Tại SEA Games 2001 tổ chức tại Malaysia, Trần Xuân Hiền đã xuất sắc đoạt HCB ở nội dung 100m bơi ếch với thành tích 1’04’’94. Đây là tấm huy chương đầu tiên của bơi Việt Nam kể từ khi hòa nhập lại với khu vực. Trước Xuân Hiền, VĐV gần nhất đoạt huy chương cho bơi Việt Nam tại SEA Games là Đỗ Như Minh ở SEA Games 1973.
Sau thành công vang dội này Trần Xuân Hiền chỉ thi đấu cho đội tuyển quốc gia đến hết năm 2003, sau đó rời đội vì có những mâu thuẫn với HLV Đỗ Trọng Thịnh. Chia tay sự nghiệp trên đường đua xanh, Trần Xuân Hiền có một thời gian làm HLV dẫn dắt đội tuyển bơi trẻ của Quảng Bình nhưng vì không có bằng cấp nên anh cũng chỉ làm đến hết năm 2004 rồi nghỉ hẳn.
Từ bỏ nghiệp VĐV, Xuân Hiền phải bươn chải mọi nghề để kiếm sống. Anh cùng vợ vào TP.HCM làm nhiều nghề từ thợ hồ cho đến trực hồ bơi. Thời gian gần đây, Xuân Hiền làm nhân viên một CLB bơi lội tại Tân Phú, TP.HCM đồng thời theo học lớp tại chức của ĐH TDTT TP.HCM. Vợ anh - chị Phan Thị Thương làm công nhân may.
Bi kịch đổ xuống gia đình nhỏ vào tối qua 22/9 khi Xuân Hiền bị tai nạn giao thông ở khu vực cầu Bến Cát, quận 12. Mặc dù đã được các bác sĩ tận tình cứu chữa nhưng Xuân Hiền đã không qua khỏi. Anh ra đi ở tuổi 31 để lại vợ và 2 con gái nhỏ. Trưa nay 23/9 thi thể của anh đã được gia đình đưa về quê nhà ở Lệ Thủy, Quảng Bình sau khi được mai táng tại nhà đại thể bệnh viện An Bình.
