Nổi lên trong khoảng 5 năm trở lại đây, phong trào trang điểm và nữ tính hóa nam giới ngày càng thống trị những khía cạnh giải trí của Trung Quốc mà điện ảnh không phải là ngoại lệ. Ngày nay, hình ảnh những nam nhân vật mặt hoa da phấn với vẻ ngoài trắng trẻo nữ tính mà cư dân mạng hay gọi với cái tên “tiểu thịt tươi” (xiao xian rou) đã không còn xa lạ trên màn ảnh Hoa ngữ.
Thế hệ thần tượng phải trang điểm khi lên hình
Là một phần tiêu chuẩn mới của cái đẹp trong mắt người Trung Quốc hiện đại, sự xuất hiện của những “tiểu thịt tươi” gây ra tranh cãi dữ dội về định nghĩa tính nam.
 |
| Tạo hình Quan Vân Trường của nghệ sĩ Lục Thụ Minh cho đến nay đã trở thành kinh điển. |
Trong Tam quốc diễn nghĩa bản 1994, đứng đầu trong ngũ hổ tướng nhà Thục Hán bao gồm Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Hoàng Trung và Mã Siêu, tướng mạo Quan Vũ trong tác phẩm thập niên 1990 mặt đỏ, râu dài, mày ngài mắt phượng ghi dấu trong lòng khán giả. Lục Thụ Minh không chỉ có thể hình cao lớn (1,86 m) mà từ khí chất đến tướng mạo đều như đo ni đóng giày cho vai diễn.
Hồ Quân làm nên kỳ tích với vai Kiều Phong trong Thiên long bát bộ (2003) không phải bởi ngoại hình quá ấn tượng, nhưng cách anh thổi hồn vào nhân vật, đem đến khí chất dũng mãnh mà người xem dù đã qua hàng chục năm vẫn không thể nào quên.
Kể từ 2016 trở lại đây, cùng với sự phát triển của bối cảnh, phục trang, kỹ xảo thì trang điểm cho các diễn viên cả nữ lẫn nam đều được chú trọng hơn. Các diễn viên nam thường có vóc người nhỏ nhắn, mặt thon, mũi cao, da trắng. Ngay cả trong các vai anh hùng hào kiệt đòi hỏi võ công, hành tẩu giang hồ lăn lộn nhiều nhân vật vẫn được đánh giá là rất kiêu sa nữ tính.
 |
| Hình ảnh sao nam trên màn ảnh hiện có điểm chung là làn da trắng như ngọc, lông mày kẻ, môi tô chút son, gò má cao và đánh phấn mắt. |
Phong cách tô son điểm phấn cho nam giới trên màn ảnh Trung Quốc, nhất là phim kiếm hiệp, kỳ ảo một phần đến từ trào lưu thần tượng có nguồn gốc từ idol Kpop. Trong đó, đối tượng khán giả nữ giới tuổi từ 14 đến 20 ưa thích những chàng trai trẻ trắng trẻo có vóc dáng thư sinh.
Làn sóng văn hóa thần tượng đi cùng sự phát triển của các nhãn hiệu làm đẹp. Không dừng lại ở sản phẩm cho nữ giới, ngày nay rất nhiều nam giới châu Á coi việc trang điểm như một phần không thể thiếu.
Các công ty mỹ phẩm coi thị trường Trung Quốc là mảnh đất màu mỡ để phát triển nên không có gì khó hiểu khi màn ảnh trở thành công cụ quảng bá hữu hiệu.
Nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ cảm thấy thoải mái hơn khi xem đàn ông quảng cáo đồ trang điểm, bởi họ không tin mình đẹp như những người mẫu quảng cáo.
Ngoài ra, sự hiện diện của nam giới như một sự trấn an rằng đàn ông thoải mái với việc phụ nữ sử dụng mỹ phẩm. Chúng tôi cũng dùng, thì cô cứ dùng đi, chúng tôi không có vấn đề gì với điều đó cả.
