Phân tích
 |
Theo Telegraph, Erik ten Hag được MU đặt vào tầm ngắm nếu Ole Gunnar Solskjaer rời ghế huấn luyện viên (HLV). Thậm chí, Ten Hag được xếp vào nhóm ứng viên số một. Vấn đề chỉ là MU làm sao thuyết phục thuyền trưởng người Hà Lan, bởi ông đang hạnh phúc tại Ajax.
Ten Hag là mục tiêu số một của Tottenham trong kỳ chuyển nhượng hè trước mùa 2021/22, nhưng thương vụ không xảy ra. Hai tuần qua, truyền thông Tây Ban Nha đưa tin Barca muốn Ten Hag thế chỗ Ronald Koeman.
HLV sinh năm 1970 đang trong giai đoạn đẹp nhất sự nghiệp. Dưới bàn tay Ten Hag, Ajax áp đảo tất cả ở giải Hà Lan, đồng thời gây ấn tượng tại sân chơi Champions League. Ba năm qua, Ajax mất Frenkie de Jong, Matthijs de Ligt, Hakim Ziyech và Donny van de Beek, nhưng Ten Hag vẫn nhanh chóng xây dựng tập thể mới với nhiều tài năng trẻ xuất hiện.
Ten Hag thuộc hình mẫu nhà quản lý toàn diện, từ vai trò phát hiện, đào tạo cầu thủ trẻ và hoạt động chuyển nhượng đều nổi trội. Cách ông xây dựng đội hình cho Ajax là xu hướng của bóng đá hiện đại.
Triết lý của Ten Hag
Chuyên gia phân tích bóng đá Statman Dave, từng góp mặt ở MUTV và BBC, gọi Ten Hag là nhà chiến thuật gia xuất sắc của bóng đá thế giới. Về tổng quan, Ten Hag thường xuyên dùng sơ đồ 4-2-3-1.
Ông xây dựng lối chơi theo chiều dọc, ưu tiên thực hiện các đường chuyền ở cự ly ngắn và trung bình. Một trong những tiêu chí cơ bản, nhưng quan trọng với Ten Hag là các cầu thủ cần có tư duy di chuyển không bóng linh hoạt.
 |
| Đây là xu hướng chủ yếu của hệ thống Ajax theo quan sát của chuyên gia Statman Dave. Đồ họa: Minh Phúc. |
Khi Ajax cầm bóng, hệ thống đổi sang 3-1-2-1-3, hình thành 3 khối kim cương. Statman Dave nhấn mạnh Ten Hag đã chọn cách chơi này từ khi dẫn dắt Utrecht giai đoạn 2015-2017. Đây là sự biến chuyển, từ cốt lõi sơ đồ 3-4-3. Và đó là lý do các cầu thủ Ajax phải cầm bóng tốt, tư duy phối hợp ngắn cần linh hoạt và chuẩn xác.
Khi di chuyển, vị trí của Ajax hình thành các mảng tứ giác. Trang Rdf Tactics gọi đây là khối zig zag được Ajax sử dụng liên tục nhằm kéo giãn hệ thống đối phương. Khoảnh khắc Ajax dễ dàng phá vỡ hệ thống phòng ngự của Bayern Munich ở Champions League 2017/18 là minh chứng của "ngón võ" được Ten Hag sử dụng thành công tại Ajax.
 |
| Pha phối hợp của bộ tứ Daley Blind, De Jong, Ziyech và Van de Beek. Đồ họa: Thanh Phong. |
 |
| Van de Beek nhận bóng sau tình huống đánh chiếm không gian nhạy bén. Anh căng ngang cho Dusan Tadic đệm bóng cận thành và ghi bàn. Đồ họa: Thanh Phong. |
Ở đội hình 4-2-3-1 của Ten Hag, điểm nhấn nằm ở sự linh hoạt của 2 hậu vệ biên - thường là một trong 2 hậu vệ sẵn sàng chơi trong vai trò Inverted full back - xu hướng bó vào trung lộ thường xuyên.
Trước đây, 2 vị trí số 9 (Tadic) và 10 (Van de Beek) sẽ hoán đổi liên tục. Khi Sebastian Haller trở thành mũi nhọn chủ lực của Ajax, HLV Ten Hag bố trí tiền đạo này cố định trong vai trò Target man. Thực tế, Haller mạnh ở những pha làm tường, băng cắt, không chiến và đang nổi lên là chân sút hiệu quả bậc nhất châu Âu hiện tại.
Statman Dave gọi Ajax là một trong những CLB pressing tốt nhất hiện tại. Anh chỉ ra ở Champions League 2018/19, Ajax thắng 29,4% trong các pha giành lại bóng, cao thứ 2 giải đấu. Mùa trước, Ajax thắng 35,6% trong các tình huống pressing giành lại bóng - tỷ lệ cao nhất ở các giải đấu.
Đội hình Ajax di chuyển gắn kết, tổ chức bài bản. Sự chủ động từ các vị trí chính là chìa khóa để tập thể này làm tốt khi pressing.
