Lao động nữ sinh con được nghỉ thai sản 7 tháng

Luật Dân số quy định thời gian nghỉ thai sản với lao động nữ là 7 tháng. Ảnh: Kỳ Duyên

Sáng 10/12, với 448/450 đại biểu có mặt tán thành (chiếm 94,71% đại biểu) Quốc hội chính thức thông qua Luật Dân số với 8 chương, 30 điều. Luật có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2026.

Trước đó, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày báo cáo tóm tắt dự án Luật. Theo đó, dự án Luật lần này đã đánh dấu căn bản thay đổi, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.

Một trong số nội dung được quan tâm, Luật này quy định về truyền thông, vận động, giáo dục về dân số; duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số; điều kiện bảo đảm thực hiện công tác dân số.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan Ảnh: Quốc hội

Để duy trì mức sinh thay thế, Luật Dân số quy định nhiều biện pháp, trong trường hợp sinh con thứ hai, thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ là 7 tháng; lao động nam là 10 ngày làm việc khi vợ sinh con.

So với quy định hiện hành, thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ đã nhiều hơn một tháng.

Luật cũng nêu rõ sẽ có hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc thiểu số rất ít người; hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ ở tỉnh, thành phố có mức sinh dưới mức sinh thay thế và hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi.

Đặc biệt, theo quy định của luật, người có từ 2 con đẻ trở lên sẽ được ưu tiên mua, thuê mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở.

Quốc hội thông qua Luật Dân số. Ảnh: Quốc hội

Luật đồng thời quy định biện pháp khác do Chính phủ quyết định. Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ quy định mức hưởng, trình tự, thủ tục cho các chính sách trên.

Luật Dân số đã quy định khung định hướng chính sách tổng thể, căn cơ như chính sách lao động, việc làm, tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, trợ cấp, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, nhà ở và chính sách khác nhằm gia tăng tỷ lệ sinh để đạt được mức sinh thay thế bền vững.

Luật Phòng bệnh Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/ 2026

Cũng trong sáng 12/10, Quốc hội thông qua Luật Phòng bệnh gồm 6 chương, 46 điều, với 93,02% đại biểu có mặt tán thành. Luật Phòng bệnh Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/ 2026.

Một trong những nội dung trọng tâm nhận được sự quan tâm lớn là vấn đề khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc miễn phí. Để đảm bảo tính khả thi và nguồn lực thực hiện, Chính phủ đã hoàn thiện các quy định theo hướng đa dạng hóa nguồn kinh phí, bao gồm ngân sách nhà nước, xã hội hóa và đặc biệt là nguồn từ Quỹ bảo hiểm y tế.

Đáng chú ý, Điều 44 của Luật đã sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế, quy định người dân được Quỹ bảo hiểm y tế chi trả chi phí khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc miễn phí dựa trên lộ trình và khả năng cân đối của Quỹ.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định đây là bước đột phá quan trọng nhằm thể chế hóa các Nghị quyết số 20 và Nghị quyết số 72 đã được ban hành.

Về các chính sách chuyên môn, Luật đã tiếp thu và chỉnh lý các quy định về phòng chống bệnh không lây nhiễm, rối loạn tâm thần và vấn đề dinh dưỡng. Mục tiêu hướng tới là quản lý tốt các nguy cơ, tăng cường sàng lọc, phát hiện sớm bệnh để có biện pháp dự phòng và điều trị kịp thời, trong đó dành sự ưu tiên cho các đối tượng yếu thế và người dân tại các vùng khó khăn.

Bên cạnh đó, các quy định về phòng chống bệnh lây nhiễm cũng được hoàn thiện dựa trên bài học thực tiễn từ quá trình phòng chống dịch Covid-19 vừa qua, nhằm khắc phục triệt để những vướng mắc và phù hợp với tình hình mới.

Đối với Quỹ phòng bệnh, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu, Chính phủ đã chỉnh lý theo hướng tách bạch mục đích và nhiệm vụ của quỹ để đảm bảo sự rõ ràng, minh bạch.

Đồng thời, Luật bổ sung nhiệm vụ chi của quỹ cho hoạt động khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí để thống nhất với các quy định liên quan, qua đó bảo đảm thêm nguồn lực tài chính vững chắc để triển khai chính sách quan trọng này.

Ngoài ra, các vấn đề về kỹ thuật văn bản, tính thống nhất của hệ thống pháp luật, các thuật ngữ, hành vi bị nghiêm cấm cũng như trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan báo chí đều đã được rà soát, hoàn thiện kỹ lưỡng trong dự án Luật vừa được Quốc hội thông qua.