Trung Quốc xây dựng công trình trái phép trên Đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: IHS Jane’s Defense |
Hải quân Mỹ đang đẩy mạnh các kế hoạch điều tàu chiến vào vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc lấn đất trên Biển Đông sau khi nhận sự phê chuẩn từ Nhà Trắng, Washington Post dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên nói.
Khi phóng viên hỏi về kế hoạch trên, người phát ngôn Hải quân Mỹ William Marks cho hay ông không thể thảo luận về các dự định trong tương lai nhưng khẳng định Hải quân "sẽ tiếp tục hoạt động trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông, phù hợp với các quy định hàng hải quốc tế".
Ông cũng nói rằng Mỹ sẽ hoạt động ở vùng biển vào "bất cứ khi nào chúng tôi muốn".
Đô đốc Scott Swift, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Mỹ, phát biểu tại hội nghị hàng hải ở thành phố Sydney, Australia ngày 6/10, rằng Washington kiên quyết bảo vệ tự do hàng hải tại Biển Đông.
Ông Swift cho biết Mỹ sẽ bảo vệ tự do tại các vùng biển quốc tế "thông qua sự hiện diện thường trực, các bài tập với đồng minh hay đối tác và nhiều hoạt động liên quan tới tự do hàng hải".
Trong khi đó, phát ngôn viên Lầu Năm Góc Bill Urban nói rằng Mỹ đang hiện diện và hoạt động hàng ngày tại biển Hoa Đông và Biển Đông. Washington không chấp nhận "các tuyên bố hàng hải quá đáng" vượt quá luật pháp quốc tế ở Biển Đông.
Phản ứng trước thông tin Mỹ có thể điều tàu tới vùng 12 hải lý quanh đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây trái phép ở Biển Đông, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết, các quan chức nước này đã có các cuộc trao đổi sâu về vấn đề Biển Đông với chính quyền của Tổng thống Barack Obama trong chuyến thăm Mỹ gần đây của Chủ tịch Tập Cận Bình. Bà Hoa cũng nói "Washington hiểu rõ quan điểm của Trung Quốc".
"Chúng tôi mong rằng, Mỹ có thể quan sát tình hình hiện tại ở Biển Đông dưới con mắt khách quan, công bằng và cùng Trung Quốc đóng vai trò gìn giữ hòa bình và ổn định tại Biển Đông", bà Hoa nói.
Trang Navy Times (Mỹ) ngày 7/10 đưa tin, tàu hải quân Mỹ sẽ tiến vào trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc lấn đất trên Biển Đông, sau khi có phê chuẩn chính thức từ chính quyền.
Navy Times nhận định, các dự án cải tạo phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông trở thành nguồn cơn căng thẳng và đặt ra mối đe dọa với tự do hàng hải khu vực. Kế hoạch đưa tàu và máy bay vào 12 hải lý đã được Mỹ thông báo từ tháng 5 năm nay nhưng đến giờ chưa được triển khai.
Nếu được phê chuẩn, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2012 Hải quân Mỹ chính thức thách thức các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.