Sự hào hứng chào đón những cơn mưa rào lúc rạng sáng 29/10 không kéo dài được bao lâu ở Utiel, vùng Valencia, miền Đông Tây Ban Nha.
“Lúc đầu, mọi người rất vui vì họ đã cầu nguyện cho trời mưa vì đất đai cần nước”, Remedios - chủ một quán bar ở Utiel - cho biết. "Nhưng đến 12 giờ trưa, điều này ập đến và tất cả chúng tôi đều rất sợ hãi".
“Chúng tôi bị mắc kẹt như những con chuột”
Mắc kẹt trong quán bar, cô và một số ít khách hàng chỉ có thể ngồi và chứng kiến trận lũ lụt tồi tệ nhất ở Tây Ban Nha trong gần 30 năm qua. Sông Magro tràn bờ, khiến một số cư dân bị cô lập, xe hơi và thùng rác nổi lềnh bềnh qua các con phố giữa dòng nước lũ đục ngầu.
“Mực nước dâng cao mang theo bùn và đá. Chúng tác động mạnh tới mức làm hư hại mặt đường”, Remedios chia sẻ. “Đường hầm dẫn vào thị trấn ngập một nửa trong bùn, cây cối đổ rạp và xe cộ cùng thùng đựng rác lăn lóc trên phố. Sân hiên ngoài trời của tôi đã bị phá hủy, ghế và ô che bóng râm đều bị cuốn trôi. Quả là một thảm họa”.
 |
| Tây Ban Nha vừa chứng kiến trận lũ lụt tồi tệ nhất trong gần 30 năm qua. Ảnh: José Miguel Fernández/GTRES/REX/Shutterstock. |
“Ngày hôm qua, tôi gặp một người đàn ông 73 tuổi. Ông ấy nói mình chưa bao giờ chứng kiến cảnh tượng này trong cuộc đời mình. Chưa bao giờ”, cô trầm ngâm.
Thông tin và hình ảnh về trận mưa lũ lịch sử tràn ngập trên truyền thông địa phương và quốc tế, trong đó nhiều tít báo thậm chí có từ "như tận thế" để lột tả mức độ tàn khốc của thảm họa bất thường này.
Tính đến chiều 30/10, số người chết ở Valencia và các vùng lân cận Castilla-La Mancha và Andalucía đã lên tới 95 người. Thị trưởng Utiel, Ricardo Gabaldón, chia sẻ trận lũ đã cướp đi sinh mạng của một số cư dân, nhưng hiện ông chưa thể cung cấp con số chính xác.
Vài giờ trước đó, ông Gabaldón cho biết ngày 29/10 là ngày tồi tệ nhất trong cuộc đời ông: “Chúng tôi bị mắc kẹt như những con chuột. Xe cộ và thùng đựng rác trôi nổi khắp phố. Nước dâng cao tới 3 m”.
Nhiều người lo sợ nạn nhân qua đời có thể là những người lớn tuổi, không thể tìm cách thoát khỏi dòng nước lũ.
“Những ai di dời được lên vùng đất cao hơn đều có thể sống sót. Song một số người già thậm chí không thể mở cửa trước và họ không tìm được lối thoát trong chính căn nhà của mình”, vị thị trưởng nói.
Cư dân La Torre, ở ngoại ô thành phố Valencia, cũng chứng kiến cảnh tượng tự vào sáng 30/10.
“Khu phố đã tan hoang, tất cả xe ôtô đè lên nhau. Mọi thứ đều đổ nát hoàn toàn và phải vứt bỏ, không sử dụng được nữa. Bùn sâu gần 30 cm”, Christian Viena - chủ quán bar - chia sẻ qua điện thoại.
 |
| Cảnh tượng tại một con phố sau trận lũ lụt ở Aldaya, Valencia của Tây Ban Nha hôm 30/10. Ảnh: Tân Hoa xã. |
Một người đàn ông đã gọi điện đến đài truyền hình RTVE để tìm kiếm tin tức về con trai Leonardo Enrique Rivera. Anh đã mất tích trong chiếc xe tải Fiat, trong lúc đi giao hàng tại thị trấn Riba-roja của Valencia hôm 29/10.
