Năm 2026 có dễ thở hơn với Tổng thống Mỹ Donald Trump?

Ông Trump. Ảnh: Reuters.

Kể từ đầu năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã trở lại nắm quyền với một loạt chính sách gây chấn động, mở rộng quyền lực của Nhà Trắng và định hình lại quan hệ của Mỹ với thế giới. Tuy nhiên, theo nhận định của các nhà sử học và chuyên gia phân tích, năm 2026 sẽ không phải là chặng đường dễ dàng với Nhà lãnh đạo Mỹ. Trong bối cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đang đến gần, ảnh hưởng từng rất vững chắc của ông Trump trong nội bộ đảng Cộng hòa giờ đây đang có dấu hiệu lung lay.

Tổng thống Mỹ quyền lực nhất kể từ những năm 1930

Trong năm đầu tiên trở lại Nhà Trắng, ông Trump đã thực hiện nhiều biện pháp gây tranh cãi như cắt giảm quy mô lực lượng lao động dân sự liên bang, giải tán và đóng cửa một số cơ quan chính phủ, cắt giảm viện trợ nhân đạo cho các quốc gia khác, ra lệnh tiến hành các chiến dịch truy quét và trục xuất người nhập cư trên diện rộng, đồng thời triển khai Vệ binh Quốc gia vào các thành phố do đảng Dân chủ quản lý.

Ông cũng khởi xướng các cuộc chiến thương mại bằng việc áp thuế quan lên hàng hóa từ nhiều quốc gia, thông qua dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu lớn, truy tố một số đối thủ chính trị, hạn chế hoặc hủy bỏ quyền tiếp cận một số loại vắc-xin, đồng thời tấn công các trường đại học, công ty luật và phương tiện truyền thông.

Mặc dù từng hứa sẽ chấm dứt xung đột Nga-Ukraine ngay ngày đầu tiên nhậm chức, ông Trump chỉ đạt được rất ít tiến triển hướng tới một thỏa thuận hòa bình, trong khi vẫn khẳng định đã chấm dứt 3cuộc xung đột. Tuy nhiên, tuyên bố này bị nhiều người phản bác, bởi các cuộc xung đột vẫn tiếp diễn tại nhiều điểm nóng.

Mọi tổng thống hiện đại đều tìm cách mở rộng quyền lực của mình, nhưng theo các nhà sử học và chuyên gia phân tích, Nhà Trắng dưới thời ông Trump đã gia tăng quyền lực hành pháp với tốc độ hiếm thấy. Ông Trump thực hiện điều này thông qua các sắc lệnh hành pháp, tuyên bố tình trạng khẩn cấp, và chuyển quyền quyết định từ Quốc hội sang Nhà Trắng.

Đa số các thẩm phán bảo thủ tại Tòa án Tối cao Mỹ phần lớn ủng hộ ông Trump, trong khi Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát hầu như không có hành động ngăn cản. Khác với nhiệm kỳ đầu tiên, nhà lãnh đạo Mỹ lần này nắm quyền kiểm soát toàn bộ nội các, với đội ngũ gồm những người cực kỳ trung thành.

"Trong 11 tháng qua, ông Trump đã sử dụng quyền lực ít bị ràng buộc hơn bất kỳ tổng thống nào kể từ thời Franklin Roosevelt", nhà sử học về tổng thống Timothy Naftali nhận định.

Trong những năm đầu nhiệm kỳ (1933-1945), Tổng thống Roosevelt đến từ đảng Dân chủ, cũng nắm đa số áp đảo tại Quốc hội, nơi thông qua hầu hết các chương trình nghị sự nhằm mở rộng chính phủ với rất ít sự phản đối. Ông nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ công chúng trong nỗ lực giải quyết cuộc Đại suy thoái, đồng thời phải đối mặt với sự chia rẽ trong phe đối lập của đảng Cộng hòa.

