Trước đây Nga bán khí đốt cho Ukraina với giá thấp hơn so với giá thị trường để đổi lấy việc Moscow đặt căn cứ Hạm đội Biển Đen ở bán đảo Crimea. Nhưng do Crimea trở thành lãnh thổ Nga từ hôm 18/3 nên Ukraina sẽ không được hưởng giá khí đốt ưu đãi nữa. Vì thế khoản tiền mà Ukraina tiết kiệm từ việc mua khí đốt giá thấp trở thành khoản nợ.
 |
| Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev nói Ukraina nợ Nga 16 tỷ USD. Ảnh: AP |
"Ukraina nợ chúng ta vì giờ đây Crimea đã trở thành một phần lãnh thổ Nga và hiệp định thuê căn cứ Hải quân mà hai nước ký vào năm 2010 đã không còn hiệu lực. Chính quyền Ukraina tiết kiệm khoảng 11 tỷ USD nhờ mua khí đốt với giá thấp. Vì thế, ngân sách của Nga thâm hụt 11 tỷ USD", AFP dẫn lời ông Medvedev phát biểu trong một cuộc họp của Hội đồng An ninh.
Ngay sau khi nắm quyền vào năm 2010, cựu tổng thống Viktor Yanukovych của Ukraina đồng ý kéo dài thời gian thuê căn cứ Hải quân ở Crimea. Đổi lại, Nga đồng ý giảm giá khí đốt ở mức 1.00 USD/1.000 m3. Lẽ ra hợp đồng thuê căn cứ của Nga sẽ hết hạn vào năm 2017, nhưng nhờ quyết định của Yanukovych mà thời hạn sẽ kéo dài tới tận năm 2042.
Moscow khẳng định Kiev hưởng mức giá chiết khấu từ năm 2010 mặc dù hợp đồng mới về căn cứ hải quân chính thức có hiệu lực từ năm 2017.
Nhật báo Kommersant của Nga nhận định rằng, nếu thỏa thuận thuê căn cứ hết hiệu lực, Ukraina sẽ phải trả tới 480 USD/1.000 m3 khí đốt - mức giá cao nhất mà tập đoàn Gazprom của Nga bán tại châu Âu.
"Việc Nga đòi Ukraina trả tiền là hành động hoàn toàn hợp pháp. Chúng tôi sẽ đưa vấn đề ra các tòa án", Thủ tướng Nga nhấn mạnh.
Trong cuộc họp với Tổng thống Vladimir Putin sau đó, Thủ tướng Medvedev nói chính phủ Ukraina còn nợ tập đoàn khí đốt Gazprom 2 tỷ USD. Ngoài ra, trước đây Nga còn cho Ukraina vay 3 tỷ USD bằng cách mua trái phiếu của Kiev. Như vậy, theo ông Medvedev, tổng số tiền Ukraina nợ Nga là 16 tỷ USD.
"Tôi tin rằng chúng ta không thể mất số tiền đó, bởi ngân sách của Nga đang ở trong tình trạng khó khăn", ông bình luận.
Quan hệ giữa Nga và Ukraina rơi xuống mức thấp kỷ lục sau khi chính phủ của cựu tổng thống Yanukovych sụp đổ, bán đảo Crimea tuyên bố độc lập và gia nhập Liên bang Nga.
