Vào hôm 24/2, thời điểm giới chức y tế tại Nordrhein-Westfalen (Bắc Rhine-Westphalia), bang đông dân nhất nước Đức, xác nhận ca nhiễm virus corona đầu tiên của bang, bệnh nhân đang trong tình trạng nghiêm trọng đến mức phải đặt máy thở.
Giới chức địa phương không thể chờ đến ngày anh khỏe lại và phối hợp điều tra. Họ phải chạy đua với thời gian đển truy lại toàn bộ "đường đi nước bước" của bệnh nhân trong thời gian qua, với hy vọng ngăn chặn thành công, hay chí ít là giảm tốc độ bùng phát lây nhiễm của chủng virus corona mới (SARS-CoV-2).
Gần một tuần sau đó, ngày 1/3, nước Đức đã trở thành một điểm bùng phát Covid-19 mới tại châu Âu. Số người dương tính với SARS-CoV-2 tăng lên 129 trường hợp. Gần một nửa trong 74 ca nhiễm mới được xác nhận tại Nordrhein-Westfalen.
 |
| Bộ trưởng Y tế Đức Jens Spahn (phải) và Bộ trưởng Nội vụ Horst Seehofer trả lời họp báo ngày 27/2 tại Berlin về tình hình dịch virus corona (Covid-19). Ảnh: AFP. |
Bức tranh với vô số mảnh ghép
Giới chức y tế địa phương biết họ cần lấy lại thời gian đã mất. Chủng virus có khả năng ủ bệnh tối đa 14 ngày. Họ hiểu người đàn ông vừa nhập viện ngày 24/2 có thể đã lây bệnh cho nhiều người khác trước khi xuất hiện triệu chứng và nhận được chăm sóc y tế cần thiết.
Mọi cá nhân từng tiếp xúc với bệnh nhân này đều có khả năng mang mầm bệnh và gây ra bùng phát lây nhiễm tại bang này hoặc xa hơn nữa.
"Chúng tôi nghĩ mình đối mặt một bài đố xếp hình với gần 10.000 mảnh ghép, để rồi nhận ra số mảnh ghép thật ra là vô hạn. Người đàn ông này đã ở đâu, khi nào? Anh ta đã tiếp xúc với ai và gần gũi đến mức nào? Chúng tôi phải bắt đầu làm việc như những thám tử", Ulrich Hollwitz, người phát ngôn quận Heinsberg, nơi bệnh nhân sống cùng gia đinh gồm vợ và hai con, ngày 27/2 cho biết.
Giới chức địa phương sau đó còn phát hiện thêm một sự thật khiến họ thêm lo ngại: người đàn ông nhiễm virus chưa từng đến Trung Quốc hay các điểm bùng phát dịch khác như Italy; anh cũng không tiếp xúc với bất kỳ ai từng được xác nhận dương tính với virus corona.
Nếu giới chức y tế Đức không giải được bí ẩn về cách thức người đàn ông vùng Nordrhein-Westfalen nhiễm bệnh, quy mô bùng phát tiềm năng của dịch virus corona (Covid-19) sẽ tăng đáng kể. Chính phủ Đức khi đó không còn khả năng truy tìm và cách ly từng cá nhân có khả năng lây nhiễm, theo New York Times.
 |
| Nhóm ứng phó khủng hoảng Covid-19, gồm các thành viên Bộ Y tế và Bộ Nội vụ Đức, họp tại Berlin ngày 28/2. Ảnh: AFP. |
Phong tỏa sẽ là 'giải pháp cuối cùng'
Không lâu sau khi nhận được kết quả xét nghiệm dương tính của bệnh nhân ngày 25/2, chính quyền quận Heinsberg lập tức hành động. Đầu tiên, họ phỏng vấn vợ của bệnh nhân, cố gắng khai thác thông tin nhiều nhất có thể. Người phụ nữ ngày hôm sau cũng xét nghiệm dương tính với virus.
Không thể lập tức xác định nguồn lây nhiễm, các cơ quan địa phương chuyển hướng tập trung sang những người có liên hệ gần gũi với cặp đôi mắc bệnh. Tất cả được yêu cầu tự cách ly tại nhà.
Người vợ là giáo viên mẫu giáo và gia đình có 2 trẻ nhỏ, vì vậy chính quyền quận cũng yêu cầu toàn bộ nhà trẻ và trường học trong khu vực đóng cửa đến hết tuần để theo dõi. Hai người con của đôi vợ chồng được gửi cho ông bà chăm sóc, tiến hành tự cách ly tại nhà và chưa xuất hiện triệu chứng nhiễm bệnh.
Một đội ứng phó khủng hoảng được thành lập với 50 nhân viên chính quyền quận và các chuyên gia đến từ Bộ Y tế bang Nordrhein-Westfalen và trung tâm kiểm soát dịch bệnh liên bang - Viện Robert Koch. Họ bắt đầu lật ngược lại từng "đường đi nước bước" của ca nhiễm đầu tiên tại Nordrhein-Westfalen.
"Chúng tôi khá chắn chắn người đàn ông là ca nhiễm đầu tiên trong một chuỗi, nhưng chưa biết nhiễm bệnh từ ai. Khá rắc rối nếu chúng tôi không biết điểm khởi phát chuỗi lây nhiễm, trong đó có khả năng nó bắt đầu từ bên ngoài Nordrhein-Westfalen", Karrl-Josef Laumann, Bộ trưởng Y tế bang Nordrhein-Westfalen, nhận định.
