"Ngay trong lúc chúng ta đang đối phó dịch bùng phát, chúng ta phải nhớ rằng những mối đe dọa dài hạn đối với an ninh chung vẫn chưa biến mất. Trên thực tế, những điều đó hiển hiện ngày một rõ rệt", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh trong cuộc họp trực tuyến sáng 23/4 với các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN.
Ngoại trưởng Pompeo lần lượt nhắc lại những động thái của Trung Quốc "lợi dụng sự mất tập trung" từ cộng đồng quốc tế trong vấn đề Biển Đông: "từ đơn phương tuyên bố lập các quận hành chính quản lý các đảo và khu vực hàng hải tranh chấp trên Biển Đông, hành động đâm chìm tàu cá Việt Nam đầu tháng này, và 'các trạm nghiên cứu' trên Đá Chữ Thập và Đá Subi".
Ngoại trưởng Mỹ đề cập thêm tình trạng Trung Quốc tiếp tục triển khai dân quân biển xung quanh quần đảo Trường Sa và điều động đội tàu có sự tham gia của tàu thăm dò Hải dương Địa chất 8 (HD 8) đến khu vực ngoài khơi Malaysia.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN trong cuộc họp trực tuyến sáng 23/4 do Lào và Mỹ đồng chủ trì. Ảnh: Facebook. |
Ông nhận định những hành động này "nhằm một mục đích duy nhất là đe dọa các bên ngăn xúc tiến khai thác hydrocarbon xa bờ".
Theo ông Pompeo, việc chỉ rõ cách Trung Quốc "lợi dụng sự tập trung của thế giới vào khủng hoảng Covid-19" nhằm "tiếp tục cách hành xử khiêu khích của họ" mang ý nghĩa rất quan trọng.
Ngoại trưởng Mỹ đồng thời lên án Trung Quốc "gia tăng áp lực quân sự và cưỡng ép những láng giềng trong khu vực Biển Đông, thậm chí táo bạo đến mức đâm chìm cả tàu cá Việt Nam".
"Mỹ kịch liệt phản đối hành động bắt nạt của Trung Quốc và chúng tôi hy vọng các nước khác cũng yêu cầu họ thừa nhận trách nhiệm", ông Pompeo nhấn mạnh.
 |
| Tàu khảo sát Hải dương Địa chất 8 (HD 8) của Trung Quốc. Ảnh: Cục Khảo sát Địa chất Trung Quốc. |
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Mỹ bày tỏ quan ngại về báo cáo khoa học cho thấy hoạt động đập thủy điện của Trung Quốc ở thượng nguồn sông Mekong đang làm thay đổi dòng chảy.
"Báo cáo phát hiện những hoạt động đó tước đoạt đáng kể nguồn nước cho các quốc gia lưu vực sông Mekong trong nhiều năm, dẫn đến hậu quả thảm họa trong mùa hạn gần nhất đối với gần 60 triệu người phụ thuộc vào dòng sông để có thực phẩm, năng lượng và giao thông", ông cho biết.
Trong thời gian qua, phía Mỹ đã nhiều lần lên án các động thái đơn phương của Trung Quốc làm phức tạp tình hình Biển Đông. Ngày 18/4, trước thông tin HD-8 tái xuất trên Biển Đông, Bộ Ngoại giao Mỹ đã bày tỏ quan ngại trước "những hành động khiêu khích liên tiếp của Trung Quốc nhắm đến hoạt động phát triển dầu khí và khí đốt xa bờ" của các bên còn lại trong vấn đề Biển Đông.
Mỹ lên án các hành động của Trung Quốc đã đe dọa an ninh năng lượng khu vực và làm phương hại đến thị trường năng lượng, đồng thời đề nghị Trung Quốc "chấm dứt kiểu hành xử bắt nạt và kiềm chế hành vi khiêu khích và gây bất ổn".
