Jun Phạm: 'Tâm hồn mỗi chúng ta là một nghệ sĩ'

Lần đầu thử sức với mảng đề tài dành cho thiếu nhi, ca sĩ Jun Phạm vẫn gây được ấn tượng với đông đảo độc giả thông qua tác phẩm truyện Xứ sở Miên Man.

Mới đây, cuốn sách đã lọt vào vòng Chung khảo Giải thưởng Sách quốc gia 2024, hạng mục Sách thiếu nhi. Tri Thức - Znews trò chuyện cùng Jun Phạm về quá trình sáng tác Xứ sở Miên Man.

Jun Phạm chụp ảnh cùng độc giả trong buổi ra mắt sách Xứ sở Miên Man tại Hà Nội. Ảnh: S.B

Hành trình tìm cách để bé lại

- Trước hết, xin chúc mừng Jun Phạm với cuốn sách thiếu nhi đầu tay của anh, "Xứ sở Miên Man", lọt vào vòng Chung khảo Giải Sách Quốc gia 2024. Điều này có ý nghĩa với anh như thế nào?

- Với tôi đây là một sự ghi nhận bất ngờ và ý nghĩa nhất. Theo đuổi sự nghiệp viết lách chỉ mới hơn 11 năm, tôi chưa từng nghĩ đến khoảnh khắc này.

Ban đầu tôi chỉ đơn giản nghĩ rằng mình muốn kể những câu chuyện của bản thân cho mọi người nghe mà thôi, nhưng khi biết sách được đề cử, tôi đã rất cảm động. Có lẽ vì ngay từ những ngày đầu, trong các nghề thì viết lách là công việc mà bố tôi tự hào nhất.

Đây giống như một sự khích lệ to lớn giúp tôi cố gắng và nghiêm túc nhiều hơn trong từng câu chữ sắp đến. Xin gửi lời biết ơn chân thành đến hội đồng ban giám khảo cũng như tất cả độc giả đã yêu mến Xứ sở Miên Man.

- "Xứ sở Miên Man" là câu chuyện về hành trình một ông bố giải cứu cô con gái nhỏ ở một vùng đất tưởng tượng tên là Minamun hay Miên Man. Là một người mới ở mảng sách thiếu nhi, trong quá trình sáng tác, anh có gặp khó khăn gì?

- Đúng là tôi gặp khá nhiều khó khăn. Tác phẩm này ban đầu là một ý tưởng kịch bản phim, sau đó được tôi triển khai và chuyển đổi thành một sản phẩm tiểu thuyết.

Có thể nói đây cũng là một hành trình tuyệt vời để tôi có thể tự đánh giá năng lực của mình trong khả năng này. Tôi đã mất hai năm để hoàn thành chỉn chu sản phẩm sách mọi người đang cầm trên tay, nhưng trước đó là cả một quá trình tìm hiểu về suy nghĩ của trẻ con thời nay cũng như sự giống và khác với thế hệ của tôi 30 năm về trước. Hành trình này giúp tôi bé lại và được thỏa sức sáng tạo nhiều hơn.

Dù nói là sách thiếu nhi vì nội dung mơ mộng nhưng tôi tin rằng Xứ sở Miên Man phù hợp cho mọi độc giả dù ở độ tuổi nào. Cũng chính vì lẽ đó mà ngay mở đầu sách tôi dành hẳn một trang giấy để đề tặng cho những ai từng là trẻ con.

- Ở xứ sở Miên Man, mọi thứ đều bất thường và chẳng hề đi theo logic của thế giới đời thực. Anh đã sắp xếp các ý tưởng, hệ thống nhân vật như thế nào để độc giả trẻ em và cả người lớn đều có thể hiểu được?

- Cuốn sách được nhen nhóm trong khoảng thời gian dịch Covid-19 nên tôi có khá nhiều thời gian ở nhà để chăm chút cho những chương đầu cũng như toàn bộ hệ thống nhân vật.

Cuốn sách Xứ sở Miên Man. Ảnh: NVCC.

