HLV Park Hang-seo chia tay U23 Việt Nam ngay sau SEA Games 31, khép lại kỷ nguyên 4 năm thành công rực rỡ với 2 tấm huy chương vàng Đông Nam Á cùng một huy chương bạc châu Á, thành tích bóng đá Việt Nam chưa từng có ở sân chơi trẻ. Tài thao lược của HLV Park cùng dàn cầu thủ trẻ được tôi luyện ở nhiều cấp độ trước đó đã tạo nên nền móng thành công để đội tuyển quốc gia thừa hưởng đến hôm nay.
Tuy nhiên, bước tiến của bóng đá trẻ Việt Nam sẽ được tiếp nối lâu dài hay chỉ dừng lại ở kỷ nguyên thành công của HLV Park Hang-seo? Màn thể hiện của U23 Việt Nam dưới thời người mới Gong Oh-kyun sẽ hé lộ câu trả lời.
 |
| HLV Gong Oh-kyun (giữa) khó thay đổi U23 Việt Nam ngay lập tức với quỹ thời gian eo hẹp. Ảnh: VFF. |
Tương phản
Tình cảnh của HLV Gong Oh-kyun khi nắm đội U23 trái ngược với người tiền nhiệm Park Hang-seo cách đây 4 năm.
Khi HLV Park được bổ nhiệm dẫn dắt U23 Việt Nam, đội vừa trải qua thất bại ở SEA Games 29. Nguyễn Tuấn Anh cùng đồng đội bị loại ở vòng bảng, thua 0-3 trước Thái Lan tại lượt cuối. Bóng đá Việt Nam chạm đáy và một thất bại nữa ở giải châu Á cũng khó khiến mọi chuyện tồi tệ hơn.
Từ con số 0, U23 Việt Nam của HLV Park Hang-seo bùng nổ. Đội U23 khi ấy của HLV Park là tổng hòa từ hai lứa U19, một đội đã thừa kinh nghiệm quốc tế, lại được rèn giũa ở V.League trong 2, 3 mùa giải, đội còn lại vào tới bán kết châu Á.
Ông Park đã đánh thức tiềm năng của những cầu thủ bị hoài phí năng lực dưới thời những nhà cầm quân tiền nhiệm. Đặt cầu thủ vào vị trí phù hợp, thôi thúc tinh thần, có chiến lược rõ ràng, cải thiện thể lực... HLV Park Hang-seo tận dụng nền tảng sẵn có, thổi bùng ngọn lửa bị vùi lấp bởi tro bụi thất bại trước đó của các đàn anh rồi sau đó U23 Việt Nam tiến một mạch lên đỉnh cao.
Ngược lại, HLV Gong Oh-kyun tiếp quản U23 Việt Nam trong bối cảnh bóng đá Việt Nam thăng hoa đến mức bị hoài nghi đã chạm ngưỡng về năng lực. Những cầu thủ phù hợp nhất đã được “vét cạn” sau nhiều lần sàng lọc còn HLV Park Hang-seo sừng sững ở đó như một tượng đài. HLV Gong Oh-kyun cũng gặp khó khăn như Park Hang-seo trong ngày đầu đến Việt Nam nhưng đây là khó khăn kiểu khác. Ông Park tạo lập vinh quang còn ông Gong phải duy trì vinh quang ấy, nhiệm vụ trên lý thuyết khó khăn hơn nhiều lần.
Thời thế cũng không ủng hộ HLV Gong Oh-kyun. HLV Park Hang-seo đã có gần 5 năm hiểu bóng đá Việt Nam còn với riêng lứa này, ông có hơn 1 tháng chuẩn bị trước giải, huấn luyện con người và có quyền bổ sung cầu thủ quá tuổi để vá víu những chỗ còn thiếu.
Trong khi đó, HLV Gong Oh-kyun dành phần lớn thời gian để làm việc với đội dự phòng, tức là nhóm cầu thủ không đủ trình độ đá SEA Games theo quan điểm của HLV Park. HLV Gong Oh-kyun cũng không có đặc quyền sử dụng cầu thủ quá tuổi. Ông phải nắm đội hình yếu hơn, thời gian chuẩn bị ngắn hơn, chơi ở giải đấu khắc nghiệt hơn cùng so sánh khó tránh với thành công trước đó từ người tiền nhiệm.
 |
| U23 Việt Nam sẽ có nhiều thay đổi ở trận gặp U23 Thái Lan so với chung kết SEA Games cả về con người lẫn lối chơi. Ảnh: VFF. |
Cơ hội lột xác
Tuy nhiên, khó khăn luôn đi cùng cơ hội. Bóng đá Việt Nam phải chấp nhận hai thực tế. Thứ nhất, HLV Park Hang-seo không thể dẫn dắt đội U23 mãi. Ông cần được ưu tiên chăm sóc đội tuyển quốc gia còn U23 phải dần chuyển cho người kế nhiệm.
