Hai nạn nhân trên tử vong vào ngày 6/2 và 17/2. Các mẫu mô được lấy trong quá trình khám nghiệm tử thi của hai người này tại nhà ở hạt Santa Clara, California, Mỹ đã cho kết quả dương tính với virus, theo tuyên bố của các quan chức y tế địa phương.
Ban đầu, trường hợp tử vong đầu tiên do virus corona ở Mỹ được cho là vào ngày 29/2, tại Kirkland, một vùng ngoại ô của Seattle, nơi nhanh chóng trở thành một điểm nóng trên bản đồ lây lan của virus tại đây. Sau đó họ lùi cột mốc xuống ngày 26/2 khi phát hiện hai người tử vong vào ngày này có liên quan đến Covid-19.
Phát hiện mới trên đẩy mốc thời điểm có ca tử vong sớm nhất do Covid-19 ở nước này lên nhiều tuần và rất có thể sẽ thay đổi bức tranh bối cảnh bùng phát dịch tại Mỹ.
‘"Việc phát hiện những ca tử vong liên quan đến COVID-19 từ tháng 2 có vai trò đáng kể, bởi điều đó có nghĩa là virus đã tồn tại lâu hơn nhiều so với nhận định ban đầu", Jeff Smith, bác sĩ và người đứng đầu quận Santa Clara nói với tờ Washington Post.
"Virus dường như đã xuất hiện được một thời gian và có thể nó đã lan truyền trong cộng đồng khá lâu".
 |
| Người đứng đầu hạt Santa Clara Jeff Smith phát biểu trước báo giới ngày 28/2. Việc phát hiện 2 ca tử vong vào đầu tháng 2 chứng tỏ virus có thể đã lây lan trong cộng đồng này từ tháng 1. Ảnh: AP |
Virus có thể đã ở trong cộng đồng trước nhiều tuần
Nguồn gốc nhiễm bệnh của hai nạn nhân trên vẫn chưa được làm sáng tỏ, nhưng Sara Cody, một nhân viên y tế công cho biết với tờ Washington Post rằng đây có thể là trường hợp lây nhiễm từ trong cộng đồng.
"Theo những gì tôi hiểu, không có dữ liệu nào về việc họ đi du lịch", Cody, một bác sĩ, nói. "Điều tra chi tiết sẽ được tiến hành để xác nhận đây là trường hợp nhiễm từ cộng đồng".
Do những hạn chế nghiêm ngặt về việc xét nghiệm tại thời điểm đó, mối liên hệ giữa những ca tử vong này và virus cho đến nay còn mơ hồ, bà Cody cho biết. Bà cũng thể hiện sự biết ơn với những “người giám định y tế chu đáo, sáng suốt” đã gửi mẫu mô từ hai ca nhiễm này đến Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), góp phần vào phát hiện quan trọng này.
Cả hai trường hợp tử vong tại hạt Santa Clara đều xảy ra vào thời điểm CDC yêu cầu chỉ tiến hành xét nghiệm đối với những người có vấn đề về hô hấp và đã đi du lịch đến Trung Quốc hoặc tiếp xúc gần gũi với người nhiễm bệnh trước đó. Bà Sara Cody cho biết các quan chức địa phương thường xuyên phải gọi cho CDC để thảo luận cụ thể về từng trường hợp trước khi cơ quan này đồng ý cho xét nghiệm.
"Chúng tôi đã cảm thấy rất bồn chồn khi nghĩ rằng mình có thể đã bỏ qua nhiều trường hợp vì không được xét nghiệm đủ để xác nhận”, bà Cody nói. "Điều này cho chúng tôi biết rằng có, chúng tôi chắc chắn đã bỏ lỡ các trường hợp".
Bên cạnh đó, việc có ca tử vong liên quan đến virus sớm hơn có thể đồng nghĩa nhiều người đã bị chẩn đoán sai, Eric Topol, một nhà di truyền học và nhà nghiên cứu quản lý Viện nghiên cứu Scripps nói với tờ Washington Post.
"Liệu có bao nhiêu trong số đó được chẩn đoán mắc cúm hoặc viêm phổi khi thực ra họ nhiễm Covid-19?", anh Topol nói.
 |
| CDC Mỹ từng yêu cầu chỉ tiến hành xét nghiệm đối với những người có vấn đề về hô hấp và đã đi du lịch đến Trung Quốc hoặc tiếp xúc gần gũi với người nhiễm bệnh trước đó, gây nhiều hạn chế cho thống kê và dự phòng dịch. Ảnh minh hoạ: Getty Images. |
Cho đến nay, hạt Santa Clara đã ghi nhận 88 trường hợp tử vong liên quan đến virus corona, bao gồm và 1.946 trường hợp dương tính với virus. Theo bà Cody, mỗi ca nguy kịch hay tử vong vì Covid-19 đều “đại diện cho đỉnh những tảng băng trôi kích thước khó lường”.
"Mỗi khi tôi nhìn thấy ai đó vào ICU hoặc người nào chết, điều đó như nói với tôi rằng có nhiều ca nhiễm hơn nhiều", cô nói.
Tiếp tục cách ly xã hội hay không?
