Vụ việc xảy ra lúc 1h55 sáng nay theo giờ GMT (tức 8h55 theo giờ Hà Nội). Hãng thông tấn APS dẫn lời các quan chức hàng không Algeria cho biết, chiếc máy bay của hãng hàng không Air Algerie mất liên lạc lúc đột ngột đổi hướng, khi đang thực hiện lộ trình bay từ Ouagadougou, Burkina Faso tới thủ đô Algiers của Algeria. Chuyến bay mang số hiệu AH5017 mất liên lạc 50 phút sau khi cất cánh. Nơi mất liên lạc là khu vực phía bắc Mali, cách biên giới Algeria 500 km.
Rơi ở Niger hoặc Mali
Hãng Air Algerie đã mở một chiến dịch khẩn cấp để tìm kiếm chuyến bay AH5017 vốn có hành trình 4 tiếng và 4 lần mỗi tuần từ Burkina Faso tới Algeria.
Reuters dẫn lời ông Issa Saly Maiga, người đứng đầu Cơ quan Hàng không dân dụng quốc gia Mali, cho hay: "Chúng tôi không rõ máy bay có ở trong lãnh thổ Mali hay không. Giới chức hàng không ở các nước liên quan như Burkina Faso, Mali, Niger, Algeria và cả Tây Ban Nha đều được huy động".
Sau nửa ngày, AP đưa tin máy bay đã lao xuống Niger, nước láng giềng của Burkina Faso và Algeria. Đài truyền hình tư nhân Elnahar của Algeria xác nhận thông tin này, đồng thời nói vụ tai nạn xảy ra trên bầu trời thủ đô Niamey của Niger.
"Tôi có thể xác nhận rằng máy bay đã rơi", một quan chức ngành hàng không Algerie nói trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters, nhưng từ chối cung cấp chi tiết về địa điểm và nguyên nhân vụ tai nạn.
Một nhà ngoại giao ở thủ đô Bamako, Mali, cho biết một cơn bão cát lớn đã quét qua miền bắc nước này tối qua. Trong khi đó, hãng tin BBC dẫn lời quân đội Liên Hợp Quốc ở Mali cho rằng, máy bay của hãng hàng không Air Algerie đã biến mất ở khu vực giữa Gao và Tessalit của Mali. Đây là khu vực thuộc quyền kiểm soát của tổ chức khủng bố Al-Qaeda, AP đưa tin.
CNN dẫn thông báo của hãng Air Algerie cho biết AH5017 có thể rơi xuống khu vực cách thành phố Gao, miền đông Mali khoảng 70 km.
 |
| Mô phỏng vị trí máy bay mất liên lạc. |
Miền bắc Mali từng nằm dưới quyền kiểm soát của lực lượng thiểu số ly khai Tuareg, trước khi rơi vào tay quân đội Hồi giáo cực đoan có liên hệ với mạng lưới khủng bố Al-Qaeda, sau một đợt tấn công hồi năm 2012. Một chiến dịch quân sự do Pháp dẫn đầu hồi năm ngoái quét sạch lực lượng cực đoan. Tuy nhiên, quân đội Tuareg đã trở lại nhằm chống đối chính quyền Bamako.
Một quan chức cấp cao ở Pháp cho biết, hiện chưa rõ các chiến binh ở Mali có sở hữu loại vũ khí có thể bắn hạ máy bay hay không.
Tuần trước, Al-Mourabitoun, một tổ chức vũ trang Hồi giáo có liên hệ mật thiết với Al-Qaeda, đã lên tiếng chịu trách nhiệm về vụ đánh bom liều chết khiến một binh sĩ người Pháp thiệt mạng ở miền bắc Mali. Trong một đoạn video được công bố trên Internet, phát ngôn viên của tổ chức này cho biết vụ tấn công là "lời đáp trả tuyên bố đã quét sạch các chiến binh Hồi giáo của quân đội Pháp".
Al-Mourabitoun được thành lập hồi năm ngoái, là sự hợp nhất của hai tổ chức Hồi giáo ở miền bắc Mali: lữ đoàn Mulathameen và Phong trào Thống nhất và Jihad ở Tây Phi.
 |
| Một chiếc MD-83. Ảnh: Planespotters. |
51 người Pháp có mặt trên máy bay
Hãng tin Reuters dẫn lời Công ty hàng không tư nhân Swiftair của Tây Ban Nha cho biết, họ không thể liên lạc với chiếc máy bay MD-83 đang cho Air Algerie thuê. Chuyến bay AH5017 đã không còn hiển thị trên trang Flightradar24, một website theo dõi trực tiếp hoạt động của tất cả máy bay.
