Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Người máy: hạnh phúc và hoang mang

Illah Nourbakhsh từ Financial Times cho rằng chúng ta sẽ sớm chia sẻ Trái Đất với người máy, điều đó mang lại nhiều niềm hạnh phúc lẫn nỗi hoang mang.

Công nghiệp tự động là một chủ đề được quan tâm bởi các nhà kinh tế khi đánh giá tác động lâu dài của nó đến việc làm và sự thịnh vượng. Nhưng người máy cũng đang dần được sản xuất đại trà để đi vào trong đời sống, cùng chia sẻ công việc tại nhà và nơi làm.

Người máy sẽ cùng chia sẻ với con người những nỗi cô đơn, chăm sóc người già, nuôi dạy trẻ em hoặc thậm chí là trở thành một bộ phận cơ thể con người.

Song chung voi nguoi may anh 1
Loài người có thể là bạn đồng hành của một bộ phận dân cư trong tương lai. Ảnh: Financial Times.

Có thể gọi đó là một xã hội người máy, vì chúng sẽ tương tác với con người thông qua cùng một cách thức và chuẩn mực..

Loài người nên vui mừng hay lo lắng vì điều này?

Tất cả phụ thuộc vào mức độ lạc quan của bạn về công nghệ, liệu bạn cho rằng người máy sẽ giúp mình thoát khỏi những mệt nhọc của công việc và mở ra một thời đại mới, hay đây là mở đầu thời kỳ mà người máy nắm trong tay mọi nguồn lực thông tin, của cải cũng như quyền lực?

Đây là 4 yếu tố vẽ ra viễn cảnh cho tương lai mới.

Thay đổi nhanh chóng và không có dấu hiệu báo trước

Chúng ta đang quen dần với các thiết bị kết nối đám mây nhằm nhanh chóng đạt được những thuận lợi tối ưu.

Tesla đã mở ra con đường sáng này bằng việc xe điện thông minh điều khiển từ xa: mỗi sáng thức dậy, chúng ta chỉ việc ra lệnh bằng bảng điều khiển và chiếc xe sẽ tự làm công việc của nó

Song chung voi nguoi may anh 2
Trong tương lai, có thể con người không cần làm gì ngoài ra lệnh. Ảnh: Consumer Report.

Xe hơi sẽ luôn có được những nâng cấp thú vị, tuy vậy, nó cũng gây nên lo ngại sẽ đe dọa đến quan hệ kiểm soát giữa người chủ và chiếc xe.

Trong xã hội tương lai, có thể người máy sẽ được điều khiển bằng các thiết bị kết nối đám mây, giống như cách mà Tesla đã làm. Chúng sẽ có những kỹ năng, cá tính cũng như phong cách riêng.

Mọi khía cạnh của những yếu tố trên cũng có thể sẽ thay đổi trong một thời điểm nhất định. Chúng ta sẽ có một cuộc sống phiền toái, luôn tự hỏi bản thân rằng những gã người máy này sẽ ra sao vào ngày mai?

Hay mỗi ngày chúng ta sẽ tận hưởng những điều bất ngờ mỗi ngày, vì người máy được nâng cấp theo đúng trình tự nhất định, khác với những bạn bè người thật của chúng ta?

Tính chân thực là thứ được đánh giá quá cao

“Black Mirror”, một series truyền hình tại Anh với nội dung chuyên mô tả về những viễn cảnh trong tương lai có tập “Be right back”, kể về một góa phụ đã đặt mua một người máy giống với người chồng quá cố, nhằm xoa dịu nỗi đau mất chồng.

Người máy này có khả năng dùng trí nhớ nhân tạo, tái tạo lại kí ức tươi đẹp giữa 2 người, từ những dòng tweets đến video, những kỷ niệm của cả hai, bằng chính cách ăn nói, ký ức của người chồng.

Song chung voi nguoi may anh 3
Chúng ta có thể yêu thương người máy như người thật hay không? Ảnh: DamnGeeky.

Lúc đầu, người góa phụ rất yêu quý người máy vì nó có thể mang lại lại niềm vui cho cô, nhưng sau đó, cô ta dần nhận ra nó chỉ là một hình bóng nhợt nhạt, không thể chạm đến tâm hồn của cô như người chồng cũ.

Trong cơn tuyệt vọng, góa phụ đưa người máy đến bờ vực và yêu cầu nó nhảy xuống. Khi người máy chuẩn bị nhảy, cô bực tức vì nó thậm chí còn không rơi nước mắt cho số phận của mình. Nhưng trong thời điểm quyết định, người máy đã rơi lệ, tỏ ra đau đớn và sợ hãi.

