Ngày 5/8, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức buổi hội thảo tại TP.HCM xoay quanh chủ đề phân loại, kiểm duyệt và dán nhãn phim. Ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh và ông Lê Thanh Liêm, Vụ trưởng Vụ Pháp chế điều hành hội thảo.
Trong khuôn khổ chương trình, nhiều đạo diễn, nhà sản xuất, đại diện đơn vị phát hành phim trình bày quan điểm về việc bảng tiêu chí phân loại phim còn nhiều bất cập, thiếu quy định cụ thể. Đặc biệt, cơ chế kiểm duyệt cảnh nóng của phim chưa rõ ràng, gây bối rối cho giới làm phim trong quá trình thực hiện.
Kiểm duyệt cảnh nóng chưa rõ ràng
Mở đầu buổi hội thảo, bà Dương Cẩm Thúy, Chủ tịch Hội điện ảnh TP.HCM phát biểu việc phân loại, kiểm duyệt và dán nhãn phim cần có sự thống nhất và đồng bộ ngay từ đầu để tạo thuận lợi cho nhà làm phim.
Bà viện dẫn trường hợp của diễn viên nhí 13 tuổi, thực hiện những cảnh nóng trong phim điện ảnh Vợ ba từng gây tranh cãi trên các phương tiện truyền thông.
"Có nên chăng để một cô bé đóng các cảnh gợi dục hay phải tìm một người đủ tuổi thành niên đóng thế. Đây là điều cần làm rõ trong thông tư", bà Dương Cẩm Thúy nói.
  |
Nhiều cảnh nóng trong Bẫy ngọt ngào, Người tình vượt vòng kiểm duyệt. Ảnh: ĐPCC. |
Theo Chủ tịch Hội điện ảnh TP.HCM, việc phim dãn nhãn P (phổ biến với khán giả mọi độ tuổi) được yêu cầu "không có cảnh khỏa thân" là không phù hợp. Bà Dương Cẩm Thúy thắc mắc: "Việc lộ phần trên, phía dưới của phụ nữ được xem là khỏa thân. Vậy cảnh mẹ cho con bú vốn là yếu tố nghệ thuật đẹp, giàu tính nhân văn thì sao. Khán giả dưới 13 tuổi có nên hạn chế xem những cảnh phim như vậy?".
Cùng quan điểm, ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc nội dung của CGV cho hay các tiêu chí trong bảng phân loại nên có những quy chuẩn, cụ thể, rõ ràng với những cảnh khỏa thân.
Ông Nguyễn Hoàng Hải kể vào năm 2019, bộ phim hoạt hình Shin: Cậu bé bút chì khi công chiếu ở Việt Nam bị dán nhãn C13 vì có cảnh nhân vật tụt quần, bị lộ mông.
"Trong bảng phân loại phim, có loại C là cấm phổ biến. Tuy nhiên, trong bảng phân loại chi tiết, quy định không rõ về việc phim như thế nào là cấm phổ biến. Tôi nghĩ Luật Điện ảnh cần cụ thể để các nhà làm phim nắm rõ và thực hiện tốt hơn", ông Nguyễn Hoàng Hải chia sẻ.
Tiến sĩ Phan Bích Hà, nguyên Hiệu trưởng Đại học Sân khấu Điện ảnh TP.HCM, cho rằng quy định về kiểm duyệt cảnh tình dục tại điều 3 của thông tư còn trừu tượng, chưa có hệ chuẩn mực để đánh giá.
"Sinh viên trẻ xem một cảnh nóng thì thích thú trong khi người lớn tuổi chê gượng gạo. Những gì thuộc về đời sống con người sẽ không xa lạ với điện ảnh. Ở điều 3 của thông tư yêu cầu phim cần mô phỏng 'hành vi tình dục của con người được thể hiện một cách nghệ thuật hay chân thực'. Như thế nào là nghệ thuật, như thế nào là chân thực. Tôi khá băn khoăn về hai khái niệm này", Tiến sĩ Phan Bích Hà phát biểu tại hội thảo.
Xử phạt đơn vị vi phạm
Ngoài ra, ở các tiêu chí phân loại cảnh nóng, các nhà làm phim cũng chỉ ra nhiều yếu tố khó phân biệt. Cụ thể, trong dự thảo yêu cầu các cảnh tình dục không được "mô tả thường xuyên và chi tiết", "không kéo dài" ở những phim T13 (cấm khán giả dưới 13 tuổi). Tuy nhiên, khách mời thắc mắc "thường xuyên" là thời lượng bao lâu và "chi tiết" nghĩa là gì.
Tương tự, phim T18 (cấm khán giả dưới 18 tuổi) không có cảnh hình xăm phản cảm nhưng không nêu rõ thế nào là phản cảm.
Nhà sản xuất phim Trần Thị Bích Ngọc góp ý bảng tiêu chí về phân loại phim nên có những từ ngữ định lượng, thay vì định tính.
 |
| Hình ảnh Minh Tú trong Người tình. Ảnh: ĐPCC. |
Sau khi lắng nghe những chia sẻ từ các đạo diễn, nhà sản xuất, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Điện ảnh, cho biết ban soạn thảo sẽ tiếp thu, hoàn chỉnh và trình Chính phủ vào tháng 11 để thông tư đi vào hoạt động.
Cục trưởng nói Luật Điện ảnh sửa đổi có nhiều điểm thay đổi tích cực, cởi mở trong xét duyệt để tạo sân chơi thoải mái cho các nhà làm phim, phù hợp xu thế phát triển của điện ảnh quốc tế.
Ông Lê Thanh Liêm, Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) cho biết ban soạn thảo sẽ ngồi lại bàn bạc cùng Cục Điện ảnh để xây dựng các tiêu chí rõ ràng, thống nhất. Ngoài thông tư, cơ quan chức năng cũng xây dựng khung chế tài xử phạt đối với các nhà phát hành, cụm rạp không đảm bảo việc khán giả xem phim đúng độ tuổi.
