Jitarth Jadeja từng có niềm tin mãnh liệt vào các thuyết âm mưu. Một ngày tháng 12/2017, đài radio của ông dò được sóng của kênh Inforwars do Alex Jones, người chuyên lan truyền các học thuyết âm mưu, điều hành.
Hai khách mời trong chương trình của Inforwars khi đó nói về "sự tĩnh lặng trước cơn bão", nhắc tới thuyết âm mưu vô căn cứ rằng Tổng thống Trump sẽ sớm phát động cuộc chiến bí mật chống lại tổ chức tôn thờ quỷ Satan, cùng những thành phần bất lương khác.
Đây chỉ là một trong vô số thuyết âm mưu mà tín đồ của phong trào QAnon tin theo. Những thuyết âm mưu này bao trùm đủ lĩnh vực, từ việc chính phủ tạo ra vắc xin để theo dõi công dân, cho tới chuyện hoang đường là một số chính trị gia và người nổi tiếng uống máu để duy trì sắc đẹp vĩnh cửu, theo Washington Post.
Thuyết âm mưu hoang đường
"Thuyết âm mưu khá phổ biến vào thời điểm đó, khi Alex phát những nội dung đó trên sóng, chương trình của họ có vẻ chính danh", Jadeja nói.
Thoạt đầu, Jadeja tuyệt đối tin vào những thuyết âm mưu của phong trào QAnon và theo dõi sát sao nhóm này. Ông dành hàng giờ mỗi ngày đọc những nội dung có liên quan tới QAnon.
Câu chuyện niềm tin mù quáng vào QAnon là điều Jadeja không sẵn sàng chia sẻ. Trong suốt thời gian đó, QAnon khiến người đàn ông thậm chí không có quan hệ tình cảm nghiêm túc nào.
 |
| QAnon lan truyền những thuyết âm mưu hoang đường. Ảnh: AP. |
Theo BBC, QAnon là phong trào bắt đầu xuất hiện từ năm 2017, với những thông điệp đăng tải trực tuyến bởi một người tên "Q". Người này tự nhận là nhân viên chính phủ, có thẩm quyền tiếp cận các tài liệu mật ở cấp độ Q, cấp độ cao nhất của Bộ Năng lượng Mỹ.
Ý tưởng đơn giản là Q có thể tiếp cận tài liệu mật, sau đó tiết lộ chúng trên nền tảng trực tuyến.
Trung tâm trong mạng lưới thuyết âm mưu của QAnon là Tổng thống Trump đang chuẩn bị cho một cuộc chiến bí mật chống lại tổ chức thờ phụng quỷ Satan, có chân rết trong chính phủ, giới truyền thông và doanh nghiệp Mỹ.
Qua phân tích dữ liệu sử dụng mạng xã hội, BBC cho biết hàng trăm nghìn người trên thế giới tin vào những thuyết âm mưu mà QAnon lan truyền.
Từ Australia, Jadeja nói ông từng mong chờ bài đăng mới của Q, bởi chúng tiếp cho ông năng lượng.
"Tôi cảm thấy như thể những người khác đang sống trong mộng mị, còn tôi thì tỉnh táo. Dù sự thực thì ngược lại", Jadeja cay đắng thừa nhận.
Đối với nhiều tín đồ, con đường dẫn họ tới với QAnon là niềm tin cho rằng các ngôi sao giải trí và giới lãnh đạo cấp cao đảng Dân chủ điều hành một tổ chức tội phạm bí mật. Đây là thuyết âm mưu đã tồn tại từ trước bài đăng đầu tiên của nhân vật bí ẩn Q.
Niềm tin mù quáng này dẫn tới vụ việc người đàn ông tên Edgar Welch xông vào bên trong tiệm pizza Comet Ping Pong ở Washington D.C., mang theo súng trường tấn công, nhằm giải cứu những đứa trẻ được cho là bị giấu tại địa điểm này. Nhưng thông tin này hóa ra không có thật.
Niềm tin mù quáng
Theo Jadeja, thuyết âm mưu là "lớp da trên cơ thể của QAnon, chỉ là lớp nhỏ, mỏng manh và dễ bị lột trần". Nhưng những tín đồ của QAnon không chỉ tin vào những thuyết âm mưu.
"Mọi thuyết âm mưu tôi từng nghe, hay cả những thứ bạn chưa từng nghe, bằng cách nào đó tất cả đều là một phần của QAnon", Jadeja nói.
Những thuyết âm mưu này thậm chí có những điều hoang đường như Trái Đất là mặt phẳng, hay một số người nổi tiếng là người ngoài hành tinh có dạng thằn lằn cùng khả năng biến hình. Tất cả chúng nằm trong "thuyết thống nhất" của QAnon.
Các tín đồ tin rằng toàn bộ thuyết âm mưu sẽ trở thành sự thật khi Mỹ ban bố tình trạng thiết quân luật, và toàn bộ những kẻ ấu dâm, ăn thịt trẻ em, hay người ngoài hành tinh bị bắt hoặc bị tiêu diệt.
Dù niềm tin này có vẻ như nực cười, ý tưởng sử dụng bạo lực khiến Jadeja sợ hãi.