Trường hợp nhiễm virus đầu tiên tại hạt Santa Clara, California được ghi nhận vào ngày 28/2, nạn nhân là Azar Ahrabi, 68 tuổi, đây đồng thời là người đầu tiên tử vong tại khu vực này khi không qua khỏi vào ngày 9/3.
Hai trường hợp tử vong mới được phát hiện trên, cùng một ca tử vong khác ngày 6/3 vừa được xác định có liên quan đến virus, đã cho thấy khả năng virus này đã gây chết người tại hạt này, nơi có thành phố San Jose cũng như Thung lũng Silicon từ vài ngày - nếu không phải vài tuần - trước cái chết của Ahrabi. Điều này đồng nghĩa virus có thể đã xuất hiện tại đây từ tháng 1, Jay Bhattacharya, giáo sư y khoa tại Đại học Stanford, nói.
Các mô hình dịch bệnh phụ thuộc nhiều vào ngày bắt đầu bùng phát. Và khi mốc này được tái xác định là một thời điểm sớm hơn, các mô hình phải được xem xét lại, làm tăng số ca dương tính dự kiến tại thời điểm hiện tại, Bhattacharya cho biết.
Ổ dịch tại California được phát hiện lần đầu tiên vào đầu tháng 3, khi số trường hợp nhiễm bệnh đã đạt đến hai con số và virus được cho là tập trung chủ yếu ở Bờ Tây. Tới ngày 16/3, hạt Santa Clara, California đã trở thành một trong những hạt đầu tiên tại Mỹ yêu cầu cư dân ở nhà, đây được coi là một trong những biện pháp nghiêm ngặt nhất được thực hiện trên toàn quốc nhằm thực hiện cách ly xã hội và giảm thiểu lây nhiễm chéo trong cộng đồng.
Trước phát hiện mới, Sara Cody cho biết lệnh yêu cầu người dân ở nhà của hạt Santa Clara "chắc chắn là giải pháp đúng đắn".
"Đây là cách làm phiền phức, nhưng lại là cách hiệu quả để làm chậm sự lây lan và nếu trong cộng đồng đã có mức lây lan virus đáng kể, cách ly xã hội thực sự là công cụ tốt nhất và duy nhất mà bạn có", bà Cody nói.
 |
| Trước phát hiện mới, Sara Cody, một nhân viên y tế công cho biết lệnh yêu cầu người dân ở nhà của hạt Santa Clara "chắc chắn là giải pháp đúng đắn". Ảnh chụp từ trên cao cho thấy các nhân viên tại một trung tâm y tế ở đảo Hart, New York đang chôn cất bệnh nhân Covid-19. Ảnh: Reuters. |
Người đứng đầu hạt này, ông Jeff Smith, cũng hưởng ứng quan điểm của bà Cody và cho rằng những quy định này cần được duy trì. Đây là một động thái đi ngược lại phản ứng của nhiều thống đốc bang đối với lời kêu gọi mới đây của ông Trump khi bắt đầu mở cửa các bang trở lại, cũng như dỡ bỏ các hạn chế đối với một lượng lớn các doanh nghiệp.
"Tôi hy vọng chân thành và sâu sắc rằng thông điệp đã thể hiện rất rõ rằng chúng ta không thể ngơi việc cách ly tại thời điểm này do chúng ta không thể xét nghiệm đủ để biết chắc chắn khu vực nào trong cộng đồng và những ai mang virus”, ông Smith nói.
Ở những nơi khác tại Mỹ, đã có nhiều bằng chứng mới trong những tháng gần đây ám chỉ khả năng dịch bệnh có thể xảy ra sớm hơn so với suy nghĩ lâu nay.
Một phân tích di truyền gần đây trên các mẫu cho thấy virus có thể đã lan truyền mà không bị phát hiện trong nhiều tuần ở bang Washington, nơi có hai ca tử vong vì virus đầu tiên tại Mỹ.
Tương tự, nghiên cứu từ Hệ thống Y tế Mount Sinai ở New York đã kết luận virus này cũng đã lây lan tại thành phố này từ nhiều tuần trước khi lệnh đóng cửa bang được ban bố vào ngày 22/3.
Ethan Weiss, một giáo sư tại Đại học California ở San Francisco cho biết ông hy vọng sẽ phát hiện thêm nhiều vụ tử vong liên quan vào tháng 2 hoặc thậm chí sớm hơn hai ca vừa được công bố.
"Sẽ rất sốc, dựa trên những gì tôi biết về hoạt động đi lại giữa Vũ Hán và khu vực vịnh ở California, nếu không có trường hợp nhiễm virus nào ở đây vào giữa tháng 1", ông Weiss nói với Washington Post.
Ý kiến của ông Weiss cùng chiều với những gì các quan chức hạt Santa Clara kết luận hôm 21/4 khi cho biết không loại trừ số ca tử vong liên quan đến Covid-19 trong khu vực sẽ còn tăng khi tiếp tục giám định và điều tra.
"Nhìn lại, mặc dù tự phát hiện khá ít, chúng tôi lại có khá nhiều ca bệnh", bà Cody nói. "Điều này cho thấy còn nhiều điều chúng ta chưa rõ".
