Kylian Mbappe và các đồng đội đã thể hiện những màn trình diễn vượt trội về tốc độ, sức mạnh trước các đối thủ. Liệu đội tuyển Anh có thể khiến nhà đương kim vô địch thế giới sớm trở thành cựu vương?
Kyle Walker đối đầu Kylian Mbappe
Số 10 của tuyển Pháp đã khiến mọi hậu vệ phải mình đối mặt gặp quá nhiều vất vả sau những trận đấu đã qua. Không dễ để kiểm soát một trong những tiền đạo cánh trái hàng đầu thế giới, trừ khi bạn có một hậu vệ phải phòng ngự hay nhất thế giới.
Trong một lần được hỏi về đối thủ khó chịu nhất mình từng đối đầu, Neymar – người đồng đội của Mbappe tại PSG đã chọn đích danh Kyle Walker.
Hậu vệ người Anh thậm chí từng khiến Pep Guardiola nổi đoá trong phòng thay đồ của Manchester City sau khi nhận tấm thẻ đỏ vô duyên trước Leipzig ở lượt trận cuối cùng ở vòng bảng Champions League mùa giải trước.
Ngay khi trận đấu kết thúc, chiến lược gia người Tây Ban Nha chỉ đích danh cậu học trò của mình: “Khi chúng ta đối đầu với những tiền đạo trái giỏi nhất thế giới, đội bóng cần cậu, và giờ cậu không thể ra sân”.
Bây giờ Kyle Walker đã sẵn sàng, với Gareth Southgate. Chính xác hơn, ở trận đấu thứ 3 tại vòng bảng, khi cầu thủ Man City đủ thể trạng để thi đấu, ông Southgate đã không ngần ngại điền tên Walker vào đội hình chính thức.
Song song với quyết định ấy, chiến lược gia 52 tuổi cũng thay đổi hệ thống chiến thuật của ĐT Anh, từ sơ đồ 4-2-3-1 sang hệ thống 4-3-3/4-1-4-1.
Sự trở lại của Walker diễn ra đồng thời với sự thay đổi sang hệ thống 4-1-4-1 của ĐT Anh. |
Bài toán với Southgate sẽ không chỉ dừng lại ở việc sử dụng Walker ra sao để kiểm soát sự bùng nổ của Mbappe, mà rộng hơn, là cầu chuyện hạn chế sức mạnh tấn công của tuyển Pháp. Mbappe ở cánh trái, với sự hỗ trợ của hậu vệ cánh Theo Hernandez, Ousmane Dembele chơi rộng ở biên phải, Olivier Giroud sẵn sàng trong vòng cấm, còn Antoine Griezmann hoạt động tự do.
Tuyển Pháp tấn công với hàng ngang 5 cầu thủ. |
Hàng ngang tấn công 5 người của ĐT Pháp khiến nhiều người tin rằng ông Gareth Southgate sẽ có thêm một lần nữa thay đổi hệ thống chiến thuật của mình như một thói quen để kiểm soát chiều ngang sân.
Sơ đồ 3 trung vệ đã được nhắc đến, khi Kyle Walker trở thành trung vệ thứ 3, và Kierran Trippier được sử dụng để thay thế Bukayo Saka cho một vai trò an toàn hơn ở hành lang cánh phải. Nhưng cũng có thể, hệ thống 4-5-1 khi không có bóng được ĐT Anh vận hành ở 2 trận gần nhất sẽ được duy trì và điều chỉnh ở từng thời điểm để đối phó đối phương.
Nguồn năng lượng của hai tiền vệ cánh Bukayo Saka và Phil Foden giúp ĐT Anh ở nhiều thời điểm sẵn sàng phòng ngự một cách cực đoan ở 1/3 cuối sân để kiểm soát tối đa khả năng kéo giãn chiều ngang sân của đối phương.
Senegal là bài kiểm soát giá trị với ông Southgate trước cuộc đối đầu với ĐT Pháp, khi hai tiền đạo cánh Ismaila Sarr và Krepin Diatta cũng là những người có tốc độ và khả năng tạo đột biến.
Saka và Foden hoàn toàn có thể giúp ĐT Anh kiểm soát tốt chiều ngang sân khi phòng ngự trên sân nhà. |
Có lí do để cho rằng ĐT Anh sẽ không tạo ra sự thay đổi lớn nào về hệ thống chiến thuật so với trận đấu trước Senegal. Hệ thống 4-5-1 đang mang đến sự cân bằng và linh hoạt tốt nhất cho đội bóng của ông Southgate ở các thời điểm khác nhau trong trận đấu.
Không chỉ ở thời điểm chủ động phòng ngự, cấu trúc đội hình của ĐT Anh khi họ kiểm soát bóng cũng mang đến sự sẵn sàng cho những tình huống chuyển đổi, bởi chính cách chọn vị trí của Kyle Walker và cả Luke Shaw ở biên đối diện.
