Một kiểu tắm có thể làm suy giảm tinh trùng

Thói quen ngâm mình trong nước nóng nếu duy trì thường xuyên và kéo dài có thể âm thầm ảnh hưởng đến chức năng sinh sản nam giới. Ảnh: Freepik.

Vào mùa đông, tắm bồn nước nóng được nhiều nam giới lựa chọn như một cách thư giãn sau ngày làm việc căng thẳng. Nước ấm giúp cơ thể dễ chịu, ngủ sâu hơn và giảm stress rõ rệt. Tuy nhiên, theo bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Văn Phúc, khoa Nam học, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, thói quen ngâm mình trong nước nóng nếu duy trì thường xuyên và kéo dài có thể âm thầm ảnh hưởng đến chức năng sinh sản nam giới.

Cơ quan "nhạy cảm" với nhiệt độ

Bác sĩ Nguyễn Văn Phúc cho biết tinh hoàn là cơ quan đặc biệt nhạy cảm với nhiệt độ. Khác với phần lớn cơ quan trong cơ thể, tinh hoàn nằm ngoài ổ bụng, trong bìu, nhằm duy trì nhiệt độ thấp hơn thân nhiệt khoảng 2-3°C. Đây là điều kiện lý tưởng để quá trình sinh tinh diễn ra bình thường. Khi nhiệt độ xung quanh tinh hoàn tăng lên, đặc biệt trong thời gian dài, khả năng sản xuất tinh trùng có thể bị ức chế.

Nhiều nghiên cứu cho thấy nhiệt độ cao có thể làm giảm số lượng tinh trùng, giảm khả năng di động và ảnh hưởng đến hình dạng tinh trùng. Khi nam giới ngâm mình trong bồn nước nóng, toàn bộ vùng bìu và tinh hoàn bị bao phủ bởi môi trường nhiệt độ cao hơn mức sinh lý.

"Nếu thói quen này lặp đi lặp lại, tinh hoàn không có đủ thời gian 'hạ nhiệt', từ đó làm giảm hiệu quả sinh tinh và ảnh hưởng tạm thời đến chất lượng tinh trùng", bác sĩ Phúc nói.

Mùa đông là thời điểm nguy cơ này dễ bị bỏ qua. Thời tiết lạnh khiến nhiều người có xu hướng tắm nước nóng hơn, ngâm bồn lâu hơn để giữ ấm và thư giãn. Cảm giác lạnh bên ngoài khiến nam giới ít nhận ra rằng tinh hoàn đang phải chịu nhiệt độ cao bất thường trong thời gian dài. Sự kết hợp giữa nước nóng, thời gian ngâm kéo dài và tần suất thường xuyên có thể khiến tác động tích lũy rõ rệt hơn.

Không phải nam giới nào tắm bồn nước nóng cũng gặp vấn đề sinh sản. Tuy nhiên, một số nhóm cần đặc biệt thận trọng, như người đang chuẩn bị có con, từng được chẩn đoán tinh trùng yếu hoặc kém di động, nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh, người làm việc trong môi trường nhiệt độ cao hoặc có lối sống ít vận động, ngồi lâu sau khi tắm.

Sự kết hợp giữa nước nóng, thời gian ngâm kéo dài và tần suất thường xuyên có thể khiến tác động tích lũy rõ rệt hơn lên tinh hoàn. Ảnh: Freepik.

Theo vị chuyên gia, ở những trường hợp này, việc tăng nhiệt độ tinh hoàn dù chỉ tạm thời cũng có thể làm tình trạng sẵn có trở nên nghiêm trọng hơn.

Bên cạnh đó, tác động của nhiệt độ cao lên tinh hoàn thường mang tính hồi phục nếu được điều chỉnh kịp thời. Khi hạn chế tiếp xúc với nhiệt độ cao kéo dài, chức năng sinh tinh có thể dần cải thiện. Tuy nhiên, chu kỳ sinh tinh kéo dài khoảng 70-90 ngày, vì vậy cần thời gian đủ lâu để chất lượng tinh trùng phục hồi.

"Đây cũng là lý do nhiều nam giới không nhận thấy thay đổi ngay, nhưng lại phát hiện bất thường khi kiểm tra tinh dịch đồ sau một thời gian duy trì thói quen không phù hợp", bác sĩ Phúc nhấn mạnh.

Khi nào nên đi kiểm tra?

Nam giới không cần kiêng hoàn toàn việc tắm bồn vào mùa đông. Điều quan trọng là điều chỉnh cho hợp lý. Các bác sĩ khuyến cáo nên tránh nước quá nóng, không ngâm bồn quá lâu, tốt nhất dưới 15 phút, không duy trì thói quen này hàng ngày và không tắm bồn nước nóng liên tục trong nhiều ngày liền. Những thay đổi nhỏ này giúp vẫn tận hưởng cảm giác thư giãn mà không gây áp lực nhiệt lên tinh hoàn.

Theo bác sĩ Phúc, việc thăm khám chuyên khoa nam học nên được cân nhắc nếu nam giới đang mong con nhưng chậm có thai, có tiền sử tinh trùng yếu, sở hữu các yếu tố nguy cơ ảnh hưởng sinh sản hoặc thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao. Kiểm tra sớm giúp đánh giá đúng tình trạng, tránh lo lắng không cần thiết và kịp thời điều chỉnh lối sống.

"Sức khỏe sinh sản nam giới không chỉ phụ thuộc vào tuổi tác hay bệnh lý mà còn chịu ảnh hưởng lớn từ thói quen sinh hoạt hàng ngày. Tắm bồn nước nóng vào mùa đông là một ví dụ điển hình cho những thói quen tưởng chừng vô hại nhưng có thể để lại tác động lâu dài nếu không được kiểm soát hợp lý", bác sĩ khoa Nam học khuyến cáo.