“Tôi không biết con trai mình ở đâu, làm gì kể từ 6h55 hôm qua”, ông nói. “Trời mưa rất to. Tôi nhận được tin nhắn cho biết xe tải bị ngập và con tôi bị một chiếc xe khác đâm phải. Đó là thông tin cuối cùng từ con trai tôi”.
Trong khi đó, Esther Gómez - Ủy viên hội đồng thị trấn Riba-roja - cho biết có những công nhân bị mắc kẹt trong một khu công nghiệp, nhưng không thể giải cứu được họ vì nước sông đã tràn bờ.
Lượng mưa một năm đổ xuống trong 8 giờ
Văn phòng khí tượng Tây Ban Nha cho biết hơn 300 mm nước mưa đã trút xuống khu vực giữa Utiel và thị trấn Chiva, cách đó 50 km vào hôm 29/10. Tại Chiva, cơ quan này lưu ý lượng mưa gần bằng một năm đã đổ xuống chỉ trong 8 giờ.
Những trận mưa dữ dội nối sau một đợt hạn hán khắc nghiệt tại Tây Ban Nha. Năm 2023, chính phủ đã phê duyệt một kế hoạch chưa từng có trị giá 2,2 tỷ euro để hỗ trợ nông dân và người tiêu dùng đối phó với tình trạng thiếu mưa dai dẳng. Nhiều báo cáo cho thấy khí hậu khả năng cao ngày càng tồi tệ và khó lường hơn trong tương lai.
“Tây Ban Nha là một quốc gia đã quá quen với hạn hán, nhưng rõ ràng do hậu quả từ biến đổi khí hậu, chúng ta đang chứng kiến những sự kiện và hiện tượng thời tiết thường xuyên và khắc nghiệt hơn nhiều”, Bộ trưởng Môi trường Tây Ban Nha Teresa Ribera cho biết.
Ngày 30/10 trôi qua, bức tranh đau thương về thiệt hại con người và tài sản bắt đầu xuất hiện. Tây Ban Nha tuyên bố quốc tang trong 3 ngày.
Thủ tướng Pedro Sánchez chia sẻ toàn bộ đất nước cảm nhận được nỗi đau của những người đã mất người thân, đồng thời kêu gọi người dân tiếp tục phòng ngừa khi những trận mưa xối xả di chuyển về phía đông bắc.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Margarita Robles, 1.000 thành viên của đơn vị khẩn cấp quân sự đã được triển khai để hỗ trợ các dịch vụ khẩn cấp trong khu vực. Lo ngại có nhiều thi thể mắc kẹt trong bùn và tại nhà, bà cũng đề xuất lập các nhà xác di động.
Giữa lúc nỗ lực tìm kiếm người chết và mất tích vẫn đang diễn ra, các chuyên gia cảnh báo những trận mưa như trút nước, theo sau là lũ lụt, chính là bằng chứng cho thấy tình trạng khẩn cấp về khí hậu.
“Rõ ràng những trận mưa xối xả này đã khắc nghiệt hơn do biến đổi khí hậu”, tiến sĩ Friederike Otto - người đứng đầu bộ phận phân tích thời tiết thế giới tại Trung tâm Chính sách Môi trường, Đại học Hoàng gia London - phân tích.
“Mỗi khi nhiệt độ Trái Đất tăng thêm một chút do nhiên liệu hóa thạch, không khí có khả năng giữ được nhiều hơi ẩm hơn, dẫn đến lượng mưa lớn hơn. Những trận lũ nghiêm trọng là lời nhắc nhở về mức độ nguy hiểm của biến đổi khí hậu, dù nhiệt độ trung bình toàn cầu mới chỉ tăng khoảng 1,3°C. Tuần trước, Liên Hợp Quốc cảnh báo với tốc độ hiện nay, chúng ta đang trên đà đạt mức tăng nhiệt lên tới 3,1°C vào cuối thế kỷ này”, ông nói thêm.
Năm cuốn sách về khí hậu nên đọc
Mục Thế giới giới thiệu với độc giả 5 cuốn sách mà các chuyên gia khí hậu của Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế cho rằng nên đọc về cuộc khủng hoảng biến đổi khí hậu toàn cầu.
