 |
Trên hành trình trốn chạy, công chúa Latifa bint Mohammed al-Maktoum - con gái của Tiểu vương Dubai Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum - luôn cẩn trọng. Để tránh bị lực lượng an ninh của người cha truy tìm, Latifa bỏ điện thoại lại toilet của một quán cafe.
Cô công chúa trốn trong thùng chiếc xe Audi Q7, sau đó đổi sang một chiếc Jeep Wrangler, trước khi ra đến bờ biển. Chiều hôm đó, Latifa và nhóm bạn đã đặt chân lên tàu Nostromo, bắt đầu đi về phía bờ biển Sri Lanka.
Khi lênh đênh giữa đại dương, Latifa tin rằng cô đã ở rất gần giấc mơ tị nạn chính trị ở Mỹ, và lần đầu tiên thực sự tự do bên ngoài "chiếc lồng vàng" ở Dubai.
Nhưng kế hoạch đào tẩu tưởng chừng hoàn hảo của công chúa Dubai đã không tính đến một chi tiết, đó là phần mềm gián điệp Pegasus, thứ đã giúp chính quyền UAE giám sát, truy dấu điện thoại của nhiều cá nhân.
Hàng loạt số điện thoại bị Pegasus theo dõi
Các dữ liệu rò rỉ cho thấy vào thời điểm biệt kích UAE tấn công tàu Nostromo, 8 ngày sau khi công chúa bỏ trốn, điện thoại của các bạn bè thân thiết của công chúa Latifa đã nằm trong danh sách giám sát của Pegasus.
Số điện thoại của Latifa cũng như của nhiều người bạn thân của công chúa đã được đưa vào danh sách theo dõi của Pegasus, trong thời gian từ vài giờ đến vài ngày khi cô bỏ trốn khỏi Dubai vào tháng 2/2018.
Ở thời điểm này, UAE được cho là khách hàng của tập đoàn NSO, công ty phát triển phần mềm gián điệp Pegasus.
Hiện chưa rõ phần mềm gián điệp này đóng vai trò ở mức độ nào trong chiến dịch bắt giữ công chúa Latifa, bởi điện thoại của những người liên quan tới kế hoạch đào tẩu đã bị UAE thu giữ.
 |
| Công chúa Latifa. Ảnh: BBC. |
Tuy nhiên, Tổ chức Ân xá quốc tế cho biết qua kiểm tra 67 điện thoại nằm trong danh sách theo dõi của Pegasus mà tổ chức này thu được, 37 chiếc có dấu hiệu bị truy vết. Trong số này, 23 chiếc bị Pegasus xâm nhập, 14 chiếc khác có dấu hiệu bị tấn công.
Trong khoảng một năm sau khi Latifa bị bắt lại, nhiều số điện thoại liên quan tới một công chúa Dubai khác là Haya bint Hussein cũng được đưa vào danh sách của Pegasus.
Haya từng lên tiếng quan ngại về tình trạng của Latifa. Đầu năm 2019, Haya cùng hai con bỏ trốn tới London. Vài ngày sau khi công chúa này biến mất khỏi Dubai, số điện thoại của những người liên quan tới Haya xuất hiện trong danh sách của Pegasus.
Luật sư đại diện của NSO cho biết tập đoàn này "không nắm được chi tiết các hoạt động gián điệp" từ phía khách hàng. NSO tuyên bố phần mềm Pegasus được sử dụng cho "nhiều mục đích hợp pháp và hoàn toàn phù hợp".
Tuy nhiên, một nguồn thạo tin giấu tên cho biết NSO đã hủy hợp đồng với Dubai trong năm 2020, sau khi biết UAE sử dụng Pegasus để giám sát các công chúa, cùng những lo ngại về điều kiện sống của các mục tiêu bị giám sát.
Người sáng lập, kiêm CEO của NSO, ông Shalev Hulio hôm 18/7 tuyên bố công ty đã hủy hợp đồng với 2 khách hàng trong 12 tháng vừa qua do lo ngại về vấn đề quyền con người.
Kế hoạch công phu đổ bể
Tiina Jauhiainen, một huấn luyện viên thể thao và là bạn của Latifa, cho biết kế hoạch đào tẩu đã được chuẩn bị trong nhiều tháng. Latifa đã dành toàn bộ khoản tiết kiệm của cô, khoảng 300.000 USD, cho kế hoạch này.
Nhưng dẫu chuẩn bị chu đáo thế nào, chỉ 8 ngày sau khi rời khỏi Dubai, vị trí của Latifa đã bị biệt kích UAE tìm ra.
Ghi chép về cơ sở dữ liệu của Pegasus cho thấy vào khoảng thời gian công chúa và Jauhiainen bỏ điện thoại của họ trong toilet một quán cafe có tên La Serre ở trung tâm Dubai, số điện thoại của hai người đã nằm trong danh sách bị theo dõi.
Sau đó, điện thoại của Juan Mayer, nhiếp ảnh gia thường ghi lại các chuyến nhảy dù của Latifa, được đưa vào danh sách. Lần lượt điện thoại của Lynda Bouchikhi - quản lý sự kiện của Latifa, Saioned Taylor - trợ lý cá nhân của Latifa, cũng bị đưa vào danh sách của Pegasus.
