Vòng đàm phán thứ ba giữa Nga và Ukraine kết thúc mà không có đột phá, ngoài những bước tiến nhỏ về thiết lập hành lang nhân đạo.
Nga đã thông báo ngừng bắn tạm thời tại Ukraine từ 9h sáng 8/3 (giờ Kyiv) và cung cấp hành lang nhân đạo từ Kyiv cùng nhiều thành phố khác, theo Interfax. Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia cho biết các hành lang nhân đạo ở Kyiv, Mariupol, Sumy, Chernigov cho mọi người lựa chọn nơi họ muốn đến.
Thông báo sơ tán của Nga giữ nguyên điểm đến của các tuyến sơ tán là Nga hoặc Belarus - điều mà phía Ukraine không chấp nhận.
“Người dân Ukraine sẽ không đến Belarus để bắt máy bay qua Nga”, Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết.
Hiện chưa rõ có thể sơ tán người dân khi Nga tuyên bố ngừng bắn hay không.
Sputnik dẫn lời quan chức phái đoàn đàm phán của Nga cho biết vòng đàm phán thứ tư sẽ sớm diễn ra, bày tỏ hy vọng việc sơ tán dân thường ở các hành lang nhân đạo sẽ được nối lại thuận lợi.
80% các lệnh ngừng bắn thất bại
Thông báo ngừng bắn ngày 7/3 là lần thứ ba các bên nỗ lực thiết lập các hành lang nhân đạo, sau hai lần thất bại trước đó. Quân đội Nga cho biết việc ngừng bắn và tạo cơ hội sơ tán đến từ yêu cầu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 6/3.
Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Notre Dame, 80% các lệnh ngừng bắn đều thất bại. Dù vậy, nghiên cứu chỉ ra các bên càng có nhiều đàm phán thì rủi ro lệnh ngừng bắn bị phá vỡ càng giảm.
Khoảng một phần ba các cuộc xung đột trên thế giới có ít nhất một lệnh ngừng bắn, nhưng có thể mất nhiều năm để đạt được hòa bình.
 |
| Người tị nạn chờ được đưa đến Ba Lan, sau khi sơ tán khỏi Ukraine. Ảnh: AP. |
Cuối thế kỷ 20, có 91 lệnh ngừng bắn tại Nam Tư trước khi hòa bình được thiết lập - với 35% số lệnh ngừng bắn diễn ra trong một tuần. Tại Syria, đã có hơn 140 lệnh ngừng bắn, nhưng chưa dứt điểm được xung đột. Thỏa thuận ngừng bắn Minsk tại miền Đông Ukraine năm 2015 cũng sớm bị phá vỡ khi Nga và Ukraine đổ lỗi cho bên còn lại đã vi phạm.
Các nhà nghiên cứu nói rằng chỉ có thể hòa bình khi các bên đạt được nhiều lợi ích và giá trị của lệnh ngừng bắn hơn là vi phạm chúng.
Trong bài phát biểu mới nhất, ông Zelenskiy cáo buộc Nga cố tình tấn công vào người dân đang được sơ tán. Moscow phản pháo khi cho rằng Ukraine lợi dụng người dân làm "lá chắn sống".
Thiếu lương thực, điện nước trong thời tiết giá rét
Cơ quan của Nga về ứng phó nhân đạo cho biết nước này đã tiếp nhận hơn 2 triệu yêu cầu sơ tán của công dân Ukraine trong 3 ngày qua.
Ủy ban Chữ thập Đỏ Quốc tế ước tính khoảng 200.000 người ở Mariupol - gần một nửa dân số thành phố - đang chờ được sơ tán. Người dân ở các thành phố bị Nga bao vây thiếu điện, nước, thức ăn, không có mạng để liên lạc với thân nhân ở những nơi khác, theo AP.
"Đây là thảm họa nhân đạo. Nhiều trẻ em chưa đến một tuổi bị viêm phổi. Chúng tôi vẫn đang trong mùa đông. Tôi nghĩ thảm họa ở Ukraine sẽ ảnh hưởng đến lương thực nhiều nước khác, khi Ukraine là nguồn cung lúa mì và ngũ cốc chính", một quan chức Ukraine nói với Military Times.
Tổ chức từ thiện bác sĩ không biên giới cho biết họ nhận được các thông báo nghiêm trọng từ những nhân viên bị kẹt tại Mariupol với yêu cầu thực hiện khẩn cấp các lối đi an toàn cho người dân.
Amin Awad, điều phối viên Liên Hợp Quốc về khủng hoảng tại Ukraine, cũng kêu gọi các bên ngừng bắn để đưa thường dân ra khỏi khu vực xung đột.
 |
| Liên Hợp Quốc ước tính gần 1,7 triệu người Ukraine đã sơ tán qua các nước láng giềng. Đồ họa. AP. |
Quân đội Nga ngày 7/3 tăng cường bắn phá nhiều thành phố lớn ở Ukraine, gồm thủ đô Kyiv và Mariupol. Tại thành phố Mykolaiv sáng 7/3, tên lửa bắn trúng các khu dân cư, trong khi xuất hiện nhiều tiếng nổ lớn do cuộc đụng độ xe tăng giữa quân đội Nga và Ukraine.
Vitaliy Kim, Thống đốc vùng Mykolaiv, cho biết 8 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng do trúng tên lửa hành trình khi đang ngủ trong doanh trại, 19 người bị thương, và 8 người khác mất tích.
Nhiều tên lửa trúng vào các khu dân cư đông đúc ở phía đông thành phố, phá vỡ nhiều cửa sổ và thiết bị gia dụng. Hiện chưa có báo cáo thương vong tại Mykolaiv.
New York Times dẫn lời bà Olga Korolyova, cư dân Mykolaiv, cho biết cửa trước của nhà mình đã bị phá hủy, và bà đã trốn trong nhà tắm khi tên lửa phóng đến.
Một cư dân khác là Viktor Voroboi cho biết ông vừa trở về phòng ngủ sau khi đứng ngoài ban công hút thuốc thì tên lửa Nga đã bắn vỡ cửa sổ ban công. Ông nói rằng đã đưa mẹ mình đến đây sau khi hàng xóm của bà bị trúng bom. Không ai bị thương ngày 7/3.
“Tôi thật may mắn. Tôi nghĩ mình có thiên thần hộ mệnh”, ông Voroboi nói.
