Mặc dù phía Mỹ đã tạm ngưng cuộc tập trận lớn tại châu Âu nhằm tránh lây lan virus, tàu thuộc Hải Quân Mỹ đã đến biển Barents phía bắc nước Nga trong tháng 5, lần đầu tiên kể từ những năm 1980. Máy bay ném bom tầm xa Mỹ cũng thực hiện một số chuyến bay tới châu Âu trong một nỗ lực thị uy khác.
Nga cũng điều động tàu chiến và máy bay quân sự áp sát lãnh thổ của các nước NATO, dù cuộc duyệt binh được lên kế hoạch để kỷ niệm 75 năm kết thúc Thế chiến II đã bị hoãn lại do Covid-19.
“Thế trận về lâu dài mới quan trọng”, đại tá Éric Laíorest, chỉ huy lực lượng Canada trong chiến dịch NATO tại Latvia, nói với tờ Wall Street Journal. “Chúng tôi phải sẵn sàng chiến đấu trong mọi hoàn cảnh”.
Thế nhưng, việc ưu tiên lực lượng chiến đấu giữa thời kì dịch bệnh xem ra là một thách thức không nhỏ.
Thách thức quân sự thời kỳ dịch bệnh
Mỹ và các đồng minh NATO đã phải tạm dừng cuộc tập trận “Người bảo vệ châu Âu” hồi tháng 3, dự kiến có sự tham gia của 37.000 lính từ 18 quốc gia, mặc dù vẫn duy trì tập trận nhỏ dọc biên giới phía đông với Nga, chủ yếu gồm bốn tiểu đoàn NATO đã được triển khai ở đó sau khủng hoảng Crimea năm 2014.
 |
| Các phi hành đoàn tên lửa Nga diễn tập vào tháng 2 cho một cuộc diễu hành hàng năm, vốn bị hủy sau đó nhằm tránh sự lây lan dịch bệnh. Ảnh: Zuma Press. |
Một cuộc tập trận khác tại Ba Lan liên quan đến 4.000 quân Mỹ và 2.000 quân Ba Lan dự kiến ban đầu diễn ra vào tháng 5 sẽ được lùi sang tháng sau.
Tiểu đoàn NATO ở Estonia tuần trước đã tham gia vào một cuộc tập trận thường niên với các lực lượng địa phương, tuy nhiên ở quy mô giới hạn.
Trong khi đó, tại Latvia, binh lính NATO thường được yêu cầu tránh tiếp xúc với người dân địa phương, vốn là một điều bất khả trong các cuộc tập trận khi binh lính phải đi ăn tại nhà hàng hay đổ xăng.
Cuộc sống hàng ngày trong các trại quân sự cũng đã dần thích nghi với sự lây lan nhanh chóng của đại dịch. Các binh sĩ dịch vụ ngồi cách nhau 2 mét, trừ khi đi ăn hoặc tới phòng gym. Có 60 thành viên đơn vị giữ nhiệm vụ khử trùng bề mặt và tay nắm cửa mỗi 2 giờ.
Các biện pháp phòng dịch cho thấy sự thận trọng cao độ trên toàn khối NATO, đặc biệt sau vụ lây lan trên tàu sân bay Mỹ Theodore Roosevelt và tàu sân bay Charles de Gaulle của Pháp hồi tháng 3.
Với phía Nga, dịch bệnh là cơ hội hiếm có để thử thách khối liên minh, NATO và các quan chức châu Âu cho hay.
Các lực lượng vũ trang của Nga đã tổ chức các cuộc tập trận bất chấp đại dịch, với hàng nghìn binh sĩ được triển khai kể từ tháng 4, bao gồm một cuộc tập trận ở phía Tây với các binh đoàn có nhiệm vụ chống vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học. Tháng trước, một trại quân sự 800 người cũng được dựng cách Estonia 160km.
Anh từng cho tàu theo dõi bảy tàu Nga đang tiếp cận vùng biển của Anh hồi tháng 3 do “mức độ hoạt động cao bất thường của Nga ở Eo biển Manche và Biển Bắc”. Các máy bay của NATO cũng chặn đường không quân của Nga khi chúng tiến gần tới không phận đồng minh. Các chuyên gia châu Âu cho rằng điều này giống như một nỗ lực thăm dò sự sẵn sàng của các quân đội NATO giữa thời kỳ khủng hoảng.
 |
| Binh lính Canada trong chiến dịch quân sự NATO tại Latvia, ngày 15/4. Ảnh: Reuters. |
Về phần Mỹ, bốn tàu Hải quân Mỹ được điều tới Biển Barents cùng một tàu thuộc Hải quân Hoàng gia Anh hôm 4/5, chủ yếu với mục đích “đảm bảo tự do hàng hải và thể hiện sự gắn kết của đồng minh”.
“Trong những thời điểm thử thách này, điều quan trọng hơn bao giờ hết là duy trì sự hiện diện ổn định của mình khắp châu Âu và đồng thời thực hiện các biện pháp thận trọng để bảo vệ sức khỏe cho binh lính của chúng tôi”, Đô đốc Lisa Franchetti, chỉ huy Hạm đội 6 phía Mỹ cho biết.
Covid-19 - kẻ thù chung
Một trong những thách thức của NATO là duy trì sự gắn kết của liên minh đối diện với Nga, các quan chức châu Âu nhận định.
Hồi tháng 3, Nga đã gửi xe tải quân đội cung cấp viện trợ y tế cho Italy, một thành viên đáng gờm của NATO.
Các thành viên NATO sau đó liền nhanh chóng tiến hành các chuyến viện trợ của riêng mình khi điều máy bay quân sự vận chuyển thiết bị y tế tới đồng minh. Đức đưa một số bệnh nhân Covid-19 của Italy sang điều trị tại các bệnh viện Đức; trong khi Ba Lan vào cuối tháng 4 gửi một nhóm gồm tám bác sĩ đến Chicago, Mỹ còn Thổ Nhĩ Kỳ gần đây đã gửi một lô hàng vật tư y tế tới Mỹ.
 |
| Xe tăng chiến đấu Slovakia tập trận tại Latvia ngày 15/4. Ảnh: Reuters. |
Nga cũng đang vật lộn chiến đấu chống dịch bệnh. Moscow lo lắng rằng đợt nghĩa vụ quân sự sắp diễn ra có thể làm tình hình nhiễm Covid-19 tồi tệ hơn nếu không kiểm soát kĩ. Với 135.000 lính dự kiến được bổ sung vào lực lượng quân đội Nga trong hai tuần tới, mối lo ngại lây lan virus là không thể phủ nhận trong bối cảnh số ca nhiễm tại nước này đang tăng chóng mặt.
