Thỏa thuận “đình chiến” thương mại Mỹ - Trung trong 90 ngày được cả thế giới hoan nghênh. Tuy nhiên, tranh chấp giữa hai cường quốc nói trên vẫn sẽ tạo ra nhiều rủi ro lớn cho nền kinh tế Đông Nam Á vào năm 2019, theo dự báo của các ngân hàng châu Á, châu Âu và Mỹ.
Tăng trưởng GDP từ tháng 7 đến tháng 9 của Đông Nam Á đang chậm hơn hầu hết khu vực khác trong cùng kỳ. Đây là thời điểm chiến tranh thương mại bắt đầu tác động mạnh lên hoạt động xuất khẩu. Tăng trưởng GDP chung của 5 nền kinh tế lớn nhất ASEAN trong quý III giảm xuống còn 4,5 đến 5,5%.
Tập đoàn tài chính Merrill Lynch thuộc Bank of America dự đoán tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm chạp sẽ tiếp tục tại Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan. Mức tăng GDP chung của 5 quốc gia này được dự đoán sẽ giảm xuống 4,8% trong năm 2019, so với 5% năm 2018 và 5,1% năm 2017.
“Có quá nhiều nhân tố rủi ro", Mohamed Faiz Nagutha, chuyên gia kinh tế khu vực Đông Nam Á của Merrill Lynch nhận định. Những trở ngại quan trọng được Nagutha nhắc đến gồm xung đột thương mại Mỹ - Trung, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm và khả năng tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.
 |
| Chiến tranh thương mại là một trong những rủi ro lớn nhất với ASEAN. Ảnh: The Conservation. |
Bank of America vẫn tin tưởng Washington và Bắc Kinh sẽ tìm được giải pháp cho vấn đề giữa 2 nước. Nhưng theo ông Nagutha, quý IV năm 2018 và quý I năm 2019 có thể là thời điểm sức khỏe nền kinh tế Trung Quốc yếu nhất trước khi hồi phục vào nửa cuối năm sau. Điều này có thể kìm hãm sự tăng trưởng của khu vực ASEAN.
Selena Ling, trưởng bộ phận nghiên cứu và chiến lược tại ngân hàng OCBC của Singapore, lại cho rằng nguy cơ lớn nhất với nền kinh tế các nước Đông Nam Á là chủ nghĩa bảo hộ thương mại.
Theo bà Ling, mặc dù căng thẳng Mỹ - Trung đã dịu bớt nhưng những vấn đề mang tính cấu trúc trong trung hạn như sáng kiến “Made in China 2025” và sự cạnh tranh ngày một lớn trong lĩnh vực công nghệ cao giữa 2 nước không thể biến mất một sớm một chiều.
Chuyên gia của OCBC nhấn mạnh hội nghị G20 năm nay là lần đầu tiên các bên không thể đưa ra thông cáo chung về chống chủ nghĩa bảo hộ vì sự phản đối của Mỹ.
OCBC ước tính tốc độ tăng trưởng kinh tế của Malaysia, Singapore, Thái Lan và Việt Nam sẽ chậm lại trong năm 2019.
 |
| Kinh tế một số nước ASEAN được OCBC dự báo có thể tăng trưởng chậm lại. Ảnh minh họa: Nikkei. |
Suresh Tantia, Phó chủ tịch Ngân hàng Credit Suisse tại Thụy Sĩ và là chuyên gia thị trường chứng khoán châu Á Thái Bình Dương, có cùng quan điểm. Theo bà Tantia, thời hạn 90 ngày “đình chiến” thương mại như một chiếc phao cứu sinh với thị trường. Tuy nhiên, các nhà đầu tư sẽ tiếp tục theo dõi kỹ tình hình trong nửa năm tới khi thỏa thuận trên chỉ là tạm thời.
Credit Suisse cũng kỳ vọng thị trường chứng khoán ở các nước mới nổi tại châu Á sẽ tốt lên trong năm tới sau một năm 2018 trầy trật.
Khi triển vọng doanh thu của các doanh nghiệp Mỹ u ám hơn và sức mạnh của đồng USD giảm sút, nhà đầu tư sẽ tìm cơ hội ở những thị trường khác, John Woods, Giám đốc Đầu tư khu vực châu Á của Credit Suisse đánh giá. Thị trường chứng khoán Trung Quốc, Singapore và Indonesia đều có khả năng cao sẽ tăng điểm trong năm 2019.
Trong khi đó, rủi ro chính trị vẫn là mối đe dọa lớn đối với kinh tế một số nước như Thái Lan. Theo dự đoán của Credit Suisse, không thể chắc chắn điều gì về cuộc bầu cử sắp tới tại xứ chùa vàng. Indonesia cũng sẽ tổ chức bầu cử vào năm tới và Tổng thống đương nhiệm Joko Widodo được Credit Suisse lẫn Merrill Lynch đều dự đoán sẽ tại vị. Nhưng bà Selena Ling cho rằng khi bầu cử đến gần, sẽ không thể nói trước điều gì sẽ xảy ra với thị trường.