Các nhà phân tích và chiến lược gia của đảng Cộng hòa nhận định rằng việc ông Trump khó thuyết phục cử tri rằng ông hiểu những khó khăn của họ trước chi phí sinh hoạt ngày càng tăng có thể khiến một số nghị sĩ giữ khoảng cách với ông, nhằm bảo vệ ghế của mình trong cuộc bầu cử tháng 11/2026.

Tổng thống Trump đã khởi động chuyến đi vận động tranh cử trong tháng này, nhằm quảng bá chương trình kinh tế và bắt đầu chuỗi bài phát biểu mà các trợ lý cho biết sẽ kéo dài sang năm tới, với mục tiêu thuyết phục cử tri rằng ông có kế hoạch hạ nhiệt giá cả, dù hiện ông chưa có tên trong danh sách ứng cử viên tháng 11.

Tuy nhiên, bài phát biểu dài 90 phút tại Pennsylvania hồi đầu tháng, trong đó ông Trump đã đề cập đến nhiều chủ đề không liên quan tới kinh tế, đã khiến một số chiến lược gia của đảng Cộng hòa lo ngại.

Một thành viên đảng Cộng hòa thân cận với Nhà Trắng thừa nhận rằng ông Trump đang phải đối mặt với nhiều thách thức về kinh tế khi bước sang năm mới, và tâm lý lo ngại chi phí sinh hoạt tăng cao của người dân đã “trở thành một thách thức dai dẳng".

Năm 2026 có "dễ thở" với ông Trump?

Bước vào năm 2026, Tổng thống Donald Trump phải đối mặt với một loạt thành tựu và thách thức chính trị chưa từng có. Trong khi chính quyền của ông đã thực hiện nhiều thay đổi sâu rộng về chính sách trong nước và quốc tế, mở rộng quyền lực tổng thống và thúc đẩy các chương trình kinh tế, thương mại, nhập cư, thì mức độ ủng hộ của ông lại đang suy giảm. Theo khảo sát của Reuters/Ipsos, tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Trump hiện chỉ còn 39%, gần mức thấp nhất trong nhiệm kỳ hiện tại.

Về mặt chính trị, đảng Cộng hòa cũng đang đứng trước nguy cơ mất quyền kiểm soát Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ diễn ra vào tháng 11/2026, điều này đe dọa trực tiếp chương trình nghị sự trong nước của ông Trump cũng như phạm vi quyền lực của Tổng thống trong việc giải quyết các vấn đề đối ngoại.

Về mặt xã hội, các quyết định gây tranh cãi của ông Trump, từ thuế quan tới việc hạn chế mời các nước tham dự hội nghị quốc tế, đang làm dấy lên những lo ngại về quan hệ Mỹ với thế giới. Đồng thời, các cuộc biểu tình trên khắp nước Mỹ phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội và sự phản đối các quyết sách của người đứng đầu Nhà Trắng.

Trong lĩnh vực kinh tế, nhiều chuyên gia dự báo tăng trưởng GDP sẽ chậm lại và lạm phát có thể tăng trở lại, tạo thêm áp lực lên chính sách và hình ảnh của Tổng thống. Người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai khẳng định việc giảm lạm phát mà ông Trump cho là do cựu Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden gây ra, là ưu tiên hàng đầu kể từ ngày đầu tiên nhậm chức.

"Vẫn còn rất nhiều việc phải làm", ông Desai nhấn mạnh, đồng thời khẳng định ông Trump và chính quyền của ông sẽ tiếp tục tập trung vào mục tiêu này.

Trong khi các bài phát biểu vận động liên tục nhấn mạnh nỗ lực cải thiện nền kinh tế, nhiều chiến lược gia lo ngại ông vẫn chưa thuyết phục được cử tri rằng ông hiểu rõ những khó khăn hàng ngày của họ. Năm 2026, vì vậy, sẽ là một năm đầy thử thách đối với ông Trump, khi ông vừa phải duy trì các thành tựu chính sách, vừa đối mặt với áp lực bầu cử giữa nhiệm kỳ và phản ứng ngày càng mạnh mẽ từ dư luận và ngay cả trong chính đảng của mình.