Bản dịch Stray Birds mới đây tại Trung Quốc đã bị thu hồi hàng loạt sau khi hứng chỉ trích lớn từ giới phê bình văn học quốc gia. Ấn bản dịch Chim Lạc tại đây bị đánh giá mang yếu tố “báng bổ” và “khủng bố văn hóa”. Trong một đoạn thơ gây phản ứng nhiều nhất, dịch giả Thăng Phong dịch dòng thơ của tác giả nổi tiếng theo hướng thô tục: “Thế giới cởi bỏ chiếc mặt nạ vĩ đại vì người tình của nó” thành “Thế giới đã cởi khóa chiếc quần lót của nó trước người tình”. Tờ Tân Hoa Xã đưa tin, nhà xuất bản Văn Y Triết Giang gần đây đã tuyên bố ngừng xuất bản và thu lại những ấn bản sách cứng và ebook của Stray Birds.
Tagore là tượng đài văn học nổi tiếng nhất châu Á. |
Độc giả Trung Quốc từ lâu đã yêu thích tác phẩm văn học nổi tiếng của Tagore bởi sự tinh tế trong hành văn và những bài học sách đem lại. Thăng Phong là dịch giả gần nhất chịu trách nhiệm chuyển ngữ Stray Birds sang tiếng Trung, tuy nhiên ông đã gây tranh cãi lớn khi dịch sai, dịch thô nhiều đoạn trong tác phẩm. Người đọc chỉ ra hàng loạt những câu văn sử dụng ngôn ngữ gợi dục, thô thiển mà người dịch sử dụng, làm mất đi hết nét trong sáng của bản gốc của Tagore.
“Tagore là tượng đài văn học nổi tiếng nhất châu Á, là một trong số ít tác giả châu Á được thế giới biết đến. Ông rất được yêu quý tại Trung Quốc, có nhiều tác phẩm được dịch sang ngôn ngữ bản địa, trong đó Chim Lạc là nổi bật hơn cả”, tờ Thời báo Trung Hoa đưa tin. “Có nhiều người đã dịch thơ ông, không phải ai cũng thành công trong việc chuyển ngữ và giữ nguyên được tinh hoa tác phẩm. Nhưng Thăng Phong là dịch giả tệ nhất khi biến Stray Birds thành một ấn bản văn học khiêu dâm” - tờ báo nhận định.
Thăng Phong - người dịch lại bản thơ này vẫn một mực phủ nhận những cáo buộc của dư luận sau khi cuốn sách bị thu hồi. |
Giữa bão chỉ trích, dịch giả 44 tuổi lại bình thản, cho rằng không ai có thể phán xét anh vì người dịch có quyền biến đổi tác phẩm gốc theo phong cách ngôn ngữ cá nhân khi thực hiện công vệc dịch. Anh đã bị làng văn quốc gia chỉ trích nhiều vì “làm vấy bẩn đầu óc trẻ thơ” khi Chim Lạc vốn thuộc chương trình giáo dục văn học trung học.