Stephen Hawking: A Memoir of Friendship And Physics (tạm dịch: Stephen Hawking: Hồi ký về tình bạn và khoa học vật lý) là cuốn sách cô đọng về công việc, cuộc đời của Hawking, cũng như tình cảm quý mến và sau này là tình bạn của tác giả Mlodinow với nhà khoa học thiên tài.
Căn bệnh quái ác
Hawking hiện lên trong cuốn sách với những khung cảnh đời thực chân thật, không chỉ với danh tiếng là nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng bậc nhất toàn cầu, kể từ khi Einstein qua đời.
 |
| Cuốn sách vừa ra mắt ngày 8/9. Ảnh: Amazon. |
Vào năm 1963, ở tuổi 21, Hawking được chẩn đoán mắc loại bệnh rối loạn thần kinh vận động. Căn bệnh này sẽ dần phá hủy các tế bào thần kinh vận động từ não đến tủy sống và các cơ.
Khi các tế bào thần kinh vận động chết đi, khả năng hành động và điều khiển chuyển động của não bộ sẽ mất theo.
Đối với Hawking, căn bệnh bắt đầu ở chân, phát triển theo chiều hướng tăng dần. Ông dần mất kiểm soát hai đùi, không đứng vững; khi lên đến ngực khiến ông khó thở. Năm 1985, ông phải phẫu thuật mở khí quản, thở bằng ống trong cổ họng và không thể nói được nữa.
Nỗ lực đón nhận cuộc sống
Leonard Mlodinow đã miêu tả trong cuốn sách: “Tâm trí ông ấy hoạt động hoàn hảo, nhưng cơ thể chứa nó dần trở nên trơ trọi”.
Ông có thể tử vong trong vòng 2-5 năm, sau khi bác sĩ chẩn đoán căn bệnh này. Cứ 20 trường hợp, một bệnh nhân sống được 20 năm trở lên. Hawking đã kiên cường sống với nó hơn 50 năm.
Như Mlodinow khắc họa, Hawking luôn nghĩ rằng cái chết đã đến gần. Ông ấy không có thời gian để lãng phí. Khi còn trẻ, ông ấy là kẻ ngông nghênh, thiếu tập trung.
Mlodinow viết: “Một số người trong hoàn cảnh của ông ấy có thể tìm đến Chúa, Stephen đã tìm đến và thấy vật lý. Ông ấy quyết định hoàn thành chương trình tiến sĩ và thấy ngạc nhiên nhận ra rằng mình thích công việc này”.
Hawking đã chọn vũ trụ học, đề tài rất ít nhà vật lý lý thuyết khác quan tâm. Ông đã đạt được bước ngoặt lớn đầu tiên vào giữa những năm 1960 khi đưa ra những ý niệm mới về sự phát triển của vũ trụ.
Từ đó, ông bắt đầu nghiên cứu về các hố đen. Phần lớn điều chúng ta biết về những hiện tượng bí ẩn đó ngày nay bắt nguồn từ chính sự dày công nghiên cứu của Hawking.
 |
| Hawking cùng vợ đầu Jane và các con Robert, Lucy trong những năm 1970. Ảnh: Collect. |
Trong cuộc sống, Hawking có khá nhiều sự mâu thuẫn. Ông là người đàn ông lý trí, phi tôn giáo, thiếu kiên nhẫn nhưng lại tin vào việc uống 80 viên vitamin mỗi ngày.
Dù gầy yếu và sức khỏe kém dần theo từng năm, ông vẫn thích giao lưu, dự tiệc và đi du lịch khắp thế giới.
Ông cũng thích pháo hoa và bố trí những màn trình diễn khổng lồ, đắt tiền. Cuốn sách viết: “Đôi khi có ai đó gọi cảnh sát, họ đến và bảo ông dừng lại. Sau khi cảnh sát rời đi, Stephen sẽ cho bắn pháo hoa trở lại”.
Hawking cũng có một cuộc sống tình yêu đầy sóng gió. Kết hôn với Jane được hơn 20 năm, ông bất ngờ dành tình yêu cuồng nhiệt cho một trong những người chăm sóc mình là Elaine.
Mlodinow cũng viết về vụ ly hôn của Hawking với Jane và sau đó là mối quan hệ đầy sóng gió với Elaine. Họ cũng kết thúc bằng việc không còn bên nhau.
Khi đã ngoài 60 tuổi, Hawking lại yêu Diana, nhưng không kết hôn vì các con của ông không chấp thuận. Thật kỳ lạ là cả 3 phụ nữ này đều rất sùng đạo, ngược hoàn toàn với Hawking.
Nhiều khoảnh khắc chân thực và cảm xúc trong cuộc sống của Hawking đã được Mlodinow khắc hoạ một cách hết sức gần gũi. Khi đọc từng câu, chữ xuyên suốt 240 trang sách, độc giả cũng sẽ cảm nhận được sự ngưỡng mộ của tác giả với con người tài năng lỗi lạc và niềm vui nho nhỏ của ông khi được làm bạn với một người tuyệt vời như vậy.
