Sau lần thứ nhất tổ chức không thành do không đủ tỷ lệ tham dự, ĐHCĐ 2012 của CTCP Bibica sẽ được tổ chức lần thứ hai vào ngày 28/10/2013.
Trong cuộc họp này, việc bầu bán thành viên HĐQT Bibica sẽ là một câu chuyện thú vị, không chỉ ở tính chất quyết định của “ván bài” xem ai sẽ là người chủ trì dẫn dắt Bibica sắp tới, mà còn ở sự khác biệt trong quan điểm giữa 2 nhóm cổ đông: Lotte muốn bầu lại toàn bộ HĐQT, trong khi các cổ đông khác chỉ muốn bầu lại 2 thành viên của Lotte trong số 5 thành viên HĐQT, do hết nhiệm kỳ tại Bibica.
Lotte đột nhiên “mềm mại”
Năm 2008, Lotte Confectionery, một thành viên của Lotte Group, đầu tư vào Bibica. Thời điểm này, giá cổ phiếu Bibica (BBC) đang giao dịch ở mức 70.000-80.000 đồng/CP, nhưng Lotte sẵn sàng trả 110.000 đồng/CP để có được tỷ lệ sở hữu 30%. Đến nay, Lotte đã trở thành cổ đông lớn nhất tại Bibica với tỷ lệ nắm giữ 38,06%. Mọi người ai cũng nghĩ Lotte là nhà đầu tư chiến lược vì ngoài chuyện cổ phiếu, Lotte còn có chung ngành nghề với Bibica.
Dự án tại Hưng Yên của Bibica hiện vẫn bất động, do quan điểm đầu tư không thống nhất. |
Ngày 11/10/2013, ông Yang Seok Hoon là người được Lotte cử qua làm Giám đốc tài chính tại Bibica cùng với ông Hur Jin Kook hiện là thành viên HĐQT của Bibica đã có cuộc trao đổi với báo chí. Tại đây, phía Lotte cho biết, Lotte chỉ đơn thuần là một nhà đầu tư như bao nhà đầu tư khác. Lotte không có thoả thuận hợp tác gì khác với Bibica ngoài hợp đồng mua bán cổ phiếu.
Trao đổi với ĐTCK, ông Trương Phú Chiến, Tổng giám đốc Bibica lại nói khác. Ông cho biết, tháng 10/2007, Bibica và Lotte có các hợp đồng: hợp đồng bán cổ phần 30%, hợp đồng hợp tác toàn diện giữa Bibica và Lotte. Ngoài ra, có các hợp đồng chuyển nhượng nhãn hiệu và công nghệ sản phẩm LottePie.
Năm 2011, Lotte còn cam kết hỗ trợ Bibica 1 triệu USD thực hiện các hoạt động marketing cho sản phẩm LottePie.
Tại buổi gặp đại diện một số báo cuối tuần trước, Lotte cũng khẳng định không có ý định thôn tính hay thâu tóm Bibica. Về đề nghị đổi tên Bibica thành Lotte-Bibica, phía Lotte cho biết, họ chỉ muốn sản phẩm cũng như tên tuổi của Bibica được nhiều người biết đến hơn, vì cái tên Lotte được cho là đã trở thành nổi tiếng. Có lẽ, điều khiến Lotte lo lắng nhất là cách thức bầu cử thành viên HĐQT của Bibica sắp tới.
Nếu Bibica thực hiện bầu lại 1/3 thành viên HĐQT luân phiên hàng năm thì sắp tới, người của Lotte có thể sẽ phải ra đi. Phía Lotte cho rằng, cách bầu như thế không đúng với quy định của Luật Doanh nghiệp 2005. Tuy nhiên, ông Chiến đặt câu hỏi: “Về nhiệm kỳ và cách thức bầu HĐQT, từ năm 2005, Điều lệ của Bibica vẫn duy trì bầu lại, bầu mới 1/3 hàng năm. Lotte tham gia HĐQT của Bibica từ năm 2008 và đã chấp nhận thông lệ bầu lại, bầu mới 1/3, vậy tại sao đến năm 2013 không chấp nhận và phản ứng việc này?”.
Lotte - Bibica: “đồng sàng dị mộng”
Dường như bên nào cũng có cảm giác đang bị kìm chân bởi bên kia. Đại diện Lotte cho biết, mặc dù họ có 2 người trong HĐQT của Bibica, trong đó một người là Chủ tịch, nhưng lại chẳng quyết định được chuyện gì, vì còn phụ thuộc vào 3 thành viên còn lại.
Còn với ông Chiến, có lần nói với báo chí rằng, ông đã mắc sai lầm “cõng rắn về cắn gà nhà” khi ông là người mời Lotte bắt tay hợp tác với Bibica cách đây 5 năm. Bibica đầu tư dây chuyền LottePie nhưng không được phép khai thác sản phẩm mong muốn mà chỉ sản xuất sản phẩm của Lotte.
Tháng 10/2012, HĐQT Bibica họp bàn triển khai Dự án Hưng Yên khi dự án này đã xin gia hạn giấy phép lần 3, nhưng khi họp, đại diện Lotte cho biết “đang xem xét hồ sơ dự án”. Nhiều nghị quyết HĐQT không được Chủ tịch là người của Lotte ký ban hành…
Dự án Hưng Yên tại Khu công nghiệp Phố Nối A, tỉnh Hưng Yên có tổng mức đầu tư là 265 tỷ đồng vẫn bất động kể từ năm 2008, do quan điểm đầu tư không thống nhất. Bibica đã bỏ ra hơn 30,5 tỷ đồng, chủ yếu là tiền thuê đất.
