Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa ký ban hành quyết định quy định thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Đây là cơ sở cho việc rà soát, hỗ trợ hơn 20 triệu đối tượng theo Nghị quyết 42 được Chính phủ ban hành trước đó.
Các điều kiện, quy trình, thủ tục nhận hỗ trợ được quy định chi tiết cho từng nhóm đối tượng.
Có thể nhận tiền sau 5-12 ngày
1. Với người lao động không có giao kết hợp đồng lao động bị mất việc làm: Phải đủ điều kiện mất việc làm và có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo, trong thời gian từ 1/4 đến 30/6.
Các đối tượng này phải cư trú hợp pháp tại địa phương, thuộc lĩnh vực phi nông nghiệp, làm một trong những công việc sau: Bán hàng rong, buôn bán nhỏ lẻ không có địa điểm cố định; thu gom rác, phế liệu; bốc vác, vận chuyển hàng hóa; xe ôm, lái xe xích lô; bán lẻ vé số lưu động; tự làm hoặc làm việc tại các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, lưu trú, du lịch, chăm sóc sức khỏe.
 |
| Những lao động tự do làm các nghề xe ôm, lái xích lô, bốc vác, thu gom rác... bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 có thể nhận được hỗ trợ tiền sau 12 ngày. Ảnh: Xuân Thanh. |
Trong 5 ngày làm việc, UBND cấp xã tổ chức rà soát và lập danh sách người lao động đủ điều kiện hưởng hỗ trợ với sự tham gia giám sát của đại diện các tổ chức chính trị - xã hội và công khai với cộng đồng dân cư. Đồng thời, niêm yết công khai danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ trong 2 ngày làm việc; tổng hợp danh sách người lao động đủ điều kiện gửi UBND cấp huyện.
Trong 2 ngày làm việc, UBND cấp huyện thẩm định, trình chủ tịch UBND cấp tỉnh. Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt danh sách hỗ trợ và kinh phí hỗ trợ; đồng thời chỉ đạo thực hiện chi trả hỗ trợ trong 3 ngày làm việc. Trường hợp không phê duyệt, phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
2. Với người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương: Để được hỗ trợ phải đảm bảo đủ các điều kiện như làm việc tại các doanh nghiệp không có doanh thu hoặc không còn nguồn tài chính để trả lương do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương từ 1 tháng liên tục trở lên, tính từ 1/4 đến 30/6; đang tham gia BHXH bắt buộc…
Về quy trình, doanh nghiệp sẽ lập danh sách người lao động thuộc đối tượng được hỗ trợ, đề nghị tổ chức công đoàn cơ sở (nếu có) và cơ quan BHXH xác nhận.
Trong 3 ngày làm việc (kể từ ngày nhận được danh sách), cơ quan BHXH xác nhận việc tham gia BHXH của người lao động.
Doanh nghiệp sau đó gửi hồ sơ đề nghị đến UBND cấp huyện nơi đặt trụ sở. Trong 3 ngày làm việc, UBND cấp huyện thẩm định, trình chủ tịch UBND cấp tỉnh. Trong 2 ngày làm việc, chủ tịch tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ; đồng thời chỉ đạo thực hiện chi trả hỗ trợ.
3. Với người lao động bị chấm dứt hợp đồng, nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp: Phải có giao kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trước ngày 1/4 và đang tham gia BHXH bắt buộc; chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong khoảng thời gian từ 1/4 đến hết 15/6 nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; không có thu nhập hoặc có thu nhập thấp hơn mức chuẩn cận nghèo.
Với nhóm đối tượng này, UBND cấp xã rà soát và xác nhận mức thu nhập, tổng hợp danh sách trình UBND cấp huyện. Sau đó, UBND cấp huyện thẩm định, trình chủ tịch UBND cấp tỉnh trong 2 ngày làm việc.
Chủ tịch tỉnh sẽ phê duyệt danh sách hỗ trợ và kinh phí hỗ trợ; đồng thời chỉ đạo thực hiện chi trả hỗ trợ trong 3 ngày làm việc.
4. Với nhóm người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng bảo trợ xã hội: Phải là những người đang hưởng chính sách trợ cấp hàng tháng.
Chủ tịch UBND cấp tỉnh chỉ đạo rà soát, xem xét, phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ, đồng thời chỉ đạo thực hiện chi trả hỗ trợ.
Không hỗ trợ phải thông báo lý do bằng văn bản
5. Với hộ kinh doanh: Điều kiện hỗ trợ là doanh thu do cơ quan thuế thực hiện quản lý thuế đối với hộ kinh doanh năm 2020 dưới 100 triệu đồng; tạm ngừng kinh doanh từ ngày 1/4.
Trong 5 ngày, UBND cấp xã xác nhận về việc tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh; niêm yết công khai; tổng hợp, báo cáo gửi Chi cục Thuế. Trong 2 ngày làm việc, Chi cục Thuế chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thẩm định, trình UBND cấp huyện tổng hợp.
Trong 3 ngày, UBND cấp huyện rà soát, tổng hợp, trình chủ tịch UBND cấp tỉnh. Trong 2 ngày làm việc, chủ tịch tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ; đồng thời chỉ đạo thực hiện hỗ trợ.
Trường hợp không hỗ trợ, chủ tịch tỉnh thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.
 |
| Thủ tướng yêu cầu những tổ chức, cá nhân vi phạm, trục lợi chính sách hỗ trợ dành cho người nghèo phải bị xử lý nghiêm, kể cả hình sự, và phải bồi thường tùy theo mức độ vi phạm. Ảnh: Việt Linh. |
6. Với nhóm người vay vốn để trả lương ngừng việc đối với người lao động: Phải có từ 20% hoặc từ 30 người lao động trở lên đang tham gia BHXH bắt buộc phải ngừng việc từ 1 tháng liên tục trở lên; đã trả trước tối thiểu 50% tiền lương cho người lao động; không có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng...
Ngoài ra, nhóm đối tượng này đang gặp khó khăn về tài chính, không cân đối đủ nguồn để trả lương ngừng việc cho người lao động, đã sử dụng hết quỹ dự phòng tiền lương để trả lương.
Về thủ tục, chậm nhất ngày 5 hàng tháng, người sử dụng lao động có nhu cầu gửi hồ sơ đề nghị đến UBND cấp huyện nơi có trụ sở hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh hoặc nơi cư trú (đối với hộ kinh doanh, cá nhân).
Trong 3 ngày làm việc, UBND cấp huyện thẩm định, tổng hợp danh sách trình chủ tịch UBND cấp tỉnh. Trong 2 ngày làm việc, chủ tịch tỉnh sẽ quyết định phê duyệt danh sách, gửi chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội và người sử dụng lao động trong danh sách.
Nguồn vốn để Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện chi cho người sử dụng lao động vay là nguồn vay tái cấp vốn không có tài sản đảm bảo, lãi suất 0%/năm từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Đến kỳ hạn trả nợ, nếu người sử dụng lao động vay vốn không trả được nợ thì Ngân hàng Chính sách xã hội chuyển toàn bộ số dư nợ còn lại của khoản vay sang nợ quá hạn và áp dụng lãi suất nợ quá hạn là 12%/năm.
Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự nếu trục lợi chính sách
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện quyết định này. Trường hợp vượt quá thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.
Lãnh đạo các địa phương phải chịu trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện đảm bảo công khai, minh bạch, đúng quy định.
Với những cá nhân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp lợi dụng chính sách này để trục lợi, vi phạm pháp luật, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà phải bồi thường, bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