AFP dẫn một nguồn tin giấu tên từ Air Algerie cho hay: "Phi cơ ở cách không xa biên giới Algeria khi phi hành đoàn được yêu cầu chuyển hướng vì tầm nhìn kém và ngăn khả năng va chạm với một máy bay khác trên tuyến Algiers-Bamako. Liên lạc mất sau khi hành trình bay bị đổi".
Theo Bộ trưởng Giao thông Burkina Faso, máy bay được yêu cầu đổi hướng vào lúc 1h38 theo giờ GMT vì thời thiết xấu do bão.
RT dẫn lời Bộ trưởng Giao thông Pháp Frederic Cuvillier cho hay, nhiều khả năng có hành khách người Pháp trên chuyến bay AH5017. "Có thể có công dân Pháp trên phi cơ, và nếu đó là sự thật, con số có thể rất lớn", ông Cuvillier nói.
Reuters dẫn nguồn tin quân đội Pháp cho hay nước này đã điều hai chiến đấu cơ đến trợ giúp tìm kiếm máy bay. Cụ thể, hai máy bay chiến đấu đang làm nhiệm vụ tại Tây Phi đã được triển khai để cố gắng xác định vị trí của chiếc phi cơ, một phát ngôn viên quân đội Pháp cho hay. "Các máy bay này sẽ tìm kiếm trong một khu vực, từ điểm có tín hiệu cuối cùng dọc theo tuyến bay dự kiến", người phát ngôn Gilles Jaron nói.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cho hay, mặc dù hai chiến đấu cơ đã tìm kiếm khắp khu vực nhưng vẫn chưa thể truy dấu máy bay MD-83. Ông Laurent Fabius cũng phủ nhận thông tin cho rằng đã phát hiện một số mảnh vỡ máy bay.
Giới chức Burkina Faso đã lập một đơn vị khẩn cấp ở sân bay Ouagadougou để cung cấp thông tin cho người nhà hành khách và thành viên phi hành đoàn trên chuyến bay AH5017.
Trong số 110 hành khách trên máy bay, 51 người Pháp, 27 người mang quốc tịch Burkina Faso, 8 người Lebanon, 6 người Algeria, 5 người Canada, 4 người Đức, hai người Luxemburg, một người Thụy Sĩ, một người Bỉ, một người Ai Cập, một người Ukraina, một người Nigeria, một người Cameroon và một người Mali, Fox News dẫn lời Bộ trưởng Giao thông Burkina Faso, Jean Bertin Ouedraogo, cho hay. 6 thành viên phi hành đoàn đều là người Tây Ban Nha.
Theo Kara Terki, người phát ngôn của hãng hàng không Air Algerie, hầu hết hành khách trên phi cơ đều đang trong hành trình bay quá cảnh để đến châu Âu, Trung Đông hoặc Canada.
 |
| Đường bay của phi cơ gặp nạn. Nó cất cánh ở Burkina Faso để tới Algeria, nhưng mất tín hiệu khi đi qua Mali rồi bị rơi ở Niger. Đồ họa: IDE |
Máy bay rơi đã hoạt động 18 năm
Hãng hàng không Air Algerie được thành lập từ năm 1947. Tính đến tháng 7/2014, hãng này có 43 phi cơ trong đội bay. Air Algerie cung cấp các chuyến bay tới 69 điểm đến trên khắp thế giới.
Tai nạn nghiêm trọng nhất của Air Algerie xảy ra vào ngày 6/3/2003, khiến 96 hành khách và 6 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng. Đây cũng là thảm họa hàng không lớn trong lịch sử Algeria.
Chiếc máy bay gặp nạn là một trong 4 chiếc MD-83 thuộc sở hữu của công ty Swiftair, Tây Ban Nha. Nó được đưa vào sử dụng từ 18 năm trước. Nó là sản phẩm của công ty chế tạo máy bay McDonnell Douglas, nay đã được Boeing mua lại.
MD-83 là phiên bản cải tiến của những chiếc máy bay McDonnell Douglas MD-80. Nó dài hơn những chiếc máy bay cùng loại nên có khả năng vận tải cao hơn. Động cơ của chiếc máy bay cũng khỏe hơn cùng thùng chứa nhiên liệu lớn giúp nó vận hành tốt.
Thùng chứa nhiên liệu của những chiếc MD-83 có khả năng mang 26.400 lít xăng. Nó có khả năng cất cánh với tải trọng tối đa đạt 73.000 kg. Tải trọng cất cánh rỗng của những chiếc máy bay loại này đạt 36.200 kg.
Vận tốc tối đa của MD83 đạt 800 km/h, trong khi phạm vi hoạt động của nó đạt 4.600 km với tải trọng cất cánh tối đa. Tính tới năm 1999, 265 máy bay loại này đã ra lò.
