Mấy ngày qua mưa thu phây phất. Cái thứ mưa dùng dằng, nửa nặng hạt, nửa cứ lâm thâm như mưa bụi những ngày giữa đông. Người ta bảo đó là là cơn mưa gọi rét. Tan mưa rồi sẽ chẳng còn thu nữa, bởi mùa đông đã đến rất gần. Tôi ngước nhìn xấp lịch tường đã mỏng đi quá nửa. Mới tháng chín… chắc mùa thu chưa đi hẳn.
Tạnh mưa, bầu trời quang đãng, không khí cũng thanh sạch hơn nhiều. Cái hanh hao thường hay bỡn cợt khiến đôi gò má ửng hồng vì khô nẻ cũng không còn nữa. Ai đó có thể ngửi được cả hơi nước tan ra trong không khí. Lòng người cũng vì thế mà bớt được một phần ưu tư.
Ở Hà Nội, tắc đường đã trở thành “đặc sản”. Thế nên, mưa vào giờ tan tầm khiến người ta thấy sợ. Tứ bề người đều chật như nêm, muốn nhúc nhích còn khó, huống chi là di chuyển. Vượt qua quãng đường dài để về nhà, cả người đều ướt nhẹp. Trái lại, những cơn mưa vào giữa đêm lại khiến người ta thấy khoan khoái hơn.
Không khí mát mẻ, đẫm hơi nước giúp vỗ về giấc ngủ đến mau. Sáng sớm hôm sau, trời giăng làn mây mỏng, chẳng có ai phải nheo mắt vì ánh nắng chói chang. Cây cối hai bên đường cũng tươi tắn hơn, khi kẽ lá không còn vương hạt bụi. Tuyệt nhất là những sáng cuối tuần mát mẻ, khi người ta có thể thong dong tản bộ, tận hưởng chút không khí trong lành.
 |
| Đường Thanh Niên một buổi chiều không quá xô bồ. |
Vào những buổi sáng tuyệt vời, mang đôi chút thi vị ấy, tôi thích ngồi sau xe người bạn, dạo quanh đường Thanh Niên vài vòng. Đi chán, chúng tôi dừng chân nơi quán kem ven Hồ Tây, mua vài cây kem, vừa ăn vừa thong thả trò chuyện, nhìn mặt nước hồ gờn gợn sóng.
Từ Cổ Ngư rồi tới đường Thanh Niên… từ một con đê nhỏ, được người xưa đắp nên để khỏi phải đi đường vòng, ngày nay đã thành một con đường lớn, có tuổi đời mấy trăm năm, chịu bao cơn gió bụi cùng với mảnh đất này. Dường như, nó không chỉ là một lối đi về của người xe nơi phố thị. Con đường ấy đã trở thành một mảnh hồn của đất Hà Thành.
Cách đây nhiều năm, khi còn là một cô bé tỉnh lẻ, chân ướt chân ráo lên Hà Nội học đại học, tôi đã rụt rè trước sự náo nhiệt và ồn ã nơi đây. Vào một ngày cuối thu, sau gần hai tháng trời chỉ biết “sáng sáng lên giảng đường, chiều chiều về kí túc” tôi nghĩ mình phải thay đổi.
Tôi lên xe bus, đi lòng vòng phố xá, nhìn người xe tấp nập qua ô kính đầy bụi. Sau cơn mưa nặng hạt, hương hoa sữa dịu đi rất nhiều, chẳng còn khiến người ta váng vất. Tôi dừng chân ở ngay đường Hoàng Diệu, lặng lẽ ngắm gốc xà cừ già nua. Chúng làm tôi nhớ đến hàng cây ngay trước cổng trường cấp ba. Những điều vụn vặt, bé nhỏ ấy làm tôi bớt nhớ nhà.
 |
| Hồ Gươm, trái tim của Hà Nội. |
Từ bé, tôi đã mắc bệnh “mù đường”. Bao lần, tôi ngơ ngác đứng giữa những ngõ phố xa lạ nơi này. Những con đường được thiết kế theo ô bàn cờ, cứ thế đan vào nhau. Nếu có dừng lại hỏi thăm, tai tôi cũng ù đi vì bao lần “rẽ trái”, “rẽ phải” nối tiếp nhau. Sau này, khi bị lạc đường, nếu không có chuyện gì gấp gáp, tôi thường tặc lưỡi, rẽ đại vào một con đường nào đó. Đi mãi, cuối cùng cũng đến nơi.
Nhờ những chuyến phiêu lưu nho nhỏ ấy, tôi yêu thành phố này hơn. Yêu những nét dung dị đang tồn tại giữa phố phường ồn ã. Ở Hà Nội, đi đâu cũng gặp chợ. Từ những khu chợ sầm uất, có đến cả mấy trăm quầy hàng, đèn đuốc sáng trưng chẳng khác nào trung tâm thương mại; đến những khu chợ cóc, họp trong con ngõ nhỏ, chỉ bán chút rau, chút thịt cho bữa ăn hàng ngày.
Ở đó, tôi gặp những cô bác từ quê ra với nụ cười hồn hậu, cầm mớ rau tươi đon đả chào mời. Gò má họ rám đi vì nắng, tấm áo cũ đã sờn. Trông họ chẳng khác nào các bà, các cô ở chợ quê mà tôi đã quen từ thuở bé.
Như nét đặc trưng của đô thị lớn tấp nập, ở Hà Nội, đi đến đâu người ta cũng bắt gặp những hàng quà và quán ăn. Có những con ngõ nhỏ đã vô tình biến thành phố ẩm thực. Từ gói xôi, hay cái bánh bao để ăn sáng, đến bát phở đầy đặn, xanh biếc những hành, đang bốc khói nghi ngút cho một buổi trưa vội vàng, vài cái bánh rán, đĩa bánh tráng trộn để vừa ăn, vừa vui câu chuyện với bạn bè… ta có thể tìm thấy chúng ở bất cứ ngõ phố nào ở đất Hà thành. Còn ngon hay dở, đó lại là một câu chuyện khác.
 |
| Ở Hà Nội, dừng chân ở ngõ phố nào, người ta cũng dễ dàng kiếm cho mình một bát phở nóng hổi. |
Ở những nơi phố hội như Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh, “khách lạ” đông hơn “người nhà”. Người ở xa tới đây, đều mang theo một chút quê nhà làm vốn, để những người cùng di hương đỡ nhớ, đỡ thương. Có lần, tôi và cô bạn thân hét lên sung sướng vì tìm được một quán bán chả tôm và cháo lươn ngay giữa lòng Hà Nội. Ăn thìa cháo còn thơm mùi gạo rang, hăng hăng mùi hành sống, chúng tôi cảm thấy như được về nhà.
Khi tìm thấy những điều thân thương nơi thành phố xa lạ, tôi thấy yêu thành phố này hơn. Hà Nội đã dạy tôi biết trân quý những giản dị, mà đôi lúc vì quá thân quen nên người ta vô tình quên đi.
