Trung Quốc tiến hành xây đảo nhân tạo phi pháp trên các bãi đá và rạn san hô thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: CSIS |
Theo ông Toner, nếu vấn đề Biển Đông không được nhắc tới trong chương trình nghị sự chính thức của Hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), dự kiến diễn ra vào tuần tới tại Philippines, nó nên được đề cập đến bên lề cuộc họp, Reuters đưa tin.
Phía Mỹ nhiều lần muốn vấn đề yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc trên Biển Đông được đề cập tại các diễn đàn quốc tế. Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) vừa diễn ra tại Kuala Lumpur, Mỹ và Nhật Bản gây sức ép để nước chủ nhà Malaysia đưa vấn đề Biển Đông vào tuyên bố chung dù Trung Quốc bày tỏ ý nguyện trái ngược.
Vấn đề tương tự có thể lặp lại tại Hội nghị Thượng đỉnh APEC,diễn ra từ 17 tới 19/11 tại Manila, Philippines. Để chuẩn bị cho sự kiện này, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã lần đầu công du Manila nhằm giúp chuyến đi sắp tới của Chủ tịch Tập Cận Bình thuận lợi và thành công.
Bên lề cuộc hội đàm với Tổng thống Philippines Benigno Aquino III và người đồng cấp Albert del Rosario, ông Vương cho biết Trung Quốc hy vọng Philippines có thể đưa ra lựa chọn khôn ngoan hơn trong việc tìm kiếm giải pháp cho tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.
“Nó cản trở việc cải thiện mối quan hệ Trung Quốc – Philippines. Chúng ta không muốn nhìn thấy nó trở nên tệ hơn, trở thành một vấn đề không thể giải quyết. Chìa khóa của việc này phụ thuộc vào động thái của Philippines. Chúng tôi hy vọng Manila có lựa chọn khôn ngoan hơn cho vấn đề này”, ông Vương nhận định.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines cho biết, ông Vương Nghị đã yêu cầu phía Philippines không nêu ra vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh APEC.
“Phía Trung Quốc tiếp tục nhấn mạnh quan điểm không mang vấn đề tranh chấp trên Biển Đông ra các diễn đàn quốc tế, nơi các bên như Washington có thể sử dụng chúng để chỉ trích Bắc Kinh”, phát ngôn viên Charles Jose nói trong cuộc họp báo tại Manila.
Phía Philippines đồng ý rằng Hội nghị Thượng đỉnh APEC không phải diễn đàn thích hợp để thảo luận về những tranh chấp trên Biển Đông. Tuy nhiên, phía Manila nhấn mạnh tới thách thức pháp lý đang chờ Trung Quốc giải quyết tại Tòa Trọng tài ở The Hague, Hà Lan.