Tất nhiên, cuộc chuyển giao ấy sẽ lý tưởng hơn nếu ông Gong Oh-kyun có thời gian dài làm trợ lý cho HLV Park hay nắm tạm quyền một số giai đoạn như trợ lý Kim Han-yoon trước đây. Khó khăn là tất yếu nhưng cần thiết với đội U23. Nếu vinh quang của lứa trẻ chỉ phát tiết dưới thời một HLV, khó chờ đợi đó là thành công mang tính bền vững.
Thứ hai, chiến thuật của HLV Park Hang-seo đã đi đến giới hạn ở sân chơi châu Á. U23 Việt Nam không còn là ẩn số để gây bất ngờ với các đội lớn. Tại giải U23 châu Á 2020, U23 Việt Nam, khi ấy vừa vô địch SEA Games, đã bị loại ngay vòng bảng với 2 điểm sau 3 trận.
Đội U23 suy yếu khi không còn 2 cầu thủ quá tuổi là Đỗ Hùng Dũng và Nguyễn Trọng Hoàng trong đội hình dù tập thể ấy vẫn có Nguyễn Quang Hải, Trần Đình Trọng, Bùi Hoàng Việt Anh, Nguyễn Tiến Linh.
Sơ đồ 3 trung vệ, cách chơi nặng về phòng ngự đã đi cùng U23 Việt Nam suốt 4 năm, tạo ra nền móng cơ bản để đội gặt hái thành công ở giai đoạn đầu. Song, giữ nguyên một công thức chơi cùng lối mòn chiến thuật đã bộc lộ những điểm hạn chế ngay ở sân chơi SEA Games 31. U23 Việt Nam có nhiều trận trục trặc, phải nhờ đẳng cấp của Hùng Dũng, Tiến Linh để giải quyết khó khăn.
 |
| U23 Việt Nam của HLV Gong Oh-kyun hướng tới lối chơi tấn công kiểm soát nhờ sơ đồ 4-3-3. Ảnh: VFF. |
HLV Park Hang-seo thừa nhận khâu tổ chức đội hình của học trò bất ổn, tức vấn đề liên quan đến tập thể. HLV Park đã liệu cơm gắp mắm phù hợp để giải quyết sân chơi ngắn hạn với độ khó không quá cao như SEA Games. Còn để thăng hoa ở giải châu Á, U23 Việt Nam cần nhiều hơn thế. Đó là cải tổ về chiến thuật, bỏ lối mòn cũ để xây dựng cách chơi mới.
Dù chưa biết thành công hay không, nhưng HLV Gong Oh-kyun đang đi trên con đường đó. Theo trung vệ Lương Duy Cương, U23 Việt Nam đang tập đá sơ đồ 4-3-3 và 4-4-2, di chuyển mở rộng đội hình nhiều hơn, dùng những đường chuyền ngắn để kiểm soát trận đấu.
Tính kiểm soát và thiên hướng tấn công không phải những triết lý dễ tiếp cận khi nhiều cầu thủ đã quen với lối chơi nặng về phòng ngự của thầy Park. Song với cầu thủ trẻ, được chơi ở nhiều hệ thống chiến thuật, học nhiều cách đá... là trải nghiệm cần thiết. Rất có thể, những cầu thủ không có chỗ đứng trong lối chơi của HLV Park sẽ tìm được bệ phóng phù hợp khi chơi kiểu Gong Oh-kyun.
Đó là ẩn số bởi nói cho cùng, chưa thể biết U23 Việt Nam sẽ chơi thế nào, thích nghi ra sao với cuộc sống mới. Khó chờ đợi HLV Gong có thể xây dựng một tập thể hoàn chỉnh về triết lý khi quỹ thời gian eo hẹp. Nhưng U23 Việt Nam có cơ hội được sai ở các giải trẻ, đó là điều quan trọng nhất. Dám bước khỏi vùng an toàn để sai và sửa từ những sai lầm ấy, đội bóng của Gong Oh-kyun có thể biến trải nghiệm ở sân chơi châu lục trở nên giá trị.
U23 Việt Nam sẽ tái đấu U23 Thái Lan lúc 22h tối nay, chỉ 11 ngày sau chung kết SEA Games, nhưng đó sẽ là U23 Việt Nam với diện mạo hoàn toàn khác. Một diện mạo khó tốt hơn ngay tức thì nhưng rất đáng chờ đợi bởi khi khuôn mẫu chơi bóng cũ được thay thế, nhiều cầu thủ có thể rũ bùn đứng dậy như lứa đàn anh đã làm 4 năm về trước.
