Tàu khu trục USS Kidd của hải quân Mỹ tuần tra ở Biển Đông đầu tháng 7/2014. Ảnh: The Malay Mail |
Trả lời câu hỏi của phóng viên NHK về khả năng Mỹ sẽ giám sát các cuộc tập trận do Trung Quốc tổ chức trong thời gian tới, trước hết là tại biển Hoa Đông và Biển Đông, Samuel Locklear, Tư lệnh PACOM, nói: "Theo tôi, chúng tôi có cùng mức độ quan tâm như cách họ sốt sắng với cuộc tập trận của Mỹ. Chúng tôi luôn để mắt tới nhau".
Ông Locklear cũng nói về việc Trung Quốc cử tàu do thám để giám sát tập trận hải quân quốc tế Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) do Mỹ khởi xướng. "Việc họ cử tàu là điều hợp pháp và họ có quyền như vậy. Tuy nhiên tập trận là cơ hội để xây dựng lòng tin lẫn nhau. Cho nên sự xuất hiện của tàu do thám khiến tình hình không tự nhiên khi Trung Quốc mới lần đầu tham dự tập trận", Đô đốc Locklear, nói tại cuộc họp báo ngày 29/7 ở Hawaii, đồng thời khẳng định tàu do thám Trung Quốc "không gây rắc rối gì đến cuộc tập trận".
Tàu do thám AGI của Trung Quốc xuất hiện trong khu vực sau khi RIMPAC chính thức bắt đầu ngày 26/6. Đại tá Darryn James, người phát ngôn của Hạm đội Thái Bình Dương, nói hải quân Trung Quốc không thông báo trước cho Mỹ về việc điều tàu do thám đến gần nơi tập trận.
Mỹ tổ chức tập trận RIMPAC hai năm một lần. Đây là cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới. 22 quốc gia tham dự RIMPAC năm 2014 cùng 48 tàu mặt nước, 6 tàu ngầm, 200 máy bay và hơn 25.000 binh sĩ. Trong lần đầu tiên tham dự, Trung Quốc điều 4 tàu hải quân, 2 trực thăng và 1.100 binh sĩ, trở thành quốc gia có lực lượng tham dự RIMPAC quy mô hùng hậu thứ hai, chỉ sau Mỹ.
Trước đó, Trung Quốc đã thông báo tiến hành diễn tập bắn đạn thật ngoài vịnh Bắc Bộ kể từ ngày 27/7, cùng thời điểm với ba cuộc tập trận khác tại biển Bột Hải và Hoa Đông. Giới chức hàng không Trung Quốc cũng cảnh báo nhiều chuyến bay tại miền đông và trung phải hoãn hoặc hủy chuyến do ảnh hưởng từ các cuộc tập trận liên tiếp của quân đội Trung Quốc bắt đầu từ ngày 15/7 và kéo dài trong 3 tháng.
Theo Đô đốc Locklear, Mỹ nắm được thông tin rằng "Trung Quốc sẽ huy động khoảng 20 tàu, 20 hoặc 30 máy bay và phi cơ giám sát".