Lotte cho biết, Bibica có đề xuất sản xuất một số sản phẩm bánh quy (biscuit) tại đây, nhưng Lotte chỉ có thể hỗ trợ kỹ thuật đối với những sản phẩm Lotte có thế mạnh. Bánh quy thì hiện đang có nhiều nhà sản xuất. Hơn nữa, sản phẩm này có tính thời vụ, chỉ tăng cao vào cuối năm, nên rủi ro để đầu tư dây chuyền hiện đại và quy mô lớn.
Lotte ước tính, Dự án Hưng Yên nếu đầu tư bài bản thì bỏ ra đến 50 triệu USD và vì là con số lớn nên không thể vội vàng, mà phải cân nhắc kỹ lưỡng. Lotte cũng đặt vấn đề tại sao Bibica không tìm hiểu thử một số sản phẩm của Lotte đang được ưa chuộng ở thị trường Hàn Quốc và nếu thấy được thì đầu tư nhà máy để sản xuất tại Việt Nam?
Lotte khẳng định, không áp đặt Bibica phải sản xuất sản phẩm nào, nhưng vấn đề là Bibica phải cho thấy được kế hoạch bài bản, phải có báo cáo nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, việc Lotte nói Bibica không có báo cáo nghiên cứu khả thi lại được ông Chiến giải thích khác.
Ông Chiến nói với ĐTCK: “Tổng giám đốc đã trình HĐQT báo cáo kinh tế kỹ thuật Dự án Hưng Yên giai đoạn 1. Vấn đề là ở chỗ sự đầu tư theo cách của Lotte có lợi gì cho Bibica? Sản phẩm mang nhãn hiệu của Lotte. Bibica là nhà sản xuất không thương hiệu, không tên tuổi cho Lotte trong tương lai ư?”.
Tranh cãi pháp lý bầu thành viên HĐQT
Vấn đề cốt lõi vẫn nằm ở chỗ HĐQT trong Đại hội tới sẽ được bầu ra sao?
Bibica đã có công văn gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) xin ý kiến hướng dẫn liên quan đến nhiệm kỳ của HĐQT và việc bầu HĐQT. Quan điểm của nhóm cổ đông đa số Việt Nam cho rằng, nhiệm kỳ của HĐQT chính là nhiệm kỳ của từng thành viên. Công ty phải thực hiện mục tiêu 1 - 2 thành viên phải được bầu mới hoặc bầu lại vào mỗi kỳ ĐHCĐ thường niên.
Tuy nhiên, Lotte cho rằng, nếu theo Điều lệ hiện tại của Bibica thì HĐQT trước giờ không có nhiệm kỳ, nên cần xác định nhiệm kỳ của HĐQT kể từ năm 2013 và như thế cần bãi miễn toàn bộ thành viên HĐQT để bầu mới.
Theo công văn UBCK trả lời Bibica mà ĐTCK có được, nội dung không có chỗ nào cho thấy cách thức vận hành HĐQT của Bibica trước giờ là trái pháp luật. “Nhiệm kỳ của mỗi thành viên HĐQT và nhiệm kỳ HĐQT do ĐHCĐ quyết định và tuân theo quy định tại Luật Doanh nghiệp và Điều lệ công ty”, Công văn viết.
Ngoài ra, cũng theo công văn này, trong khi ĐHCĐ của Bibica chưa tiến hành bầu HĐQT nhiệm kỳ mới, HĐQT của Bibica tiếp tục hoạt động cho đến khi HĐQT mới được bầu theo quy định tại Khoản 2 Điều 109 Luật Doanh nghiệp.
Theo dự kiến ban đầu, ĐHCĐ thường niên niên độ tài chính 2012 sẽ tiến hành bầu lại 2 thành viên cũ là người của Lotte.
Nếu cách thức bầu HĐQT và thành viên HĐQT của Bibica vẫn không thay đổi tại lần họp ngày 28/10, thì 2 thành viên của Lotte sẽ được bầu lại. Trường hợp bầu lại không đạt, Bibica có thể phải tiến hành bầu mới 2 thành viên thay thế cho đủ số lượng theo quy định.
Tuy nhiên, Bibica sẽ chỉ bầu 2 trong số 5 thành viên HĐQT (theo cách tư duy của nhóm cổ đông nội) hay sẽ bầu mới cả 5 thành viên HĐQT (theo cách tư duy của Lotte) vẫn là câu hỏi ngỏ, bởi các bên dường như đang “thế thủ” các chính kiến pháp lý, chờ cho đến ngày Đại hội.
Đến thời điểm này, tình hình kinh doanh quý III/2013 của Bibica vẫn chưa được công bố. Theo báo cáo tài chính bán niên, Bibica đạt doanh thu gộp là 379 tỷ đồng, cao hơn không đáng kể so với xấp xỉ 374 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, lợi nhuận trước thuế khả quan hơn, đạt trên 4,5 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái bị âm 6 tỷ đồng.