Hành trình trong Xứ sở Miên Man không phải là để lớn lên mà là tìm cách để bé lại. Bé lại ở đây không phải nói về tuổi tác hay hình dáng mà là sự ngây thơ trong sáng của mỗi chúng ta.

Hoá ra khi ta lớn lên, nó vẫn ở đó chứ không hề mất đi. Có chăng là những quên lãng khiến cuộc đời ta trở nên khô cằn rồi chính ta lại tự đặt cho sự khô cằn đó bằng một cái tên mỹ miều hơn là "trưởng thành".

Độc giả nhí có thể sẽ hiểu được một chuyến phiêu lưu đầy màu sắc của những nhân vật đáng yêu nhưng người lớn lại sẽ có thêm một chuyến phiêu lưu đầy ẩn ý trong tâm thức.

Mong rằng những ai đang đọc Xứ sở Miên Man sẽ có một chuyến du hành thật thú vị.

So với trưởng thành, chất lượng cuộc sống quan trọng hơn

- Xuyên suốt tác phẩm này là một vùng đất tưởng tượng của Mì Gói, nhưng đồng thời nhân vật bố Thảo luôn tự cho rằng mọi thứ chỉ là mơ. Theo anh, mơ và tưởng tượng thì có gì khác nhau?

- Với cái đầu của một đứa trẻ như Mì Gói, trí tưởng tượng sẽ thành hiện thực nếu chúng ta có niềm tin. Niềm tin càng lớn thì mọi thứ tưởng chừng như phi logic sẽ trở nên logic.

Chúng ta có thể thấy được điều đó khi trẻ em chơi với nhau. Chúng có thể lấy chăn làm áo choàng, lấy chổi làm thanh gươm, gầm giường làm căn hầm trú ẩn và thực sự trẻ con rất tin vào điều đó.

Còn người lớn chúng ta thì sao? Tuy có nhà, có xe, có sự nghiệp, có những mối quan hệ nhưng đều mong mỏi và mơ ước về một điều tốt đẹp hơn mà không nghĩ rằng những điều quen thuộc vốn dĩ đã là thứ tốt đẹp nhất rồi.

- Thông qua cuốn sách này, anh muốn gửi gắm thông điệp gì về hành trình trưởng thành?

- Trẻ em cuối cùng đều sẽ phải lớn lên, không ai mãi là Peter Pan ở xứ sở Neverland được. Nhưng có nhiều cách để trưởng thành. Chúng ta thường được dạy rằng trưởng thành là phải thực tế nhưng chẳng ai định nghĩa được "thực tế" là như thế nào.

Với tôi, trưởng thành hay không không quan trọng bằng chất lượng của cuộc sống. Ai cũng muốn mình sẽ trở nên hạnh phúc.

Xứ sở Miên Man bàn khá nhiều về trưởng thành nhưng cái cốt lõi vẫn là hành trình đi tìm hạnh phúc. Tôi nghĩ rằng mỗi người sẽ có một hành trình đi tìm hạnh phúc rất riêng và độc bản, cuốn sách này chỉ là một trong nhiều cách như vậy.

Cuốn sách Xứ sở Miên Man có nhiều tranh minh họa của họa sĩ Nguyễn Thành Vũ (Vũ Mini).

- Anh thấy mình là ai trong số các nhân vật ở cuốn sách này, bố Thảo, Ngòi Hết Mực hay một người bạn ở xứ sở Miên Man?

- Tất cả nhân vật trong cuốn sách này đều là một phần tính cách của tôi. Mỗi một con người đều có nhiều nhân cách khác nhau, tôi tin là vậy. Có chăng là do trong quá trình lớn lên, chúng ta được uốn nắn thành một khuôn mẫu hợp thời đại nhất. Nhưng tâm hồn mỗi chúng ta là một nghệ sĩ.

Hãy thử một ngày cho phép mình bé lại và làm những việc ngốc nghếch, thậm chí là hết lòng với một nỗi buồn mà chúng ta đã tự ôm ấp nó quá lâu để rồi chai sạn lúc nào không hay.

Hãy thử khóc như một đứa trẻ bởi vì những giọt nước mắt phải chảy ra khi tâm trí chúng ta cần được chữa lành.