Đây là ví dụ cho cách pressing của Ajax.
 |
| Ajax mất bóng nguy hiểm từ sân nhà. Tiền vệ Alvares ngay lập tức lao tới Erlind Haaland để bù vị trí của Daley Blind - người đã bị loại khỏi tình huống. |
 |
| Trung vệ Martinez nhận ra được Alvares hỗ trợ theo kèm Haaland, do đó hoàn toàn tập trung để chuyển hướng kèm Malen. |
 |
| Lúc này, thế đối đầu giữa công và thủ cân bằng quân số. Malen thả bóng cho Haaland, nhưng khoảng trống bị thu hẹp. |
 |
| Haaland căng ngang vào trong, nhưng không thể gây bất ngờ vì hậu vệ Ajax theo người tập trung. |
Trận hủy diệt Dortmund 4-0 ở vòng bảng Champions League là minh chứng cho thực lực của HLV Ten Hag và Ajax. Mùa 2018/19, tập thể này suýt vào chung kết Champions League. Hai năm qua, Ajax mất những trụ cột quan trọng nhất. HLV Ten Hag phải xây dựng lại nhưng chỉ thời gian ngắn, ông tạo dựng tập thể mới trẻ trung, gắn kết và đang trên đà vươn tới chất lượng tương tự mùa 2018/19.
Ryan Gravenberch, tiền vệ 19 tuổi, nổi lên là "De Jong" mới của Ajax. Không Ziyech, Ajax giờ đây có Antony sở hữu kèo trái kỹ thuật, chơi tinh quái ở biên phải. Dàn sao trị giá hàng chục triệu euro đang bắt đầu định hình dưới sự dẫn dắt của Ten Hag.
Ngay sau trận thắng Dortmund, Ajax hủy diệt PSV 5-0. Đội bóng của HLV Ten Hag thắng cả 3 trận, ghi 11 bàn và chỉ thủng lưới 1 lần ở vòng bảng Champions League 2021/22. Tại Eredevisie mùa này, Ajax giành 25 trong 30 điểm, đang dẫn đầu bảng xếp hạng.
 |
| Ten Hag đang hạnh phúc tại Ajax, do đó sẽ khó nếu MU tiếp cận. |
MU cần Ten Hag
Telegraph cho rằng Ten Hag chính là "chân lý" cho sự kỳ vọng của MU nếu bắt buộc thay tướng. Về lý tưởng, Ten Hag chính là hình mẫu MU cần - HLV sẵn sàng bao quát nhiều nhiệm vụ. Trong đó, phát triển nguồn lực trẻ để duy trì bản sắc MU là một trong những điểm cộng.
Ten Hag đi trên con đường của Solskjaer, nhưng đẳng cấp về tài cầm quân của chiến lược gia đã phần nào phản ánh qua thành tích của MU và Ajax. Cũng với hệ thống 4-2-3-1, Ten Hag liên tục cải tiến, phân chia lớp lang cụ thể để bắt kịp xu hướng bóng đá. Trong khi 4-2-3-1 của Solskjaer lộ ra quá nhiều vấn đề, không chỉ một, 2 mà là cả chuỗi trận đấu từ đầu mùa 2021/22.
Một trong những điểm yếu lớn nhất của MU là cách pressing. Chuyên gia Michael Cox của Athletic đánh giá cầu thủ MU đang pressing theo bản năng, thay vì được chuẩn bị bài bản từ sân tập. Điển hình là các tình huống Marcus Rashford hoặc Mason Greenwood pressing ở biên, nhưng hậu vệ không làm như vậy, dẫn đến tình huống vô hại, khiến đội hình MU càng dễ xáo trộn.
Hàng công MU, đặc biệt là Cristiano Ronaldo và Greenwood pressing không tốt, khiến các tuyến MU bị đứt gãy. Khả năng giữ vị trí của tuyến giữa, với Scott McTominay và Fred đang là vấn đề. Tính kết nối giữa trung vệ và hậu vệ MU kém cỏi, dẫn đến nhiều tình huống tự kèm nhau - bàn nâng tỷ số 2-0 của Liverpool.
MU cần HLV tầm cỡ, được công nhận về mặt chiến thuật như Ten Hag để "vá" từng lỗ hổng ở đội hình.
Về mặt con người, MU không tệ, thậm chí sở hữu đội hình đầy đủ ngôi sao cho từng vị trí. Nhưng làm thế nào để kết nối tất cả vào hệ thống, tổ chức bài bản ở cả vai trò công - thủ là bài toán khó. Và Solskjaer sau 2 trận thua muối mặt trước Leicester và Liverpool cho thấy mọi thứ tại MU đã ngoài tầm với của ông.
Van de Beek sẽ chờ đợi sự xuất hiện của Ten Hag tại Old Trafford. Nhiều CĐV MU cũng chờ đợi vào điều đó. Nhưng không dễ để MU nẫng thuyền trưởng người Hà Lan từ tay Ajax. Newcastle, Barca cũng sẵn sàng lao vào cuộc đua giành chữ ký của Ten Hag.
