Hơn 10 năm qua, bốn đại diện Bồ Đào Nha góp mặt trong top 10 đội bóng thu về lợi nhuận nhiều nhất từ việc bán cầu thủ. Nhóm này bao gồm Benfica, FC Porto, Sporting Lisbon và Braga. Đặc biệt, Benfica và Porto nắm giữ hai vị trí đầu tiên.
Dù thực lực không được đánh giá cao mỗi khi ra đấu trường quốc tế, các đội đến từ Bồ Đào Nha rất biết cách "thổi giá" cầu thủ, biến những viên ngọc thô thành "món trang sức" đắt đỏ.
 |
| Bóng đá Bồ Đào Nha nổi tiếng ở khả năng mua bán cầu thủ. Ảnh: Reuters. |
Những cỗ máy kiếm tiền
Benfica lời 594,5 triệu euro tiền bán cầu thủ trong 10 năm qua, đứng số một thế giới. Xếp ngay sau là Porto với 403,5 triệu euro. Trong top 10 còn có Sporting Lisbon (221,8 triệu euro) và Sporting Braga (192 triệu euro).
Mùa hè 2019, Atletico Madrid trả cho Benfica số tiền lên tới 125 triệu euro để có chữ ký của Joao Felix, con số lịch sử với nền bóng đá Bồ Đào Nha. Ba năm sau, Benfica tiếp tục bỏ túi 75 triệu euro tiền bán Darwin Nunez cho Liverpool. Cách đây hai năm, đội bóng này chỉ mất 34 triệu euro để đầu tư vào chân sút Uruguay.
Dù kỳ chuyển nhượng hè 2022 chưa khép lại, giải Bồ Đào Nha kiếm hơn 250 triệu euro tiền bán cầu thủ. Con số thực chắc chắn cao hơn rất nhiều. Sau Nunez, lần lượt Vitinha, Nuno Mendes (cùng sang PSG), Fabio Vieira (sang Arsenal) hay Palhinha (sang Fulham) đem về lợi nhuận to lớn cho đội chủ quản.
Vitinha là trường hợp nổi bật nhất. Tiền vệ này đầu quân PSG với mức phí 41 triệu euro. Vitinha là sản phẩm ưu tú của lò đào tạo Porto, tức đội không tốn đồng xu đầu tư nào.
Ở những thương vụ nổi tiếng khác như Eder Militao, Bruno Fernandes, Luis Diaz, James Rodriguez, Axel Witsel, Angel di Maria,... tất cả đều rời Bồ Đào Nha trước tuổi 25. Sau 1-2 mùa giải chơi ấn tượng, họ dễ dàng lọt vào mắt xanh của những ông lớn lắm tiền.
Tiền bán cầu thủ rất quan trọng với các đội Bồ Đào Nha, vì họ không kiếm được nhiều lợi nhuận từ bản quyền truyền hình hay quảng cáo. Bán cầu thủ được xem là cách tốt nhất để kiếm tiền, duy trì ngân sách hoạt động của các CLB.
Bồ Đào Nha không có nhiều ngôi sao bóng đá xuất hiện từ ngóc ngách tại Lisbon, Porto hay Madeira. Nhưng cách làm bóng đá hiệu quả và thực dụng của họ khiến các quốc gia khác phải ghen tỵ.
 |
| Benfica lãi to khi bán Nunez cho Liverpool hè này. |
Tài "thổi giá" của người Bồ Đào Nha
"Làm thế nào để kéo những ông lớn lắm tiền ở châu Âu đến mua cầu thủ của mình?", đó là câu hỏi mà nhiều đội bóng ở Bồ Đào Nha biết câu trả lời tốt nhất. Một trong những yếu tố then chốt làm nên thành công chính là tạo ra những "sản phẩm" đủ sức hấp dẫn.
Ngay từ bước đầu, các đội bóng Bồ Đào Nha đã chăm chút việc đào tạo thế hệ trẻ. Benfica, Porto hay Sporting Lisbon mạnh tay đổ tiền vào xây dựng các sân tập, trung tâm đào tạo chất lượng cao cho cầu thủ trẻ.
Bên cạnh đó, các đội cũng đặt tiêu chuẩn cao cho đội ngũ huấn luyện. Nhóm HLV được tuyển chọn bắt buộc phải có bằng A UEFA, có tư duy trong việc phát triển thể chất và tinh thần cho các cầu thủ. Các HLV này phải đào tạo ra những "chiến binh" có thể chơi ở bất kỳ giải đấu nào trên thế giới.