Dù biết cỗ máy chỉ cố gắng phản ứng theo đúng kỳ vọng của mình, người góa phụ trẻ vẫn không thể phá hủy nó.

Hàng triệu năm tiến hóa đã tạo cho loài người khả năng thể hiện cảm xúc qua nét mặt. Trong tương lai, người máy có thể học tập điều này, và bắt chước cảm xúc, thông qua đó điều khiển con người, ngay cả khi chúng ta nhận ra cảm xúc đó chỉ là giả tạo.

Dù muốn hay không, bạn cũng sẽ trở nên nổi tiếng

Hãy tưởng tượng, bạn ngồi trong một quán cà phê cùng trò chuyện vui vẻ với người một người không quen bàn bên. Chẳng có gì đáng lo bởi cả hai chẳng quen biết nhau.

Nhưng nếu bạn là Justin Bieber hay Beyoncé? Khi họ ngồi xuống và hàng tá người hâm mộ tìm cách tiếp cận, mọi chuyện sẽ không dễ dàng. Tất cả đều biết về cuộc sống riêng tư - và không cho phép bạn trốn tránh.  

Song chung voi nguoi may anh 4
Sự ẩn danh sẽ là điều xa xỉ trong tương lai. Ảnh: Shutterstock

Các người máy trong tương lai có thể giống như những phóng viên lá cải đại tài này, chúng nhận dạng khuôn mặt, tìm kiếm bạn khắp mọi ngõ ngách trên Internet chỉ trong một phần nghìn giây.

Theo đó, tất cả chúng ta sẽ trở thành những người nổi tiếng. Nếu bạn muốn mai danh ẩn tích, chỉ còn cách trốn tránh khỏi bất kỳ ai (người máy hay người thật) muốn làm quen.

Thực chất, người máy được tạo ra để khai thác con người

Năm nay, Facebook đã giới thiệu các hộp thư trò chuyện, nơi được thiết kế cho mọi người có thể mua hàng hóa, không chỉ bằng những cú nhấp chuột mà còn bằng cách viết và nói.

Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành của Facebook cũng cho rằng, những hộp thư này chưa phải là hoàn hảo nhất, nhưng nó đã sẵn sàng ra mắt mọi người, bất cứ khi nào gặp khó khăn, họ sẽ có một đội ngũ chuyên gia con người đến giúp đỡ người dùng.

Các người máy tương lai sẽ giống như một nhân mã thời hiện đại: nửa người, nửa máy. Hiện tại, gần như không thể phân biệt liệu chúng ta đang nói chuyện với một cổ máy hay một con người thực đối với nhiều tổng đài điện thoại.

Vì sao cần làm robot giống người thật? Robot giống người mang lại khuôn mặt thân thiện và giúp ích trông một số công việc cụ thể. Dù vậy, các thiết kế này vẫn còn gây tranh cãi.

Các “anh chị em” người máy rồi sẽ được con người tín nhiệm. Với chúng ta, điều này đặt ra một câu hỏi vô cùng sâu sắc về nhân dạng: chúng ta sẽ đối xử với người máy như một cỗ máy có nhận thức, một “con người cấp thấp” chỉ mang một nửa đặc tính con người, hay đơn thuần chỉ là những cỗ máy giúp việc được phái đến bởi các công ty?

Và liệu nó có thay đổi cách chúng ta cư xử với những con người thật sự?

Với tốc độ phát triển của người máy hiện tại, sẽ rất nhanh đến lúc loài người chia sẻ hành tinh này với một giống loài ngoại lai đặc biệt.

Thay vì chiếm đóng địa cầu từ một vũ trụ xa xôi, những “người ngoài hành tinh” này sẽ là sản phẩm từ các tập đoàn giàu có. Nhiệm vụ của chúng cũng chỉ là khai thác tiền bạc từ người dùng, chẳng khác Internet ngày nay.

Một xã hội người máy đang dần hình thành, và chúng mang đến cho nhân loại cả sự hân hoan lẫn lo lắng.

Người máy: Bạn hay thù?

Tác giả Richard Waters từ Financial Times cho rằng, giống như các công nghệ khác, bản thân người máy không tốt hoặc xấu, điều đó được quyết định bởi cách loài người sử dụng chúng.

Người máy hình người Trung Quốc Người máy Trung Quốc biết nói, tạo dáng chụp ảnh.


Đại Việt

Bạn có thể quan tâm