Cấu trúc đội hình khi có bóng của ĐT Anh cho thấy sự sẵn sàng trước các tình huống phản công. |
Nói không quá, tuyển Anh vốn dĩ đã sẵn sàng đối đầu Kylian Mbappe với những phương án chiến thuật của mình.
Khai thác điểm yếu của tuyển Pháp
Nếu như sự bùng nổ của Mbappe mang đến những chiến thắng của ĐT Pháp, thì đặc quyền của chính cầu thủ này khi phòng ngự cũng có thể sẽ là điều khiến đội bóng của Deschamps phải trả giá.
Ở khu vực 1/3 giữa sân và cuối sân, hệ thống phòng ngự mà nhà đương kim vô địch thiết lập không phải quá chắc chắn. Mbappe được giảm thiểu nhiệm vụ phòng ngự, trong khi Giroud cũng không tham gia với cường độ cao. Tuyển Anh, với khả năng “kiểm soát bóng khôn ngoan, lựa chọn thời điểm chính xác để phát triển bóng lên phía trước” có cơ hội để tạo ra sự nguy hiểm.
Mbappe gần như không phải phòng ngự ở phần sân nhà. |
Định hướng ấy chính là một phần trong DNA của các đội tuyển bóng đá xứ sở xương mù được công bố vào năm 2014, được áp dụng một cách triệt để bởi Gareth Southgate và các cộng sự.
Tuyển Anh có thể không áp đặt trận đấu một cách triệt để, nhưng lại rất biết cách để đặt những cá nhân có trình độ cao của mình vào vai trò quen thuộc nhất để thể hiện bản thân.
Foden nhận bóng sát đường biên trái như cái cầu thủ này vẫn thực hiện tại Manchester City, Harry Kane vẫn là một điểm liên kết giá trị mỗi khi giật lại, còn Jude Bellingham vẫn đầy năng lượng ở những pha băng lên phía trước của mình như một bản ngã.
Kane giật lại ở hành lang trái, Foden và Bellingham xâm chiếm khoảng trống. |
Tình huống dẫn đến bàn thắng mở tỉ số của Anh trước Senegal. |
Walker vẫn làm nhiệm vụ triển khai bóng từ tuyến dưới như tại Manchester City, Jordan Henderson làm những gì mình giỏi nhất trong việc di chuyển không bóng và hoán đổi vị trí với tiền đạo cánh phải, trong khi Bukayo Saka tự do với bóng để tạo đột biến như những gì Mikel Arteta vẫn yêu cầu.
Walker giữ vị trí ở tuyến dưới, Henderson di chuyển rộng hoán đổi vị trí trong sự tự do của Saka. |
“Các đội tuyển Anh sẽ có được sự đa dạng trong chiến thuật, dựa trên những cầu thủ trong đội hình và yêu cầu của trận đấu hoặc giải đấu” - Những gì được định ra trong DNA của bóng đá Anh vẫn được Southgate sử dụng như kim chỉ nam cho phong cách huấn luyện của mình. Những cá nhân tốt nhất của Tam Sư được đặt vào vai trò họ thể hiện tốt nhất, một cách hợp lý.
Các cá nhân này cùng nhau tạo nên những nhóm phối hợp theo đúng thói quen ở CLB mà họ đang thi đấu. Cấu trúc vị trí vì thế được tạo nên một cách rất tự nhiên, bởi đó cũng chính là phương án hợp lý nhất. Sự khôn khéo trong cách lựa chọn nhân sự và sơ đồ chiến thuật của ông Southgate để hướng đến kết quả cuối cùng vẫn luôn là thứ không được đánh giá một cách chính xác.
Tuyển Anh dường như đang có được một trạng thái tâm lý, sự chuẩn bị cũng như tính linh hoạt tốt trước cuộc đối đầu với nhà đương kim vô địch thế giới.
Bên kia chiến tuyến, tuyển Pháp dù không phải đội bóng được tổ chức quy củ nhất tại World Cup lần này, nhưng lại đang sở hữu những cá nhân biết cách tạo ra sự khác biệt ở bất cứ hoàn cảnh nào, và ở mọi thời điểm của trận đấu, cả trong phòng ngự, tấn công, lẫn các tình huống chuyển đổi.
Liệu Gareth Southgate có thể khẳng định của giá trị của bản thân, hay Didier Deschamps sẽ đưa đội bóng của mình tiến một bước gần hơn trong hành trình bảo vệ ngôi vô địch?
Kỳ World Cup đầy bất ngờ
World Cup 2022 đang được giới chuyên môn đánh giá là một trong những kỳ Cúp Thế giới đáng xem nhất lịch sử với dấu ấn đậm nét từ các đại diện châu Á và nhất là châu Phi. Một trong những bất ngờ tương tự từng được viết trong cuốn The official history of FIFA World Cup, xuất bản năm 2019