Để đi tới Sri Lanka, nhóm đào tẩu của công chúa Latifa thuê tàu Nostromo, một du thuyền hạng sang treo cờ Mỹ. Kế hoạch ban đầu là băng qua Ấn Độ Dương để tới Sri Lanka. Từ đây, họ sẽ được cấp thị thực và lên máy bay tới Mỹ.
 |
| Tàu Nostromo được sử dụng để đưa công chúa Latifa bỏ trốn. Ảnh: USA Today. |
Elombo, người đã giúp cả nhóm của Công chúa Latifa từ bờ biển ra khơi để lên tàu Nostromo, lúc này bị bắt ở Oman. Sau khi mất liên lạc với Elombo, tàu Nostromo quyết định chuyển hướng tới một cảng dự phòng tại Ấn Độ.
Và đây là lúc sai lầm đã xảy ra. Một người nào đó trong nhóm đã gửi tin nhắn qua Internet kết nối vệ tinh.
Phần mềm Pegasus có khả năng truy dấu vị trí điện thoại bị tấn công, đọc tin nhắn, bí mật kích hoạt camera và microphone của điện thoại. Nhiều khả năng thông qua tin nhắn gửi đi, phần mềm Pegasus đã lần ra vị trí của tàu Nostromo và xác định được Công chúa Latifa có mặt trên con tàu.
Một đêm, khi chuẩn bị đi ngủ, cả nhóm nghe thấy tiếng giày nện dồn dập trên boong tàu, Jauhiainen cho biết. Khoang tàu đột ngột tràn ngập khói. Một đơn vị đặc biệt của Ấn Độ cùng biệt kích UAE đã đổ bộ lên Nostromo, gọi tên Latifa.
Công chúa Latifa lúc này tự nhốt mình trong phòng tắm, gửi tin nhắn cầu cứu qua WhatsApp tới Radha Stirling, người đứng đầu nhóm cố vấn ở London.
Không lâu sau đó, biệt kích UAE đã khống chế được Latifa. Công chúa và một số người khác bị lôi khỏi du thuyền Nostromo và trở về UAE.
Jauhiainen, Elombo và Herve Jaubert bị thẩm vấn suốt nhiều ngày ở Dubai trước khi được trả tự do. Không ai biết công chúa Latifa bị giam ở đâu. Trong lúc đó, có thêm nhiều số điện thoại thuộc về các đồng minh của công chúa Latifa bị đưa vào danh sách theo dõi của Pegasus.
Sai sót ở đâu?
Suốt vài năm sau đó, các thành viên trong nhóm vẫn tự đặt câu hỏi làm thế nào vị trí của họ bị lộ.
Hauhiainen nghi ngờ đường truyền kết nối vệ tinh của du thuyền.
Trong một báo cáo mới được công bố hồi đầu tháng 7, USA Today dẫn lời một nguồn thạo tin cho biết FBI từng hỗ trợ điều tra vụ công chúa Latifa bỏ trốn, bởi cơ quan này khi đó tin rằng công chúa bị bắt cóc.
FBI đã yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh KVH Industries giao nộp dữ liệu.
Tuy nhiên, trên du thuyền Nostromo cũng có hai chiếc điện thoại đời cũ. Jaubert tin rằng hai chiếc điện thoại này đã bị nghe trộm.
Công chúa Latifa đã sử dụng hai chiếc điện thoại này để gửi email, nhắn tin tìm kiếm sự trợ giúp trên Instagram và trao đổi tin nhắn qua WhatsApp. Năm 2019, WhatsApp khởi kiện NSO với cáo buộc hỗ trợ hoạt động gián điệp nhắm vào khách hàng của WhatsApp.
 |
| Hình ảnh mới nhất của công chúa Latifa được đăng tải hồi tháng 6. Ảnh: Reuters. |
Theo Jauhiainen, Công chúa Latifa đã liên lạc với Taylor. Dữ liệu rò rỉ cho thấy số điện thoại của Taylor bị đưa vào danh sách theo dõi của Pegasus trước khi biệt kích UAE tấn công du thuyền Nostromo.
Đầu năm nay, bạn của Latifa cung cấp cho BBC một số đoạn video mà công chúa bí mật ghi lại. Trong video, Latifa cho biết cô bị bắt làm con tin tại một biệt thư. Lính canh nói Latifa "sẽ không bao giờ nhìn thấy ánh Mặt Trời".
"Ngày qua ngày, tôi luôn sợ hãi cho tính mạng và sự an toàn của bản thân", Latifa nói trong đoạn video.
Tháng 4 vừa qua, tức 2 tháng sau khi BBC công bố các đoạn video, Liên Hợp Quốc yêu cầu UAE cung cấp bằng chứng Công chúa Latifa vẫn còn sống khỏe mạnh.
Đến tháng 5, trên Instagram xuất hiện hình ảnh của Latifa. Trong những bức hình, công chúa ăn tối ở một trung tâm thương mại tại Dubai.
Hai trong số các bức hình được đăng tải từ tài khoản của Sioned Taylor. Bức hình còn lại đăng bởi tài khoản của Lynda Bouchikhi. Số điện thoại của hai người phụ nữ đều nằm trong danh sách giám sát của Pegasus trước khi tàu Nostromo bị tấn công.
Không bức hình nào được đăng tải từ tài khoản cá nhân của Công chúa Latifa.
