Tổng thống Italy Giorgio Napolitano. Ảnh: Reuters |
Trong phiên tòa xét xử các quan chức chính phủ có dính líu tới mafia đang diễn ra ở Palermo, Tổng thống Italy Giorgio Napolitano cho biết, một số quan chức chính phủ đã đàm phán với các băng đảng mafia ở Sicily nhằm chấm dứt chiến dịch đánh bom đẫm máu đã giết chết thẩm phán chống mafia là Giovanni Falcone và Paolo Borsellino năm 1992, phá hủy nhiều khu vực nghệ thuật ở Roma, Florence và Milan.
Theo hãng tin ANSA, Tổng thống Napolitano khẳng định các vụ đánh bom là “tối hậu thư” nhằm gây áp lực buộc chính phủ phải cải thiện điều kiện sống trong tù của một số tên trùm mafia và giảm các vụ bắt bớ thành viên của băng đảng Cosa Nostra.
Tổng thống Napolitano cho rằng các vụ đánh bom là một hình thức “tống tiền và gây sức ép rõ ràng nằm gây mất ổn định cả hệ thống chính trị với giả thiết rằng có thể có sự xáo trộn trong các cơ quan chính phủ”.
Ông Napolitano cũng cho biết, khi đó Thủ tướng Carlo Azeglio Ciampi đã lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc đảo chính. Một trong những nguồn tin khác lo ngại về khả năng xảy ra cuộc đảo chính vào thời điểm đó là vào tháng 4/1993, khi Văn phòng của Thủ tướng ở Palazz Chigi bị mất điện trong hai tiếng rưỡi, và theo ông Napolitano, đây là một dấu hiệu “kinh điển” của các động thái trước khi diễn ra đảo chính.
Các công tố viên cũng hỏi ông Napolitano khi đó là Chủ tịch Hạ viện về bức thư năm 2012 của cố vấn luật pháp của ông Napolitano là Loris D’Ambrosio, trong đó đề cập đến “các thỏa thuận không nên nhắc đến” và dường như điều này ám chỉ đến việc ông Napolitano biết về các cuộc đàm phán giữa các quan chức chính phủ với mafia. Tuy nhiên, ông Napolitano đã phủ định điều này.
Trong một phần khác của phiên điều trần, ông Napolitano khẳng định ông có phản ứng “hoàn toàn bình tĩnh” trước thông tin của người đứng đầu hệ thống cảnh sát Italy năm 1993 rằng mafia đang lên kế hoạch tấn công ông.
Theo đoạn băng ghi âm được tiết lộ, Tổng thống Napolitano khẳng định “không hề chớp mắt vì ông luôn tâm niệm rằng một người đã phục vụ quốc gia nghĩa là có thể đối diện với việc hy sinh mạng sống của mình”.
Ông Napolitano cũng cho biết thêm nhiều người tin rằng có sự chia rẽ trong nội bộ tổ chức mafia Cosa Nostra, giữa phe thiên về bạo lực chiếm ưu thế do Toto’Riina khát máu cầm đầu và một nhóm chủ trương “hòa bình” do Bernardo Provenzano cầm đầu.
Ngoài các bị cáo là thủ lĩnh của băng đảng Cosa Nostra trước đây và hiện nay là Provenzano và Riina bị xét xử trong phiên tòa này, còn có cựu nghị sĩ Marcello Dell’Utri, từng là phụ tá thân cận nhất của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, đang bị thụ án tù 7 năm vì tội liên quan đến mafia.