Điều này mỉa mai gọi tên một nền văn hóa tiêu dùng, trong đó phụ nữ dựa vào các chỉ số về ham muốn của nam giới để đưa ra quyết định mua hàng và một nền văn hóa người nổi tiếng, trong đó đàn ông có bị áp tiêu chuẩn sắc đẹp của phụ nữ.
Nói cách khác, phụ nữ Trung Quốc muốn nam thần tượng gầy, trẻ và đẹp như chính họ khao khát các đặc điểm đó lên cơ thể mình. Vì thế mới có chuyện giới nữ Trung Quốc soi vòng eo của thần tượng.
 |
| Hai phiên bản Quách Tĩnh trong "Anh Hùng Xạ Điêu" của năm 2003 và năm 2021. |
Đối tượng khán giả nữ trẻ tuổi cũng là nhóm khách hàng rất tích cực tham gia trên mạng xã hội, có thể tạo hiệu ứng lan truyền bất ngờ cho phim. Trần Tình Lệnh, phim đam mỹ nổi tiếng của Trung Quốc có được thành công là nhờ khai thác đúng đối tượng khán giả.
Tính nam trên màn ảnh?
Trong khi cuộc tranh cãi vẫn chưa có hồi kết, nhiều ngôi sao nhận ra mình bị cuốn theo trào lưu gầy ốm lúc nào không hay. Để chiều lòng khán giả, ngay cả những sao thành danh cũng phải hụt hơi. Huỳnh Hiểu Minh tháng 4 cho biết anh bị rối loạn nhịp tim sau khi giảm tới 15 kg để phục vụ vai diễn.
Một người hâm mộ đã đuổi theo Tiêu Chiến tại sân bay và hét lên: “Đừng đẩy tạ nữa!” khi biết tin nam diễn viên tập gym để cải thiện sức khỏe. Fan lo ngại rằng những đường nét thanh tú, phi giới tính của idol sẽ biến mất khi họ tập thể thao.
Cũng trong giai đoạn mà các “tiểu thịt tươi” và phim đam mỹ nổi lên, giới chức Trung Quốc có những động thái mạnh tay nhằm định hướng lại gu thẩm mỹ dư luận với lo ngại về một cuộc khủng hoảng nam tính xảy đến với thế hệ sau. Những lớp học "tôi luyện người đàn ông đích thực" được mở ra, thể dục thể thao được khuyến khích.
 |
| Trần Tình Lệnh từng làm mưa làm gió cộng đồng khán giả Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam. |
Mô hình văn – võ Nho giáo truyền thống không thể giải thích được tại sao phụ nữ lại cảm thấy cuốn hút bởi những người đàn ông có vẻ ngoài yếu đuối, thư sinh.
Đánh đồng các “tiểu thịt tươi” với nguyên nhân gây ra cuộc khủng hoảng nam tính tại Trung Quốc hiện vẫn còn đang gây ra rất nhiều tranh cãi. Một mặt, thế hệ trước vốn vẫn chịu nhiều định kiến về người đồng tính, cho rằng giá trị truyền thống đạo đức bị hủy hoại bởi hình ảnh nữ tính mà các sao nam đang quảng bá hiện nay.
Những ý kiến khác cho rằng sự có mặt của vẻ đẹp phi giới tính chỉ thúc đẩy thêm cho sự phát triển định nghĩa về sự nam tính, đánh đổ những quan niệm lỗi thời về thế nào mới là nam tính thực sự. Nhất là trong một xã hội còn tồn tại nam tính độc hại và bất bình đẳng giới, thì việc đẩy mạnh đa dạng hóa là điều cần thiết. Nam giới có quyền ra đường mua mĩ phẩm mà không chịu đựng bất kỳ sự phán xét nào.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng trong một cơn mê mải đắm chìm vào các "tiểu thịt tươi", phụ nữ đôi khi quên mất rằng thứ làm nên nam tính là con người của họ. Cách họ được giáo dục tôn trọng mọi người, biết yêu thương, đồng cảm, ý thức trách nhiệm, biết làm điều đúng đắn.
