Lê Tú Chinh và sứ mệnh đưa điền kinh Việt Nam vươn tầm châu lục

Nếu tiếp tục duy trì đà tiến bộ này, Tú Chinh hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với những VĐV mạnh của châu Á ở 2 nội dung 100 và 200 m.

Đáp án cho cuộc tìm kiếm 2 thập kỷ

Trước Tú Chinh, lần cuối cùng một VĐV TP.HCM vô địch 100 m và 200 m quốc gia đã diễn ra cách đây 22 năm. Người chiến thắng năm ấy chính là HLV hiện tại của Tú Chinh - cô Nguyễn Thị Thanh Hương. Hơn 20 năm ấy đã chứng kiến sự đi xuống của điền kinh TP.HCM trong so sánh với các trung tâm lớn khác trên cả nước.

Ngay tại SEA Games 2017 này, chỉ có 3 VĐV điền kinh TP.HCM góp mặt trên đội tuyển. Con số tương tự của Hà Nội là 8 người, của Quân đội là 9 người.

Hơn 10 năm trước, để vực dậy điền kinh TP.HCM, HLV Thanh Hương từng được giao nhiệm vụ “đãi cát tìm vàng”. Đó là lúc cô Thanh Hương gặp được Tú Chinh.

Tú Chinh như viên ngọc thô được HLV Thanh Hương mài giũa.

Lê Tú Chinh sinh ngày 4/7/1997 trong một gia đình nghèo ở quận 8. Lên 6 tuổi, Tú Chinh mồ côi mẹ. Một mình ba cô vất vả ngược xuôi để nuôi 3 người con gái. Hoàn cảnh gia đình khó khăn sớm tạo nên một Tú Chinh mạnh mẽ, lì lợm.

Ngày thơ bé, trong khi bạn bè cùng lứa chỉ thích quần áo đẹp và búp bê, Tú Chinh lại có hứng thú đặc biệt với những trò vận động. Cô bé thích nô đùa, chạy nhảy liên hồi. Người nhà kể rằng Tú Chinh luôn nán lại xem các cuộc thi tốc độ trên tivi rất lâu.

Hoàn cảnh gia đình khó khăn sớm tạo nên một Tú Chinh mạnh mẽ, lì lợm.

Cuộc gặp với HLV Thanh Hương đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc đời Tú Chinh. Đó cũng là thời điểm bắt đầu cuộc đồng hàng khăng khít giữa 2 cô trò.

Nhớ về ngày ấy, HLV Thanh Hương xúc động: “Khi mình đến tuyển quân thì bé Chinh mới học lớp 5 trường Tuy Lý Vương. Lúc bắt đầu huấn luyện, mình phải hỏi thăm xem gia đình bé như thế nào, hoàn cảnh ra sao. Hỏi ra thì bé nói rằng bé mất mẹ năm lên 6.

À, vậy là cô với trò cùng mất mẹ. Mình cũng mất mẹ từ nhỏ, mình hiểu cái tâm trạng ấy. 6 tuổi, bé mất mẹ sớm lắm. Ở với ba, ba có cố gắng thế nào cũng không bao giờ chăm nom được bằng một người mẹ. Hoàn cảnh của mình và bé cùng như như vậy nên mình rất thương bé”.

SEA Games 2017 này là tròn 10 năm 2 cô trò ở bên nhau. Suốt quãng thời gian ấy, cô Thanh Hương là thầy, là bảo mẫu, là “người mẹ thứ hai” của Tú Chinh. Những va vấp đầu đời của Tú Chinh suốt 10 năm qua đều có bóng dáng của cô Hương. Ngày bước lên đỉnh cao SEA Games, Tú Chinh nói: “Người đầu tiên em nghĩ tới là cô em. Cô chăm em và lo cho em từng li từng tí từ hồi nhỏ tới nay”.

