Giữa lúc vận động tranh cử ở giai đoạn đỉnh điểm, Tổng thống Trump sẽ phải cách ly và có thể sẽ mất một nửa thời gian còn lại trong tháng 10.
Ông đang tụt lại trong các thăm dò, cả toàn quốc lẫn ở đa số bang chiến trường quan trọng, và cuộc tranh luận tối 29/9 vừa qua lại khiến ông nhận thêm nhiều chỉ trích thay vì giúp ông thuyết phục cử tri đang do dự.
Trao đổi với Zing, giáo sư Kimberly Nalder, khoa chính phủ của Đại học Bang California và là giám đốc Dự án Cử tri Thông thái cũng tại trường, cho rằng Tổng thống Trump sẽ càng rơi vào thế bất lợi nếu tâm điểm của tháng 10 lại hướng về dịch Covid-19, điều trước nay ông vẫn cố giảm nhẹ.
 |
| Tổng thống Trump sau một buổi gây quỹ ở bang New Jersey ngày 1/10. Ảnh: New York Times. |
Tranh cử bị ảnh hưởng như thế nào?
- Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?
- Nếu Tổng thống Trump không bị quá nặng, ông sẽ vừa nhận được sự cảm thông và quan tâm từ công chúng, nhưng vừa có thể tiếp tục coi nhẹ sự trầm trọng của dịch bệnh. Điều đó sẽ cho phép ông duy trì thông điệp trước nay đối với những người ủng hộ, vốn vẫn làm theo ông và chế giễu chuyện đeo khẩu trang hay giãn cách xã hội.
Nếu ông bị bệnh nặng, điều đó sẽ xé tan hình ảnh mà ông rất cố gắng tạo ra - về một con người mạnh mẽ, không chịu khuất phục. Như vậy có thể khiến một số người ủng hộ ông “vỡ mộng”.
 |
| Giáo sư Kimberly Nalder, khoa chính phủ của Đại học Bang California. Ảnh: YouTube. |
Một lo ngại khác là virus có thể ảnh hưởng trong khá lâu, gây ra những tổn thương lâu dài.
Vấn đề nữa là liệu Phó tổng thống Mike Pence có bị nhiễm virus hay không. Khả năng này không cao, nhưng nếu cả hai ông đều phải nghỉ, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi sẽ tạm giữ chức tổng thống cho tới khi hai ông hồi phục. Hãy thử tưởng tượng phản ứng của công chúng với trường hợp đó!
(Sau cuộc phỏng vấn của Zing, ông Mike Pence đã có kết quả âm tính với virus và viễn cảnh trên không diễn ra, dù các chuyên gia khuyến cáo nhiều hoàn cảnh có thể tạo ra kết quả âm tính giả - PV).
- Chiến dịch của ông Trump sẽ bị ảnh hưởng thế nào nếu ông phải ở nhà 1-2 tuần, hoặc lâu hơn?
- Có nhiều phương tiện trực tuyến để tiếp cận mọi người, nhưng ông Trump có sự thích thú lớn với việc ra trước đám đông tán dương mình. Ông đang bị tụt lại trong cuộc đua, và việc nhiễm virus khiến ông càng khó vượt qua cách biệt.
 |
| Tổng thống Trump tại một buổi vận động ở Minnesota ngày 30/9. Ảnh: New York Times. |
- Diễn biến này có tác động tới chiến dịch ông Biden hay không?
- Ông Biden cũng tranh luận trên cùng sân khấu với Tổng thống Trump vào tối ngày 29/9. Họ không đeo khẩu trang, và ông Trump thường xuyên hét to. Có xác suất ông Trump lây cho đối thủ của mình, nhưng hy vọng không xảy ra điều đó. (Ông Biden cũng đã âm tính, ít nhất đến lúc này - PV).
Tâm điểm của mùa tranh cử bây giờ là virus corona, không còn là việc ông Trump né thuế, hay cách ông ta hành xử trong cuộc tranh luận, hay đề cử thẩm phán mới cho Tòa án Tối cao.
Thăm dò dư luận cho thấy đa số người Mỹ nghĩ ông Trump đã xử lý kém đối với dịch Covid-19, nhất là trong số những cử tri cao tuổi, vốn cảm thấy ông Trump nghĩ có thể đánh đổi sức khỏe của họ để mở lại kinh tế.
Việc tập trung vào sự trầm trọng của dịch bệnh sẽ không có lợi cho chiến dịch của ông Trump, vì chúng ta biết ông Trump đã cố tình giảm nhẹ nguy cơ dịch bệnh để trấn an công chúng.
Phản ứng của hai đảng và cử tri
- Vào thời buổi chia rẽ gay gắt này, hai đảng sẽ phản ứng và cố xoay chuyển diễn biến này như thế nào?
- Đảng Cộng hòa sẽ nói về thế mạnh của ông Trump, và nói ông Trump sẽ vượt qua như thế nào. Nếu ông Trump bị bệnh nặng, khả năng họ chia sẻ nhiều thông tin chi tiết là khá thấp.
Đảng Dân chủ sẽ nêu bật thất bại của ông Trump trong đối phó với đại dịch. "Nếu Tổng thống Mỹ không an toàn trong đại dịch, còn ai có thể an toàn?". Ngoài ra, chiến dịch Biden sẽ có không gian để đẩy mạnh hơn các thông điệp khác, nếu tổng thống không thể xuất hiện nhiều như bình thường.
 |
| Ông Trump và ông Biden trên cùng sân khấu trong buổi tối tranh luận 29/9. Ảnh: Bloomberg. |
- Liệu cử tri sẽ phản ứng thế nào?
- Những người ủng hộ ông Trump sẽ cảm thấy mâu thuẫn lớn trong nhận thức. Họ đã tiếp nhận thông điệp virus là một “trò lừa” (hoax) hay ít nhất không quá nghiêm trọng - không nguy hiểm đến mức buộc phải đeo khẩu trang hay giãn cách. Nhưng vị lãnh đạo từng thuyết phục họ như vậy lại bị nhiễm virus, và họ sẽ buộc phải nhìn lại nhiều giả định của mình.
Điều đó khiến cuộc tranh luận giữa hai ứng viên phó tổng thống tuần tới bỗng nhiên rất quan trọng. Cả nước sẽ dõi theo.
- Liệu quá trình Thượng viện Mỹ chấp thuận Thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tòa án Tối cao có bị ảnh hưởng?
- Tôi nghĩ đảng Cộng hòa vẫn sẽ muốn đẩy nhanh tiến trình này nhất có thể. Ngay cả khi Phó tổng thống Mike Pence phải thế chỗ tổng thống một thời gian, họ vẫn có được sự ủng hộ.
Một khả năng rất xa vời là cả ông Trump và ông Pence đều phải nghỉ và bà Nancy Pelosi lên thế chỗ, rồi dừng quá trình đề cử, nhưng điều đó nghe như Hollywood, và rất khó xảy ra.
- Xin chân thành cảm ơn bà!
