Tham gia thị trường cà phê, ông Trần Thanh Hải, Chủ tịch NutiFood, cho rằng doanh nghiệp đã lường trước những khó khăn khi đầu tư nông nghiệp, nhưng đó cũng là trách nhiệm để nâng tầm hạt cà phê, loại nông sản đặc biệt của Việt Nam.

Nguyên nhân tham gia vào ngành cà phê, ông Trần Thanh Hải nói rất đơn giản, rất tình cờ vì được Công ty chứng khoán Rồng Việt giới thiệu đầu tư vào Phước An, khi doanh nghiệp này tiến hành cổ phần hóa. NutiFood thấy hợp lý và thử dấn thân, với mong muốn đóng góp cho ngành cà phê. Tuy nhiên, câu chuyện làm cà phê của ông Hải thực tế không phải là chỉ tình cờ.

Tháng 5/2017, trong buổi công bố đầu tư 1.000 tỷ đồng vào nông nghiệp Đắk Lắk và trở thành cổ đông chiến lược của Công ty Cổ phần Cà phê Phước An, doanh nghiệp Nhà nước đầu tiên của tỉnh này cổ phần hóa, ông Trần Thanh Hải, Chủ tịch NutiFood, chia sẻ một lý do khá thú vị khi doanh nghiệp quyết tâm đầu tư vào cà phê. Chuyện làm cà phê của NutiFood được ông Hải kể lại, bắt nguồn từ tình cảm với vùng đất Tây Nguyên của Tổng giám đốc NutiFood Trần Thị Lệ.

Bà Lệ là bác sĩ dinh dưỡng, vốn xuất thân từ Đại học Y Tây Nguyên. Những năm tháng tuổi trẻ gắn bó với vùng đất đỏ bazan, với những nông trường cà phê ngút ngàn, “đi đâu cũng vướng cà phê” gieo vào lòng bà Lệ ý tưởng phải làm gì đó cho cây cà phê Việt, trả ơn vùng đất Tây Nguyên. Sau những năm tháng bươn chải, đầu tư và thành công với ngành sữa, khi có cơ hội, những người sáng lập NutiFood đã quyết tâm làm cà phê, dù xác định cơ hội của người đến sau không phải màu hồng.

Tại lễ ra mắt sản phẩm Nuticafé - cà phê sữa đá tươi - ngày 22/8, có sự tham dự của Chủ tịch Hoàng Anh Gia Lai Đoàn Nguyên Đức, vốn là đối tác của NutiFood, ông Hải nói nhiều chuyện về lý do đeo đuổi cà phê, mà bầu Đức cũng là một trong những lý do đó.

Ông Hải nói: “Tôi xin phép anh Đức tôi kể lại chuyện này. Khi tôi và anh Đức có chuyến công tác qua Mỹ, trong một buổi sáng, khi anh Đức thèm món ăn Việt Nam và chúng tôi đã đi tìm khu có những món Việt mà anh Đức thích. Từ khách sạn đến điểm ăn đó gần 3 giờ đi xe, nhưng chúng tôi không tìm ra ly cà phê sữa đá pha đúng kiểu cà phê phin với cà phê và sữa đặc, dù ở nơi có đông cộng đồng người Việt".

Câu chuyện này khiến ông Hải suy nghĩ rất nhiều trên đường về. Cà phê sữa đá Việt Nam rất nổi tiếng, đã trở thành văn hóa của Việt Nam, nhưng việc đưa thức uống này ra nước ngoài chưa được quan tâm. "Do vậy mà khi bắt tay làm cà phê, tôi đã ưu tiên nhiệm vụ đóng gói ly cà phê sữa Việt đúng kiểu, để mang ra thế giới”, ông Hải cho biết.

Và, các chuyên gia của NutiFood, sau hơn 1 năm nghiên cứu, đã thành công với nhiệm vụ đóng gói nguyên vẹn ly cà phê sữa đá đặc trưng Việt Nam, như ước mơ của ông Hải. Nuticafé được nhiều người dùng đánh giá giữ nguyên chất, hương vị, giữ nguyên cả văn hóa uống cà phê của người Việt: Có vị đắng thơm vừa đủ của cà phê, chút béo ngọt của sữa đặc được đóng gói trọn vẹn trong gói cà phê tiện dụng. Tỷ lệ này nếu không hợp lý thì sẽ không đảm bảo được đúng vị của một ly cà phê sữa đá.

