Theo Reuters, sự cạnh tranh tầm ảnh hưởng giữa Mỹ và một Trung Quốc ngày càng hùng mạnh ở khu vực Đông Nam Á là một trong những chủ đề quan trọng trong một loạt cuộc họp giữa bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các cường quốc trên thế giới, diễn ra tại thủ đô Bangkok của Thái Lan.
"Thật sự thì, chúng tôi không bao giờ yêu cầu các nước ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương phải chọn giữa các quốc gia", ông Pompeo phát biểu đầu cuộc họp ASEAN - Mỹ.
"Trong hàng thập kỷ, chính sách ngoại giao của Mỹ với ASEAN luôn luôn được chỉ lối bởi mong muốn hợp tác, tôn trọng chủ quyền của mỗi quốc gia, và cam kết chung của chúng ta với các quy tắc luật pháp cơ bản, nhân quyền và tăng trưởng kinh tế bền vững", ngoại trưởng Mỹ cho biết.
Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, ngoại trưởng Mỹ cũng nhấn mạnh các nước trong khu vực cần có tiếng nói kiên quyết, không nên lảng tránh những vấn đề phức tạp.
Trong ngày 1/8, ông Pompeo cũng chỉ trích các hành động "ép buộc" của Trung Quốc trên Biển Đông, theo Reuters.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cùng những người đồng cấp ASEAN tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 diễn ra ở thủ đô Bangkok, Thái Lan. Ảnh: Reuters. |
Các bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và ngoại trưởng Mỹ đã trao đổi về những diễn biến phức tạp gần đây ở khu vực, trong đó tình hình Biển Đông.
Một mặt ghi nhận tiến triển trong đàm phán COC, các nước cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến trên thực địa, trong đó có việc quân sự hoá và các họat động đơn phương đi ngược lại luật pháp quốc tế, làm xói mòn lòng tin, tác động bất lợi đến hoà bình, an ninh và ổn định ở khu vực.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nêu rõ quan ngại về diễn biến phức tạp trên thực địa ở Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường lòng tin, kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, xâm phạm chủ quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, không quân sự hoá, kiềm chế, không sử dụng vũ lực và đe doạ sử dụng vũ lực, tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế - trong đó có UNCLOS 1982, sớm hoàn tất COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Reuters nhận định nhiệm vụ của ông Pompeo trong chuyến đi này là trấn an các đồng minh châu Á rằng Mỹ vẫn là nhân tố chủ chốt trong khu vực khi Trung Quốc tăng cường sự hiện diện quân sự ở các vùng biển và không phận tranh chấp, cùng lúc xây dựng ảnh hưởng kinh tế và chính trị trên toàn bộ khu vực.
Cả ông Pompeo và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đều giảm nhẹ căng thẳng giữa hai cường quốc. Ngoại trưởng Vương Nghị mô tả cuộc gặp với ông Pompeo là "sự giao thiệp sâu sắc" giúp "tăng cường hiểu biết lẫn nhau".
"Có thể có nhiều loại vấn đề và khó khăn giữa Trung Quốc và Mỹ. Nhưng dù có bao nhiêu vấn đề, tất cả chúng ta cần phải ngồi xuống và tiếp tục đối thoại", ông Vương phát biểu.
Trong những nhận xét ngắn gọn sau đó, ông Pompeo trấn an các đồng minh khu vực khi cho biết "sự tham gia của chúng tôi trong khu vực này, chưa từng và sẽ không phải là một hoạt động có bên được bên thua (zero-sum)" và "lợi ích của chúng tôi đơn giản là hội tụ một cách tự nhiên với lợi ích chung của các bạn".