Năm 2015, thành công bắt đầu gõ cửa nhà Tú Chinh. Cô bé được gọi lên tuyển trẻ quốc gia trước khi giành HCV 200 m ở giải điền kinh trẻ châu Á với thời gian 23 giây 94. Đến năm 2016, Tú Chinh chính thức bước ra ánh sáng sau cú đúp ở giải vô địch quốc gia tại Hàng Đẫy. Giây phút Tú Chinh lặp lại thành tích của chính mình 21 năm về trước, HLV Thanh Hương chắc chắn là người hạnh phúc nhất.

Năm 2015, thành công bắt đầu gõ cửa nhà Tú Chinh.

“Biết Chinh sẽ thắng nhưng tôi không dám nói”

Tới tháng 6/2017, Tú Chinh tham dự giải Thái Lan mở rộng và giành HCV nội dung 100 m. Tin chiến thắng báo về Việt Nam. Đó là lúc kỳ vọng và cả áp lực đồng loạt ập tới với thầy trò HLV Thanh Hương.

Các tờ báo, những nhà chuyên môn lập tức nói về thần đồng mới nổi của điền kinh TP.HCM. Lãnh đạo Liên đoàn, lãnh đạo Tổng cục nhìn thấy ở Tú Chinh hình bóng một ngôi sao mới. Từ Australia, cựu “nữ hoàng tốc độ” Vũ Thị Hương không tiếc lời khen ngợi: “Tin tôi đi, HCV nội dung 100 m, 200 m ở SEA Games 28 tới đây sẽ là của Lê Tú Chinh”.

Vinh quang tuổi 20 đến quá nhanh có thể làm lóa mắt bất kỳ VĐV nào. Nó khiến Tú Chinh và cả HLV Thanh Hương choáng ngợp, sợ hãi. Những ngày ấy, Tú Chinh không ngủ được vì căng thẳng và áp lực. Với VĐV điền kinh, không ngủ được nghĩa là chết vì khi ra sân, đôi chân sẽ nặng, khó có cảm giác “bay” trên đường chạy.

Đối mặt với những lời ngợi ca, Tú Chinh chọn cách... quay mặt đi. Cô bé khóa Facebook, ngưng dùng Zalo, hạn chế gặp cả bạn trai. Chinh bảo: “Mọi người kỳ vọng vào em lớn quá, em sợ em làm không được nên em tạm khóa Facebook để tinh thần thoải mái, tự tin hơn”.

Giành được HCV giải Thái Lan mở rộng khiến Tú Chinh lo lắng.

Cô bé giao lại mật khẩu mạng xã hội cho HLV Thanh Hương và yêu cầu đổi mã. 2 thầy trò từ chối hết những lời đề nghị phỏng vấn, gặp mặt. Cô Hương bảo: “Đang tập luyện mà ống kính cứ đưa vào hoài thì con bé làm sao hoàn thành bài tập được”.

Ở thời điểm ấy, khi so sánh thành tích của Tú Chinh với các VĐV mạnh trong khu vực. HLV Thanh Hương đã sớm dự đoán được kết quả SEA Games. Nhưng sợ Tú Chinh thêm áp lực, cô Hương không dám nói ra điều đó.

Cô Hương kể lại: “Về chuyên môn, qua quá trình thi đấu và thực tiễn giải Thái Lan, mình đã biết là Chinh có thể đạt 2 HCV. Nhưng mình không nói với cô bé là con phải đạt 2 HCV. Tổng cục cũng không đặt nặng rằng Chinh phải lấy 2 HCV hay một HCV này nọ”.

Mình vẫn nói với Chinh rằng thành tích tập luyện chỉ là tập luyện. Lúc thi đấu, Chinh chỉ cần quan tâm tới chuyện vượt qua thành tích của chính mình chứ không cần để ý tới huy chương. Mình không tạo áp lực vì sợ Chinh căng thẳng. Ngày nào cũng vậy, trước buổi tập 15 tới 30 phút, mình phải dành thời gian nói chuyện để ổn định tâm lý cho Chinh”.

HLV Thanh Hương đã sớm dự đoán được kết quả tại SEA Games của học trò.

