Con người có thể yêu người máy không? Phim ảnh từ lâu đã đề ra khả năng đó, đạo diễn Spike John kể trong phim “Her” năm 2013 về một người đàn ông phải lòng hệ điều hành máy tính của mình. Spielberg cũng nói tình yêu giữa anh chàng yêu người máy Gigole Joe chuyên cung cấp dịch vụ cho phụ nữ vào những năm 2001 trong bộ phim A.I.
Chúng ta đang ở tiến nhanh việc tạo ra các người máy đáng yêu. Một ví dụ về các bước tiến của thời kì thông minh nhân tạo là chúng ta dễ trò chuyện với người máy hơn, theo Financial Times.
Eternime từ thung lũng Silicon có kế hoạch để cho mọi người tạo ra phiên bản của mình, học cách ăn nói và ký ức đời sống của họ. Người máy còn thay họ trò chuyện với những người thân sau khi chủ nhân qua đời.
Người máy đang ngày càng trở nên giống thật. Trường Đại học Khoa học và Công nghệ ở thành phố Hợp Phì, Trung Quốc, gần đây đã giới thiệu Jia Jia, một người máy với vóc dáng hấp dẫn có thể đáp lại lời nói và sở hữu biểu cảm trên khuôn mặt rất tự nhiên.
Ricky Ma, một nhà phát minh ở Hong Kong, cũng đã tạo ra người máy trông khá giống với nữ minh tinh điện ảnh Scarlett Johansson. Nó có thể cười, nháy mắt và đáp lại lời khen như thật.
 |
| Người máy ngày càng giống thật hơn. Ảnh: Sensacine. |
Cả hai người máy không được tạo ra cho mục đích tình dục. Tuy nhiên, trong thực tế đây tỏ ra là một ngành công nghiệp béo bở. Một công ty có trụ sở tại California là Abyss Creations đã tạo ra dòng sản phẩm mới với tên gọi RealDolls. Nó có vóc dáng con người và làn da silicon chất lượng cao cùng chân tay linh động, cho phép tuỳ biến các tông màu da khác nhau.
Người máy này không thể tự di chuyển, nói năng hay đứng lên. Mặc dù vậy, người sáng lập Matt McMullen tiết lộ vào năm ngoái trên trang Reddit rằng ông đang tích hợp trí thông minh nhân tạo cho chúng.
Các mối quan hệ, tình cảm hoặc thậm chí hôn nhân với người máy có thể sẽ là bình thường vào năm 2050, theo lời David Levy, chuyên gia trí tuệ nhân tạo và là tác giả của cuốn sách “Love and Sex with Robots”.
Ông cho rằng, nếu con người có thể trở nên thích thú với các đồ vật vô tri vô giác, chẳng hạn như xe hơi hay máy tính thì người máy cũng vậy. David Levy cho rằng, lý do con người yêu nhau có thể được phân tích thành các yếu tố cơ bản như sự gần gũi hoặc đồng cảm.
 |
| Người máy có thể bắt chước nhiều hoạt động của con người. Ảnh: Wonderingfair. |
“Nếu như người máy có thể bắt chước lối sống giống như con người, phản hồi hay cung cấp khả năng tình dục tuyệt vời, bạn có lý do để tin rằng chủ sở hữu sẽ gắn bó với nó”.
Một số quan điểm cho rằng người máy tình dục có thể đem lại những lợi ích về mặt xã hội, thay thế cho con người trong những hoạt động như mại dâm hiện nay, giống như cách mà những người máy công nghiệp đang thay thế cho người lao động trong các công việc khó khăn, nguy hiểm.
Tuy nhiên, Kathleen Richardson, một nghiên cứu viên về đạo đức của người máy tại trường đại học De Montfort ở Anh lại tỏ ra lo lắng:
“Tôi e ngại rằng nó sẽ tác động đến các mối quan hệ của con người. Nó khiến quan hệ người - người chỉ còn mang tính lựa chọn, rằng tất cả nhu cầu của bạn có thể được đáp ứng chỉ bằng một cái máy. Nhưng không, bạn cần sống giữa những con người thật”.
Mặc dù bàn tán về trí tuệ nhân tạo, then chốt của các cuộc tranh cãi này lại chính là bản chất của tình yêu. Khi nói về sự thay thế của người máy trong tình yêu hay trong công việc, người ta lại thường bàn luận về những điều khác, như là về bản chất của sự bất công nam nữ.
Bà Richardson, người sáng lập cuộc vận động Chống lại người máy tình dục (The Campaign Against Sex Robots), đã chỉ ra hai hướng bàn luận của vấn đề này. Một là, thực tế rằng đa số người máy giống với phụ nữ sẽ được mua bởi đàn ông - mặc cho những con người máy giống với nam giới cũng luôn có sẵn.
Bà Richardson lo ngại, cũng giống như xu hướng phim khiêu dâm trên Internet, người máy tình dục nữ sẽ gây hạ thấp nhân phẩm phụ nữ. Tạo ra những người máy “giống phụ nữ” sẽ khiến người ta xem phụ nữ là một đồ vật.
Vấn đề khác cũng được đặt ra là việc lạm dụng người máy sẽ làm chai sạn cảm xúc của con người. “Chúng ta cần sự tương tác qua lại với nhau” bà Richardson nói,“điều đó mới làm nên con người”.
 |
| Ảnh: Mashable. |
Hướng tranh luận khác muốn loài người dạy chúng cách thương lượng, dàn xếp mọi chuyện. Người máy được thiết lập để làm hài lòng tất cả mọi mong muốn của chúng ta, sẽ làm hư con trẻ, khiến chúng không biết tương tác với những người thật khác.
Ngược lại, ông Levy cho rằng người máy sẽ không thay thế được các mối quan hệ của con người, nhưng nó sẽ giúp cho người tàn tật, khiếm khuyết,... tìm được người bạn đời.
“Câu hỏi đặt ra không phải là có một mối quan hệ với người máy sẽ tốt hơn, mà điều đó có hơn so với việc không có mối quan hệ nào cả?” Ông nói.