"Cuộc chiến dang dở giữa thiện và ác là cách mọi thứ được tô vẽ. Mọi người chấp nhận ý tưởng thiết quân luật. Tôi cũng từng như vậy. Có thời điểm tôi từng khoan khoái với ý tưởng Hillary Clinton bị hành quyết công khai. Suy nghĩ đó lúc này khiến tôi ghê sợ", Jadeja nói.
 |
| Không thuyết âm mưu nào do QAnon đưa ra đến nay thành sự thật. Ảnh: AP. |
Jadeja bị sốc và xấu hổ khi nhớ lại những suy nghĩ bạo lực của bản thân trong thời gian tin vào QAnon.
"Chúng thậm chí đi ngược lại niềm tin của tôi. Tôi không bao giờ ủng hộ án tử hình. Suy nghĩ đó dường như biến mất khi những thuyết âm mưu ấy bủa vây", Jadeja nói.
Joy, em gái của Jadeja, cho biết cảm giác sợ hãi khi chứng kiến anh trai mình lún sâu vào con đường của QAnon. Jadeja không nêu thẳng về Q với em gái từ đầu. Mọi thông tin được người đàn ông đưa tới từ từ.
"Và trước khi tôi kịp nhận ra, điều duy nhất Jadeja nhắc tới là ông Trump, Q, và rằng mọi điều tôi biết chỉ là tin giả", Joy nói.
Người phụ nữ nhận ra anh trai cô đã lún sâu trong "vũng lầy" QAnon vào đêm mà cả gia đình trở về từ chuyến du lịch. Suốt 2 tiếng trên xe, Jadeja "chỉ nói về thuyết âm mưu của Q và những kẻ ngoài hành tinh đang thống trị thế giới".
Joy cho biết mọi thứ Jadeja nói khi đó nghe thật buồn cười và không giống những gì cô biết về các giáo phái.
"Một tuần sau đó, khi tôi vừa bước vào cửa, điều đầu tiên anh ấy nói là 'Joy, tận thế sẽ đến sau 5 ngày'. Và tôi nói 'thế anh muốn em làm cái gì nào? Nếu phải chết thì em sẽ chết'", Joy nhớ lại.
Con đường thức tỉnh
Sau 18 tháng mù quáng tin tưởng, Jadeja nhận ra những dự đoán của Q đều không trở thành hiện thực. Lệnh thiết quân luật chưa bao giờ được ban bố. Quán pizza Comet Ping Pong, một nơi mà QAnon nói là chỗ giấu trẻ em, thậm chí không có tầng hầm.
Trong một bài đăng trực tuyến, một người đề nghị Q làm Tổng thống Trump nói "tip top tippy-top shape" như một mật hiệu cho người ủng hộ. Khoảng 4 tháng sau, trong lễ lăn trứng Phục sinh ở Nhà Trắng năm 2018, Tổng thống Trump đã nói "tip top shape".
Điều này khiến Jadeja bất ngờ. Nhưng ở thời điểm đó, Jadeja đã bắt đầu nghi ngờ QAnon. Khi kiểm tra trên YouTube, người đàn ông nhận ra "tip top shape" là cụm từ ông Trump đã nhiều lần sử dụng.
"Khí đó thế giới của tôi như sụp đổ. Nếu không có gia đình ở bên, tôi hẳn đã tự sát. Tôi cảm thấy hết sức tồi tệ khi biết mình đã ngu ngốc và sai lầm như vậy", Jadeja nói.
 |
| Người ủng hộ phong trào QAnon. Ảnh: AFP. |
Khi nhớ lại, Joy cho biết anh trai cô luôn sẵn sàng chờ đợi điều gì đó "lớn lao" từ Q. Với Jadeja, thế giới luôn ở trạng thái sẵn sàng cho sự thay đổi, Joy nói.
"Sau cú lừa lịch sử này, anh ấy đã bình tĩnh lại và trở về với thực tế. Tôi thấy giải thoát, bởi không phải lo lắng quá nhiều cho anh ấy nữa", Joy nói.
Thoát ra khỏi những mộng mị của QAnon, Jadeja đang tìm cách tận dụng kinh nghiệm của bản thân để đưa ra lời khuyên nhằm thức tỉnh những người còn mù quáng tin vào Q và những thuyết âm mưu hoang đường.
"Hãy chấp nhận những gì họ nói, coi chúng là nghiêm túc nhất có thể. Cố tập trung vào hành vi của họ. Hãy chấp nhận những gì họ tin tưởng. Đừng nhắc đến Q. Và hãy hỏi ngược lại: 'Tốt thôi, nhưng điều đó có giải quyết thực tế là bạn đã ngồi trước màn hình máy tính suốt 2 tuần và không thèm đứng dậy?'", Jadeja nói.
Cho tới nay, những người ủng hộ QAnon có nhiều hành động quá khích, như tấn công trực tuyến nhắm vào các nhà báo, chính trị gia, người nổi tiếng mà họ cáo buộc là tội phạm ấu dâm.
Một số người tin vào QAnon đã bị bắt sau khi đe dọa hoặc có những hành vi nguy hiểm. Năm 2018, một người đàn ông mang vũ khí hạng nặng gây rối tại cây cầu phía trên đập nước Hoover, bang Nevada, Mỹ. Người này sau đó bị kết tội khủng bố.