“Nhiều người hỏi tôi: Anh làm sữa, kinh doanh sữa rất tốt rồi, anh nhảy vào cà phê làm gì khi thị trường đang cạnh tranh khốc liệt. Thì tôi giải thích lý do, là tôi muốn giới thiệu một thức uống đặc biệt, thức uống đã trở thành văn hóa tinh thần, hồn cốt của người Việt Nam, đến với người tiêu dùng khắp năm châu. Tham vọng của NutiFood là muốn bạn bè trên thế giới khi nhắc đến Việt Nam, ngoài phở, áo dài, Vovinam còn có cà phê sữa đá”, Chủ tịch Trần Thanh Hải chia sẻ.

Với ông chủ hãng sữa Việt, chuyện mở rộng sang cà phê là hoài bão, cũng là cơ hội cho doanh nghiệp, nhưng để thực hiện được thì cũng không hề đơn giản. Hành trình doanh nghiệp đi nhiều chông gai, thử thách, nhưng điều đó không ngăn cản ông đến với thị trường cà phê, với trách nhiệm của mình.

Để có sản phẩm tốt, câu chuyện đầu tiên ông chủ hãng sữa quan tâm là nguồn nguyên liệu cà phê.

Đắk Lắk là thủ phủ của cà phê Robusta, với sản lượng hàng đầu thế giới. Công ty cà phê Phước An, nơi sở hữu hơn 1.000 ha cà phê, với kim ngạch xuất khẩu trung bình hàng năm 12-15 triệu USD, chính là nguồn cung nguyên liệu chủ động và an toàn. Phước An cũng là nơi người Pháp mở đồn điền cà phê CADA huyền thoại đầu tiên tại Đông Dương vào năm 1922. Với ông Hải, cây cà phê ở nơi này ngoài mang lại giá trị kinh tế còn có giá trị lịch sử.

Do vậy ông nói đầu tư vào nông nghiệp, dù tốn nhiều thời gian, công sức nhưng vẫn quyết tâm làm. Bởi với NutiFood, làm cà phê không phải chỉ để kinh doanh, mà còn là tâm huyết nâng tầm hạt cà phê Việt, nâng cao giá trị hạt cà phê, đóng góp vào sự phát triển của sản phẩm đặc biệt này.

Để cụ thể hóa quyết tâm, từ đầu 2017, NutiFood đã cùng tham gia phát triển sản phẩm cà phê khép kín từ cây giống, trồng, thu hoạch, xây dựng nhà máy chế biến. Nhưng vốn là người kín tiếng, Chủ tịch NutiFood luôn tạo sự bất ngờ với đối tác, khách hàng của mình bằng hành động cụ thể. Cũng như chuyện bất ngờ đưa sữa xuất sang Mỹ đầu năm nay, việc dọn đường cho cà phê cũng được ông Hải “giấu kín” cho đến ngày sản phẩm đã có mặt trên thị trường và được người tiêu dùng đón nhận.

“Nhiều người nói tôi nếu dùng một từ để diễn tả về sự đặc biệt, khác biệt của Nuticafé, tôi nói là ‘Ngon’. Khi chúng tôi mang sản phẩm ra để thử, những người uống đầu tiên, trong đó có khá nhiều người có nghiên cứu về cà phê, cũng chung chia sẻ như vậy. Tôi rất hạnh phúc. Nói gì thì nói, mình đưa sản phẩm là thực phẩm ra thị trường, thì yếu tố ngon và lành phải đảm bảo đầu tiên, đó cũng là tiêu chí của Nutifood xưa nay”, Chủ tịch NutiFood nói về sản phẩm cà phê đầu tiên của mình.

Sản phẩm đầu tiên mà NutiFood phát triển - Cà phê sữa đá - là sự kết hợp của cà phê rang xay Robusta phối trộn với Arabica, trích ly từng giọt qua phin lọc, kết hợp với sự ngọt béo của sữa đặc, tất cả được khuấy đều cùng những viên đá lạnh đập nhỏ, tạo nên một thức uống đắng thanh, độc đáo đậm chất Việt. Cà phê sữa đá Việt từng nhiều lần được vinh danh trên các tạp chí du lịch nước ngoài. Trang tin Bloomberg đã chọn món đồ uống này nằm trong Top 10 món cà phê độc đáo nhất thế giới. Trong khi đó, CNN gợi ý, bất cứ du khách nào đến Việt Nam cũng nên thưởng thức món cà phê sữa đá đầu tiên.

Ông Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, đánh giá đây là hướng đi đúng và cũng là cơ hội của doanh nghiệp.

“Khách du lịch đến Việt Nam điều đầu tiên họ nghĩ tới là chơi ở đâu, ngủ ra sao, ăn gì, uống gì và mua gì mang về. Lâu nay chúng ta chú trọng việc ăn uống, nghỉ dưỡng nhưng sản phẩm để khách mang về chưa thực sự chú trọng. Gói cà phê tiện dụng để khách làm quà lưu niệm khi đến Việt Nam là điều cần thiết. Và nếu doanh nghiệp mang được sản phẩm này ra thế giới để người dùng dễ dàng tiếp cận thì tại sao chúng ta không khuyến khích. Kim chi là sản phẩm văn hóa ẩm thực của Hàn Quốc nhưng bây giờ người Việt lại thèm kim chi, tại sao mình không có quyền khẳng định người Mỹ sẽ uống cà phê sữa đá Việt Nam trong mùa đông”, Tiến sĩ Trần Du Lịch đặt vấn đề.

