Bình luận
 |
Dù dư luận chê hay khen, Southgate vẫn cứ đi đường của mình. Nếu tuyển Anh tiếp tục giành chiến thắng, những lời phàn nàn của công chúng về chiến thuật hay phong cách (Southgate xây dựng - PV) sẽ tan thành mây khói.
Southgate chưa bao giờ thắng canh bạc lớn trong cuộc đời. Khi còn là cầu thủ, ông chỉ chơi cho các đội bóng trung bình Crystal Palace, Aston Villa, Middlesborough. Vào đội tuyển Anh, ông được nhớ mãi với cú sút luân lưu 11 m hỏng ăn, khiến Anh thua Đức tại bán kết Euro 1996 diễn ra trên sân nhà.
 |
| Southgate đang làm tốt công việc ở tuyển Anh. Ảnh: Reuters. |
Southgate với nỗ lực 'là chính mình'
Southgate không có mã DNA “kẻ chiến thắng” trong từng tế bào như Didier Deschamps, Zinedine Zidane, những người bước ra từ sân bóng với chiến thắng và trở lại đường biên HLV cũng với những chiến thắng.
Với những “kẻ chiến thắng”, uy tín của họ khiến cho mọi lời chỉ trích trở nên im bặt hoặc nhẹ nhàng, họ thoát khỏi những sức ép dư luận kiểu đó. Với Southgate, chính những mối hoài nghi của dư luận về khả năng của ông ngay từ đầu nuôi dưỡng cho những chỉ trích, mà không ít trong số đó là vô lý.
5 năm qua, Southgate sống trong môi trường hoài nghi đó. Việc tốt nhất ông làm là “hãy là chính mình”. Lên kế hoạch, thử nghiệm, thực hiện, ra quyết định theo sự chỉ bảo của con tim và khối óc mình.
“Là chính mình”, tưởng dễ mà khó, lại là điều mà những người tiền nhiệm của Southgate không làm được. Sven Goran Eriksson để truyền thông chọn đội hình thi đấu. Còn Steve McClaren cho các cầu thủ chọn chiến thuật.
Southgate hiểu sự khác biệt giữa thông tin và những tiếng ồn ào. Giống nhiều HLV giỏi khác, ông nắm rõ sự quan trọng của một quá trình hơn những kết quả bong bóng và chuyên tâm làm những điều đúng đắn theo suy nghĩ của mình mọi lúc.
Để giờ đây, trong khi Đức, Pháp, Bồ Đào Nha, Bỉ, Hà Lan, Croatia bị loại khỏi giải đấu, tuyển Anh vẫn còn trong cuộc chơi, đánh bại Đức tại một giải lớn sau 55 năm chờ đợi, chưa để thủng lưới bàn nào và có một con đường tốt để đi đến trận chung kết.
 |
| Nhiều quyết định của HLV Southgate không được lòng dư luận. Thế nhưng, kết quả vẫn là điều quan trọng nhất nhà cầm quân này hướng tới. Ảnh: Reuters. |
Bám thật chặt kế hoạch
Sẽ có nhiều người phàn nàn về thứ bóng đá khá tiêu cực của đội Anh. Nhưng bóng đá ở tầm đội tuyển quốc gia là như vậy, thực dụng và phòng thủ, chỉ cần chơi hợp lý và may mắn trong vài trận, nó hợp với tạng Jose Mourinho hơn là với Pep Guardiola.
Tuyển Anh chẳng việc gì phải lao lên tấn công vào phòng tuyến Đức thật nhiều, để phải nhận những đòn phản công chí mạng từ tốc độ của Kai Havertz hay Timo Werner. Bằng việc không mạo hiểm, tất cả nằm trong sự kiểm soát. Southgate đang làm điều đó. Ông đảm bảo kế hoạch trong 3 năm qua, từ khi rời nước Nga, và khiến mọi thứ không bị phá hoại.
Đã có lúc Southgate tiến thoái lưỡng nan hoặc bị cám dỗ để phải rời bỏ kế hoạch của mình. Ví dụ, liệu nên giữ Raheem Sterling trong đội hình xuất phát? Hay như việc cho Bukayo Saka vượt qua đầu các đồng đội giàu kinh nghiệm và danh tiếng cơ hội vào sân? Tuyển Anh nên dùng Jack Grealish ngay từ đầu?