Như gà mái mẹ xù lông bảo vệ đàn con nhỏ, HLV Thanh Hương dắt Tú Chinh an nhiên vượt qua hết những áp lực và phù phiếm. SEA Games 2017, Tú Chinh bước lên sân Bukit Jalil với gương mặt lạnh tanh, đầy cứng cỏi, dày dạn như 1 VĐV kỳ cựu. Phần còn lại của Tú Chinh đã trở thành lịch sử. Một huyền thoại mới của điền kinh Việt Nam đã chào đời ở tuổi 20.

Chinh phục ASIAD không phải một giấc mơ

Nếu đem thành tích tốt nhất của Lê Tú Chinh ở nội dung 100 m trở về ASIAD 2014, Việt Nam sẽ có HCV Á vận hội đầu tiên trong lịch sử ở nội dung danh giá nhất của môn điền kinh.

Tại giải Thái Lan mở rộng cách đây chưa lâu, Lê Tú Chinh đã giành tấm HCV với thời gian 11 giây 47. Thành tích ấy nhanh hơn người giành HCV ASIAD 2014 Wei Yongli (Trung Quốc) đúng 1% giây.

Áp bài toán ấy vào nội dung 200 m, chúng ta cũng có một kết quả khả quan. Tú Chinh giành HCV SEA Games với thời gian 23 giây 32 trong khi HCĐ ASIAD 2014 của Chisato Fukushima (Nhật Bản) chỉ đạt 23 giây 45, kém Tú Chinh 13 % giây.

2 thống kê trên nói lên điều gì? Chúng bảo rằng nếu được đầu tư quyết liệt, nếu tiếp tục duy trì đà tiến bộ này, Tú Chinh hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với những VĐV mạnh nhất châu Á ở 2 nội dung 100 và 200 m. Mà đó là những nội dung danh giá nhất trong lịch sử Olympic, biểu tượng cho sự chinh phục của con người trong thể thao.

Tú Chinh được kỳ vọng có thể cạnh tranh sòng phẳng với những VĐV mạnh nhất châu Á ở 2 nội dung 100 và 200 m.

Bản thân điền kinh là một trong 3 môn thể thao nhóm A của Thế vận hội. Trong điền kinh, nội dung 100 m là vinh quang hơn cả. Người chiến thắng ở nội dung 100 m được xem là người nhanh nhất thế giới. Tại Olympic Bắc Kinh 2008, hơn 3 tỷ người đã theo dõi Usain Bolt phá kỷ lục Thế vận hội.

Nói thế để thấy, Tú Chinh là người có tiềm năng đem về cho thể thao Việt Nam vinh quang tột đỉnh tại đấu trường châu lục.

Trong lịch sử tham dự ASIAD, Trương Thanh Hằng (2 lần), Quách Thị Lan, Vũ Thị Hương và Bùi Thu Thảo là những người đã mang về cho Việt Nam 5 tấm HCB ở môn điền kinh. Nhưng chưa một lần nào, quốc ca Việt Nam được vang lên tại đấu trường châu lục. Trách nhiệm chinh phục sân chơi châu lục bây giờ được giao cho VĐV 20 tuổi Tú Chinh.

Nữ VĐV 20 tuổi Tú Chinh mang lại vinh quang cho điền kinh Việt Nam.

Làm sao để phát huy tối đa tiềm năng của Tú Chinh không còn là câu chuyện riêng của thể thao TP.HCM. Trước SEA Games 2017, lãnh đạo ngành thể thao đã băn khoăn trước việc có hay không nên đưa Tú Chinh ra nước ngoài.

Trước Tú Chinh, 2 anh em Quách Thị Lan, Quách Công Lịch từng có thời gian dài tập huấn tại Mỹ nhưng không đạt hiệu quả cao. Trong khi ấy, người đồng nghiệp Nguyễn Thị Huyền chỉ tập chay trong nước lại bất ngờ đạt thành tích ấn tượng. Tìm hướng đi mới cho Tú Chinh, vì thế, sẽ là ưu tiên hàng đầu của điền kinh hậu SEA Games 2017.