Để thực hiện việc mang cà phê đi bốn phương, bên cạnh tìm kiếm thị trường xuất khẩu, NutiFood đang có sự đồng hành của Hiệp hội Văn hoá Ẩm thực Việt Nam, Liên đoàn Vovinam thế giới cùng xắn tay thực hiện.

Ông Mai Hữu Tín, Chủ tịch Liên đoàn Vovinam thế giới, cho biết môn sinh của Vovinam sinh sống tại hơn 70 quốc gia trên thế giới, sẽ là cầu nối để đưa cà phê sữa đá Việt đến khắp năm châu.

Khi bắt đầu dấn thân vào lĩnh vực cà phê, ông Hải chia sẻ khát vọng muốn nâng giá trị hạt cà phê Việt Nam, bằng con đường chuyển từ xuất khẩu thô sang tinh. Và quan trọng hơn, NutiFood không chỉ muốn bán cà phê mà phải là quảng bá được văn hóa cà phê sữa đá nét ẩm thực đặc sắc của người Việt với bạn bè thế giới.

Không ngại là người đến sau khi thị trường đã gần định hình, ông Hải tự tin với khác biệt của Nuticafé. Ông nói thị trường có nhiều phân khúc khác nhau, và NutiFood chú trọng đầu tư vào đóng gói cà phê sữa đá, tập trung phân vào khúc khách hàng có nhu cầu riêng với sản phẩm này.

“Nhiệm vụ chính của NutiFood vẫn là sữa và các chế phẩm từ sữa. Nhưng cà phê là hướng đầu tư nghiêm túc, và đi bằng ngách riêng chứ không cạnh tranh với các sản phẩm đang có trên thị trường. Chúng tôi có tầm nhìn về việc cho ra đời những sản phẩm cà phê sạch, hữu cơ. Doanh nghiệp sẽ tiến tới đẩy mạnh chế biến và xuất khẩu cà phê thành phẩm chất lượng cao. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng mong muốn mang sản phẩm cà phê sạch, an toàn đến những quán cà phê nhỏ, cà phê vỉa hè - nơi mà nguyên liệu đầu vào thường không rõ nguồn gốc”, ông Hải tự tin.

Ngách riêng, theo lý giải của người đứng đầu NutiFood, là sản phẩm đầu tiên hiện nay không tương đồng với các sản phẩm khác trên thị trường, mà đóng gói ly cà phê sữa đá truyền thống với công nghệ hiện đại, giữ hương vị như cà phê rang xay pha phin với sữa đặc có đường. Giá sản phẩm cũng cao nhất thị trường hiện nay, khoảng 40.000 đồng/hộp 10 gói trọng lượng 24 gram, một dòng sản phẩm mới cho phân khúc mới mà NutiFood hướng đến, là mong muốn các khách hàng quen sử dụng cà phê rang xay chuyển sang, vì tính tiện lợi và đúng “gu”; đồng thời tiếp cận khách hàng quốc tế tại Việt Nam và ở nước ngoài.

Mục tiêu mà Nuticafé đặt ra trong thời gian đầu là sự xuất hiện của cà phê sữa đá tươi Nuticafé ở tất cả điểm bán, từ kênh siêu thị đến các tiệm tạp hóa thông thường, giúp người tiêu dùng dễ dàng tìm và mua một cách thuận tiện nhất.

NutiFood kết hợp với Hiệp hội Văn hoá Ẩm thực Việt Nam và Liên đoàn Vovinam thế giới để quảng bá Nuticafé.

Ông Trần Thanh Hải cho biết thêm: “Thị trường cà phê ở Việt Nam hiện nay là sự cạnh tranh khốc liệt giữa các thương hiệu lớn, lâu năm cả trong và ngoài nước. Bởi vậy, để cạnh tranh được, ngay từ đầu NutiFood đã chọn cách đi riêng, bắt đầu từ việc đầu tư để có được nguồn cà phê nguyên liệu tốt nhất từ vùng nguyên liệu nổi tiếng của ĐăkLăk, đồng thời tận dụng lợi thế của công nghệ và nội lực R&D để cho ra sản phẩm đáp ứng được sự tiện dụng của nhịp sống công nghiệp mà vẫn đúng gu thưởng thức cà phê rang xay pha phin”.