Nhưng cuối cùng Southgate vẫn bám chặt được kế hoạch của mình, hệ thống 4-2-3-1, với 2 tiền vệ trung tâm Declan Rice và Calvin Phillips để bảo vệ thật chắc trận tuyến. Sterling ghi 3 bàn trong 4 trận. Saka góp phần xé toang hàng thủ của đội CH Czech.
Và đặc biệt là Grealish, mỗi lần vào sân đều tạo ra sự chuyển biến, sinh khí mới cho đội bóng. Ở trận gặp Đức, bàn thắng đầu tiên là từ Sterling đến Kane đến Grealish đến Shaw và cuối cùng là Sterling. Tất cả diễn ra nhịp nhàng.
Bàn thắng thứ hai xảy ra khi Shaw cướp bóng từ Serge Gnabry, phối hợp với Grealish. Cú tạt hoàn hảo của Grealish đem đến bàn thắng đầu tiên tại giải đấu cho Harry Kane.
Kane ăn mừng bàn thắng với sự nhẹ nhõm, cảm giác được giải thoát của một người đàn ông minh oan được cho mình. Bàn thắng giống như lời đáp gọi cho một quá trình tìm kiếm nguồn năng lượng dự trữ sâu trong bản thân của anh.
Với Kane, giải đấu mới chỉ thực sự bắt đầu. Hãy nhớ trong lịch sử có nhiều tiền đạo xuất phát muộn như vậy. Paolo Rossi là ví dụ. Trận thứ 5 tại World Cup 1982, ông mới ghi bàn đầu tiên, để cuối cùng kết thúc với danh hiệu Vua phá lưới.
 |
| HLV Southgate được cho là giải quyết tốt bài toán Jack Grealish. Ảnh: Reuters. |
Chiến thắng là trên hết
Nhưng các quyết định về nhân sự cũng chỉ là tầm thường nếu so sánh với quyết định của Southgate, là rời bỏ hệ thống 4-2-3-1 để chuyển sang hệ thống 3-4-3 khi đấu với Đức. Khác biệt về 2 sơ đồ này rất xa. Tuy vẫn là 2 cầu thủ đánh chặn Rice và Phillips, cách họ di chuyển ở 2 sơ đồ này khác nhau.
Nếu không được tập luyện, thử nghiệm và vận hành đủ lâu 3-4-3, đội Anh không thể chuyển sang nhanh và chơi tốt được. Hệ thống này được Southgate sử dụng trong suốt năm 2020. Trong hệ thống này, Kyle Walker trở thành ngôi sao sáng của trận.
Hệ thống này giúp Anh hạ Bỉ 2-1 vào tháng 10/2020. Đây là quyết định hợp lòng dân nhất mà Southgate đưa ra, được so sánh với các quyết định khác của chính khách Anh.
Grealish bị hy sinh để lấy thêm chỗ cho 1 trung vệ là đúng. Hiệp 1 của các trận đấu luôn rất căng, nhất là giữa các cặp kỳ phùng địch thủ. Ân oán bao giờ cũng giống như sự đấu trí trên bàn cờ vua. Tất cả chuyển động đều phải chính xác, được tuân thủ nghiêm ngặt.
Sang hiệp 2, các cầu thủ bắt đầu mệt mỏi, cả đôi chân và cái đầu khi phải vừa đá và căng óc suy nghĩ, các cấu trúc được thiết lập trên sân bắt đầu rời rạc, lỏng lẻo, không gian mở rộng trên toàn sân.
Lúc đó, một bàn thắng bất ngờ, một thẻ đỏ tai hại, hoặc chẳng ai biết điều gì nữa, có thể xảy ra. Và đó là lúc hoàn hảo để giới thiệu một cầu thủ sáng tạo như Grealish.
Và anh được công chúng chào đón như người hùng chinh phục. Và chứng kiến sự chào đón đó, các đồng đội của anh được tiếp thêm sự hưng phấn.
Đội Anh sẽ tiếp tục đi theo cái nhịp như vậy. Dư luận chán hay không chán thì Southgate vẫn cứ đi đường của mình. Nếu đội Anh tiếp tục giành chiến thắng, những lời phàn nàn của công chúng về chiến thuật hay phong cách sẽ tan thành mây khói.