Ví dụ, Benfica đầu tư 15 triệu euro xây trung tâm đào tạo trẻ. Từ đó, những Bernardo Silva, Ruben Dias, Joao Felix, Ederson, Renato Sanches, Fabio Silva,... xuất hiện, đem về cho CLB hàng trăm triệu euro lợi nhuận. Việc nhiều đội chú trọng đầu tư vào chất lượng tập luyện giúp các cầu thủ Bồ Đào Nha phát triển thành những tên tuổi đẳng cấp thế giới.
"Với chúng tôi, đầu tư vào cầu thủ là chiến lược dài hạn", Rodrigo Magalhes, Giám đốc phát triển hệ thống đào tạo trẻ Benfica, cho biết. "Chúng tôi nỗ lực, các cầu thủ cũng vậy. Đội luôn nói với các cầu thủ phải cố gắng chơi tốt để kiếm được hợp đồng đắt giá và đổi đời. Nếu họ đủ giỏi, việc ra nước ngoài thi đấu là điều trong tầm tay".
Tiếp theo đó, các đội Bồ Đào Nha biết cách tận dụng nguồn cầu thủ dồi dào đến từ những quốc gia khác. Một trong số những đối tác ưa thích của các CLB Bồ Đào Nha là cường quốc bóng đá thế giới, Brazil. Cả hai có sự gắn kết đặc biệt từ trong quá khứ.
Ở mùa giải 2021/22, các đội bóng hàng đầu Bồ Đào Nha sở hữu 25% cầu thủ Brazil trong cả giải đấu. Trong khi cầu thủ bản địa chỉ chiếm 41%. Eder Militao, Ederson, Hulk,... là những thương vụ được "xuất xưởng" thành công.
Giải Bồ Đào Nha chỉ thua duy nhất Ngoại hạng Anh về số lượng ngoại binh đăng ký thi đấu. Cả hai giải nằm ở những mặt đối nghịch. Trong khi Ngoại hạng Anh đầy ắp ngôi sao đẳng cấp, thì giải Bồ Đào Nha có phần lớn các cầu thủ ít danh tiếng chờ được điền tên lên bản đồ bóng đá thế giới. Điều này cho phép các đội Bồ Đào Nha mua cầu thủ với giá rẻ, và sẽ kiếm lời họ nếu thể hiện tốt.
Những thành công liên tiếp trên thị trường chuyển nhượng cho thấy các đội Bồ Đào Nha chọn hướng đi đúng đắn.
 |
| Pedro Goncalves được một số tên tuổi lớn để mắt tới. Ảnh: Reuters. |
Bóng đá Bồ Đào Nha còn nhiều nhân tố tiềm năng
Bóng đá Bồ Đào Nha vẫn còn nhiều gương mặt chờ đợi được các ông lớn chiêu mộ. Có thể kể đến Pedro Goncalves (Sporting Lisbon) hay Bruno Costa (Porto). Cả hai đều có chỗ đứng ở giải Bồ Đào Nha và là trụ cột của các đội bóng hàng đầu.
Dù liên tiếp bán đi những cầu thủ giỏi, Benfica, Porto hay Sporting Lisbon vẫn duy trì được sự ổn định trong lòng đội bóng. Hàng năm, nhóm CLB hàng đầu Bồ Đào Nha vẫn thu hút nhiều gương mặt triển vọng từ khắp nơi trên thế giới.
Porto đem về năm gương mặt mới trong kỳ chuyển nhượng hè 2022, tất cả đều dưới 26 tuổi. Cái tên nổi bật là cựu tiền vệ Liverpool, Marko Grujic. Ở đội hình chính, Porto vẫn còn những gương mặt ấn tượng sau sự ra đi của Vitinha hay Nuno Mendes, bao gồm Otavio (30 triệu euro), Evanilson (22 triệu euro) hay sao trẻ 19 tuổi Gabriel Veron (12 triệu euro).
Sau khi chia tay Nunez, Benfica đem về David Neres và Petar Musa để thay thế. Cả hai tiêu tốn hơn 20 triệu euro phí chuyển nhượng. Sức mạnh của đội trông đợi vào những cá nhân như Rafa Silva, Neres, Julian Weigl hay Nicolas Otamaendi. Mùa 2021/22, Benfica vào đến tứ kết Champions League với lối chơi khó chịu.
Với Sporting Lisbon, đội mượn được Trincao từ Barcelona. Những Pedro Goncalves hay Matheus Nunes sẽ tiếp tục là hạt nhân quan trọng. Nhóm này chưa bước sang tuổi 25 và có tiềm năng phát triển lớn.
