thiếu văn hóa quản trị rủi ro, từ đó dẫn đến khoản lỗ lớn. Bằng chứng là Giám đốc Rủi ro và Giám sát Lara Warner của Credit Suisse đã phải từ chức", Chủ tịch Quỹ đầu tư Dragon Capital Dominic Scriven bình luận với Zing.
