Trong nhiều năm, phát ngôn viên hàng đầu của Taliban chưa từng xuất hiện trước công chúng. Tuy vậy, tài khoản mạng xã hội của ông thu hút hàng trăm nghìn người theo dõi, theo AFP.
Chỉ vài ngày sau khi Taliban nắm quyền kiểm soát Afghanistan, Zabihullah Mujahid lần đầu tiên ra mắt công chúng trong một cuộc họp báo đột xuất ở thủ đô Kabul.
 |
| Vài ngày sau khi Taliban kiểm soát Kabul, phát ngôn viên Zabihullah Mujahid lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng. Ảnh: AFP. |
Thoạt nhìn, người phát ngôn của Taliban có rất ít điểm thật sự khác biệt so với các thủ lĩnh khác của nhóm chiến binh Hồi giáo này. Người đàn ông trung niên với bộ râu đen rậm, quấn đầu bằng khăn xếp đen, mang phong thái mà AFP nhận xét là "cứng rắn" và "được tạc nên từ nhiều thập kỷ chiến tranh".
“Tiếng nói” của Taliban
"Chúng tôi đang trục xuất những người nước ngoài”, ông tuyên bố trong bài phát biểu mở đầu của mình.
Chỉ hơn một tuần trước khi Taliban tiến vào Kabul ngày 15/8, Mujahid đã thông báo trên mạng xã hội về việc ám sát thành công Dawa Khan Menapal, người phát ngôn hàng đầu của chính phủ Afghanistan vừa bị lật đổ, thẳng thắn nói rằng họ đã thực hiện “một cuộc tấn công đặc biệt”.
Mujahid hiện ngồi ở chiếc ghế cũ của Menapal, tìm cách xoa dịu lo ngại của dân chúng và thế giới về cách mà Taliban sẽ cai trị đất nước.
"Tất cả người ở phía đối lập đều được ân xá từ A đến Z", Mujahid nói khi trả lời câu hỏi từ những nhà báo Afghanistan còn lại tại đất nước.
“Chúng tôi sẽ không tìm cách trả thù”, người phát ngôn khẳng định.
Trong nhiều năm, đã có một cuộc tranh luận nổ ra về việc liệu Mujahid có phải chỉ là một người hay không, khi mà cái tên này chịu trách nhiệm cho một mạng lưới thông tin rộng lớn của Taliban.
 |
| Ông Mujahid (giữa) trong buổi họp báo đầu tiên ở Kabul hôm 17/8. Ảnh: AFP. |
Tuy nhiên, Mujahid đã chứng minh ông là một con người thực sự khi xuất hiện trước công chúng, đưa ra các tuyên bố trong một chương trình phát sóng trực tiếp, thay mặt cho nhóm chiến binh trước đây từng cấm tuyệt đối các hình thức truyền hình.
Khi được hỏi liệu Taliban có mong được tha thứ sau những bạo lực và chết chóc mà nhóm đã gây ra ở nhiều thành phố của Afghanistan hay không, Mujahid đã không né tránh.
Ông lập luận rằng những tổn thất, dù tàn khốc đến đâu, cũng xứng đáng.
"Một lực lượng chiếm đóng khổng lồ đã bị đánh bại”, ông nói, đề cập đến các lực lượng của Mỹ và đồng minh.
Cuộc chiến thông tin
Dù nổi tiếng với việc cấm truyền hình và đài phát thanh dưới sự cai trị nghiêm ngặt và tàn bạo vào những năm 1990, Taliban giờ đây đã thích nghi với bản chất luôn thay đổi của các phương tiện truyền thông hiện đại, và khéo léo sử dụng nó để có lợi cho mình.
"Taliban hiểu rằng chiến tranh thông tin là chiến tranh hiện đại", Richard Stengel - cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao của chính quyền Obama - viết trong một bài bình luận trên New York Times.
"Họ không cố gắng xây dựng một nền tảng mới; họ đang cố gắng hòa nhập và thống trị bối cảnh hiện tại”, ông viết rõ.
Mujahid được cho là người giám sát hoạt động quan hệ công chúng rộng lớn, và đã điều phối vô số thông cáo báo chí, yêu cầu phỏng vấn và câu hỏi từ các nhà báo trong những năm gần đây.
 |
| Ông Zabihullah Mujahid bắt tay phóng viên sau cuộc họp báo đầu tiên của ông ở Kabul. Ảnh: AP. |
Ngoài sự hiện diện trên mạng xã hội, Mujahid và nhóm của ông còn quản lý một mạng lưới ấn tượng gồm các nhóm trên WhatsApp, nơi họ cập nhật thông tin trực tiếp theo thời gian thực cho báo giới.
Người ta biết rất ít về các vai trò trong quá khứ của người phát ngôn của Taliban, nhưng ảnh hưởng của ông đối với chuỗi chiến thắng của họ là rất lớn, ngay cả khi những người phát ngôn khác nổi lên và đảm nhận nhiều vai trò công khai hơn từ văn phòng chính trị của Taliban ở Doha, Qatar.
Dưới sự quản lý thông tin của Mujahid, cuộc tấn công cuối cùng của Taliban vào mùa hè này đã được phác thảo chi tiết về hoạt động của các chiến binh, trong khi chính phủ Afghanistan hầu như giữ im lặng.
Theo tường thuật của văn phòng báo chí Taliban, chiến thắng của nhóm chiến binh Hồi giáo dường như chỉ là điều sớm muộn, vì các lực lượng chính phủ thường xuyên đầu hàng mà không có tiếng súng.
Trong 10 ngày cuối cùng của cuộc chiến, Mujahid thông báo các thành phố mới thất thủ vào tay Taliban chỉ bằng một dòng trên Twitter.
Trả lời phỏng vấn vào ngày 24/8, Mujahid lần nữa khẳng định thiện chí của Taliban, dù thế giới vẫn chưa thể tin tưởng vào lời hứa của nhóm này. Ông nói: "Tất cả vấn đề có thể được giải quyết bằng đàm phán. Chúng tôi cam đoan với những người anh em của mình. Chúng ta có cùng đất nước và cùng mục tiêu”.
