 |
| Hoa sữa đã tạo nên dấu ấn riêng cho mùa thu Hà Nội. Ảnh: R.T. |
Ở cạnh hồ Hoàn Kiếm có hai cây lộc vùng. Một cây quần quại với cái thế vươn lên tránh bóng cớm của cây "mõ". Còn cây kia cứ ngả la đà chín gốc soi xuống mặt sóng hồ và xuân thu nhị kỳ, thả hoa đỏ xuống mặt nước mà chơi. Đó là hai cây quý của Hà Nội.
Mùa sương, thành phố gần nghìn năm còn một loài hoa khác khá đặc biệt, nó lấy hương của mình khắc vào hồn người những vết khắc không phai mờ. Vừa lạ mà cũng là thông thường, có người như bị dị ứng, không chịu được mùi hương ấy nên ghét cay ghét đắng, mỗi mùa hoa nở chỉ mong cho thu chóng tàn để rời xa nó.
Nhưng phần lớn người Hà Nội lại say nó như mối tình. đầy chờ đợi, đợi cứ sang thu được đắm mình vào một thứ hương tình không nơi nào có được. Có người cứ thắc thỏm từ khi con trăng đầu tháng thu so, nhẩm tính xem bao giờ hoa sữa nở, như hôm nào có cốm Vòng, chim ngói. Có người đặt tên nó là Hương tình yêu, là Hoa Hà Nội.
Người khác nữa cho nó là hồn là mộng của sum họp, chia ly, gần thì bâng khuâng, xa thì day dứt. Không ai lấy cây xà cừ, cây nhội, cây đa... làm cây Hà Nội, kể cả bằng lăng nước tím rực trời hay hoa phượng cháy đỏ mùa hè. Cứ phải là khắc khoải một mùi hương hoa sữa.
Hàng cây cao vút, thân có vè có bạnh, cành đâm ngang thưa thớt, lá mọc thành chùm thành tia như hoa thị biếc xanh. Từ lòng hoa thị ấy khi sương lam bảng lảng lại bùng ra những ngọn lửa xanh màu lá mạ non, thả đàn hương vô hình nhưng “hữu xạ” vào đêm phường phố cho người phải tìm nhau, cho ai dùng dằng bước chân, cho ngập ngừng bánh xe quay, cho giấc ngủ thao thức đầy mộng mị.
Như ở đâu đây quanh quất một tà áo mờ xanh của hồn ma, hồn tiên khi sống thì mang cái xác là hoa, khi tan tác hình hài vương vấn cợt trêu người đa tình của đất nghìn năm văn hiến...
Mùa thu thường không có hoàng hôn mà chỉ có những buổi chiều trắng đục. Đèn đường còn đứng sững; im lìm, nhắm mắt. Đó là lúc hoa sữa như một nhà thơ ngồi trầm tư tìm ý thơ còn mông lung chưa định, như cô gái còn mải điểm trang chưa vội đến chỗ hẹn hò, như bữa cỗ cưới mới kê bàn ghế mà bát đũa còn nằm trong rổ.
Đấy là lúc những “bé em” hoa sữa cũng đang sửa soạn hành trang từ trong sâu thẳm lòng hoa để chuẩn bị lên đường, đựng đầy hương trong tà áo dệt bằng cánh hoa và sương mòng se se cảm giác, một lần này đi, sẽ không bao giờ trở lại lòng hoa nên hương chẳng vội vàng.
Lát nữa thôi, những ngọn cỏ ven hồ chưa kịp ẩm ướt hơi thu, lá cây vàng anh đã khép rèm mi, người thợ vừa vào ca đêm, quán rượu thuốc ốc luộc nóng bắt đầu ngả ghế ra bên hè... là lúc hương sữa đan tay, chị bên em, thả gót, đu tà áo dài nhẹ tênh của mình vào những đôi vai thầm thì tâm sự và còn dư sức thì lang thang dạo đây đó mơ hồ.
Dọc con phố to, rộng Trần Hưng Đạo mướt mát tán sấu tròn xoe, theo đường Nguyễn Du bên hồ Thiền Quang êm ả, lảo đảo sóng hồ, giữa phố Bà Triệu và lẻ tẻ dăm ba nơi khác... những hàng cây sữa thẳng vút, tuổi khoảng gần trăm đã thành kho nước hoa vô tận xức cho Hà Nội.
Có lần giữa Trường Sơn bom đạn, đồng hương gặp nhau, sau khi ăn no những món tưởng tượng, nào thịt bò khô cay chua mặn ngọt, nào lạc rang húng lìu thơm nức, nào ngô nướng đầu ngõ Tràng An, cà phê Hàng Vôi, bánh giò Đờ Măng, người ta ôm nhau mà hỏi xem hương gì là hương Hà Nội. Tất cả đã òa lên cười nức nở khi đều nói chung tên một loài hoa phơ phất gió: Hoa sữa.
Bình luận