Nguyễn Ngọc Tư nhận giải thưởng Văn học Điền Trì, Trung Quốc

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.

Giải thưởng Văn học Điền Trì tổ chức năm nay là lần thứ 20. Lễ trao giải diễn ra hôm 14/9. Mỗi năm, Tạp chí Văn học Điền Trì sẽ bình chọn những tác phẩm được đăng trên tạp chí năm trước để trao giải thưởng.

Năm 2023, ba truyện ngắn Cố định một đám mây, Một mùa sương thức, Những biển nằm trong tập truyện ngắn Cố định một đám mây của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư (Phanbook và Nhà xuất bản Đà Nẵng ấn hành, 2018) được hai dịch giả Cao Ngạt Kiều và Hồ Điệp dịch, in trên Tạp chí Văn học Điền Trì. Năm nay, truyện ngắn Những biển được chọn để trao giải thưởng “Văn học Đông Nam Á xuất sắc năm 2024”.

Cố định một đám mây bao gồm 10 truyện ngắn, được đơn vị phát hành giới thiệu sẽ "đưa độc giả bước vào một không gian mới trong chuyến viễn hành văn chương âm thầm nhưng đầy dấu ấn cá nhân", với những thay đổi trong văn phong, bút pháp của tác giả so với những tác phẩm trước đó.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư không thể đến tham dự Lễ trao giải vừa diễn ra tại thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Trong diễn từ gửi ban tổ chức, nhà văn viết "thiết nghĩ với một nhà văn, sự hiện diện quan trọng nhất của anh/chị ta chính là ở tác phẩm", bày tỏ rằng giải thưởng đã củng cố niềm tin nơi cô rằng "văn chương, nghệ thuật vốn không có biên giới nào".

Nguyễn Ngọc Tư bộc bạch cô thường tránh né việc đọc lại tác phẩm của mình sau khi đã in thành sách. Lý do một phần là cô "đã đọc chúng nhiều đến phát chán trong lúc sửa chữa hoàn thiện bản thảo, phần khác, tôi không cách nào đọc lại mà không thất vọng, không nhìn thấy những lỗi sai, những câu chữ vụng về - thứ luôn hiện rõ dần trước độ lùi của thời gian". Nhưng lý do quan trọng hơn là nhà văn "không muốn mất thời giờ quyến luyến những thứ đã viết xong, đã ở thì quá khứ, mà dành trọn tâm trí cho những gì đang và sẽ viết sắp tới đây".

Nhìn lại khoảng cách khá xa giữa mình và tác phẩm của mình, Nguyễn Ngọc Tư thường nghĩ: “Một khi tác phẩm đến với công chúng, nó phải tự thân trôi nổi ngoài kia, mình làm sao quản được”.

Cô nghĩ vậy mà không chút nào áy náy, bởi "tôi biết tác phẩm của mình sẽ được người đọc bảo bọc". Những khoảnh khắc như khi được tin tạp chí Văn học Điền Trì trao giải cho chùm truyện ngắn của mình, cô "lại nghĩ những tác phẩm ấy vẫn nhận được hơi ấm, ánh sáng dẫu không được tôi thường xuyên hoài nhớ".

Do đó, nhà văn cảm ơn tạp chí "đã giúp sức cho những tác phẩm này chống lại sự xa cách của kẻ khai sinh ra chúng [...] nhắc nhớ rằng, dẫu tôi giả vờ như quên những gì mình từng viết, thì chúng cũng là những đứa con tinh thần mà tôi đã từng hoài thai, chăm chút".

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư từng nhận nhiều giải thưởng văn học quốc tế: Giải thưởng văn học ASEAN năm 2018 với tác phẩm Ngọn đèn không tắt và Cánh đồng bất tận, Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin tại Đức (Litprom) bình chọn với tác phẩm Cánh đồng bất tận. Năm 2019, Nguyễn Ngọc Tư thuộc Top 50 người phụ nữ có ảnh hưởng nhất tại Việt Nam 2018 do tạp chí Forbes bình chọn.

Tháng 7 năm nay, bản dịch tác phẩm Biên sử nước của Nguyễn Ngọc Tư sang tiếng Anh với tựa đề Water: A Chronicle do dịch giả An Lý thực hiện đã giành giải PEN Translates của English PEN (Hiệp hội Văn bút Anh).