Trong vài tuần trước khi bệnh nhân đầu tiên của bang xuất hiện triệu chứng, cặp đôi vẫn tham gia tích cực các hoạt động cộng đồng và đi làm bình thường. Họ có một chuyến du lịch ngắn ngày ở Hà Lan, rồi tham gia một lễ hội Carnival địa phương với hàng trăm người khác.
Trong các lễ hội Carnival tại Đức, người tham dự thường tiếp xúc gần gũi, cùng uống bia và khiêu vũ. Các cử chỉ ôm hôn là chuyện bình thường. Điều này đồng nghĩa bất kỳ ai trong số khoảng 300 người tham dự sự kiện cùng cặp đôi này có thể đã nhiễm bệnh.
"Đã có rất nhiều liên hệ gần gũi, ở mọi hướng. Chúng tôi phải đối diện một nhiệm vụ lớn, dù biết việc tìm người rất khó, phải cố gắng hết sức để chặn đứng chuỗi lây nhiễm", Hollwitz cho biết.
Lễ hội Carnival diễn ra tại thị trấn Langbroich Gangelt lân cận vào ngày 25/2. Mọi thành viên tham dự đều được lệnh cách ly tại nhà đến cuối tuần. Những người từng tiếp xúc với gia đình cặp đôi này cũng được áp dụng biện pháp tương tự.
"Với mỗi trường hợp từng tiếp xúc với bệnh nhân, sau khi liên lạc được chúng tôi lại biết thêm nhiều điều mới. Giống như bạn bắt đầu với một tấm hình rất mờ, nhưng với mỗi người bạn liên lạc thì tấm hình lại nét hơn một chút", Hollwitz chia sẻ.
 |
| Siêu thị vắng khách tại thị trấn Gangelt, nằm gần quận Heinsberg và cũng là nơi xuất hiện ca nhiễm đầu tiên ở Nordrhein-Westfalen. Ảnh: AFP. |
Không phong tỏa như Trung Quốc
Đến tối 26/2, giới chức y tế Đức phát hiện thêm 4 trường hợp dương tính với virus corona. Tất cả đều từng tiếp xúc với cặp đôi nhiễm bệnh. Lây nhiễm trong cộng đồng đã lan rộng. Tính đến ngày 1/3, có đến 9/16 bang ở Đức ghi nhận ca nhiễm, trong đó có cả Frankfurt, Hamburg và Bremen.
Tuy nhiên, giới chức Đức vẫn chưa khi đó áp dụng biện pháp phong tỏa thành phố và thị trấn. Thay vào đó, các địa phương bắt đầu thiết lập chốt kiểm tra sức khỏe, kêu gọi người dân ý thức phòng ngừa lây nhiễm và tuân thủ khuyến cáo tự cách ly tại nhà.
Chính phủ liên bang bắt đầu cho ghi lại thông tin những người nhập cảnh tại Đức bằng đường hàng không và đường biển. Biện pháp này sẽ áp dụng luôn cho đường bộ, trong nỗ lực cải thiện khả năng truy tìm và ngăn chặn mọi chuỗi truyền nhiễm khác trong tương lai.
Phương pháp tương tự đã được vận dụng thành công ở Bavaria vào tháng trước. Một phụ nữ đến từ Trung Quốc lây bệnh cho một công nhân nhà máy ở Stockdorf. Chỉ một ngày sau khi người này ngã bệnh, công ty chế tạo bộ phận ôtô Webasto đóng cửa nhà xưởng trong 2 tuần. Toàn bộ nhân viên và người thân được lệnh tự cách ly tại nhà. Dù biện pháp này vấp phải phản đối từ thị trấn Stockdorf, nó đã ngăn chặn thành công bùng phát dịch bệnh, theo tuyên bố của các quan chức địa phương.
"Chúng ta đều nhìn thấy dù Trung Quốc phong tỏa mọi thứ thì số ca nhiễm vẫn tăng. Chúng ta là một quốc gia tự do. Công dân Đức có thể liên hệ được và sẽ phản ứng theo đúng những khuyến cáo. Tôi nghĩ đây nên là định hướng cho đất nước chúng ta", Stephan Pusch, quan chức quận Heinsberg, cho biết.
Đến ngày 2/3, một vài trường học và trung tâm giữ trẻ sẽ bị đóng cửa để ngăn chặn sự lây lan của virus, sau khi một số nhân viên ở các cơ sở được xét nghiệm dương tính. Nhiều sự kiện lớn tại Đức, bao gồm một hội chợ thương mại tuần này ở Berlin và lễ trao ngôi sao Michelin, đã bị hủy bỏ.
Bộ trưởng Nội vụ Horst Seehofer ngày 1/3 nói rằng ông không hy vọng đợt bùng phát tại Đức sẽ sớm kết thúc, nhưng lạc quan rằng sẽ sớm có thuốc chữa. "Tôi đoán rằng vắc-xin sẽ có vào cuối năm nay", ông nói với tờ Bild, bổ sung thêm rằng bản thân ông đã ngưng bắt tay người khác.
Khi được hỏi liệu Đức có áp dụng các biện pháp phong tỏa thành phố hoặc khu vực không, ông nói rằng "một kịch bản như vậy là giải pháp cuối cùng".
