'Gió đổi chiều' ở đảng Cộng hòa

Thống đốc bang Florida Ron DeSantis đã có một đêm tuyệt vời nhất so với bất cứ ứng cử viên nào trong ngày bầu cử. Ông đã giành chiến thắng trước đối thủ đảng Dân chủ với khoảng cách lớn nhất trong cuộc đua thống đốc ở Florida kể từ năm 2002, theo Politico.

Chiến thắng này không chỉ củng cố quyền lực của đảng Cộng hòa ở chính trường Florida trong nhiều năm, nó còn khẳng định vị trí của ông DeSantis, một ngôi sao đang lên hàng đầu của đảng.

Tuy nhiên, con đường phía trước sẽ khó khăn hơn. Với việc ông Donald Trump dự kiến​ công bố tái tranh cử vào ngày 15/11, ông DeSantis phải quyết định xem liệu ông có sẵn sàng cho cuộc chiến chính trị, bằng cách thách thức cựu tổng thống để tranh giành tấm vé ứng viên trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.

Tính toán của ông DeSantis chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng từ thực tế rằng ông Trump đang ngày càng bị coi là “nhân tố độc hại” bởi một số đảng viên Cộng hòa - những người đổ lỗi cho ông về thành tích kém cỏi trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tuần này.

Họ cho rằng cựu Tổng thống Trump và ứng cử viên mà ông ủng hộ đang mất dần sức hút cần thiết để giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử cạnh tranh. Và họ lo sợ thất bại hai năm trước sẽ lặp lại vào năm 2024 nếu ông Trump trở thành ứng cử viên của đảng, theo Reuters.

Cựu Tổng thống Donald Trump nói chuyện với báo chí trong khuôn viên khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago vào đêm bầu cử giữa kỳ. Ảnh: Reuters.

Gió đổi chiều

Ông Trump là ứng cử viên “nặng ký" trong trận đấu chính với ông DeSantis hay bất cứ đảng viên Cộng hòa nào khác.

Ông vẫn rất nổi tiếng với cử tri của đảng và đang ngồi trên một “rương chiến tranh" khổng lồ - số tiền mặt dự trữ cho các chiến dịch tranh cử.

Nhưng những dấu hiệu cho thấy sự bất mãn của đảng Cộng hòa đang ngày càng gia tăng.

Hôm 10/11, New York Post, một trong những ấn phẩm yêu thích của cựu tổng thống Mỹ, đã chế nhạo ông trên trang bìa. Tờ báo gọi ông là "Trumpty Dumpty", chế từ "Humpty Dumpty" - bài hát nổi tiếng dành cho trẻ em, kể về câu chuyện của nhân vật bị rơi khỏi tường và bất kể ai đó cố gắng thế nào cũng không thể giúp họ quay trở lại như ban đầu.

New York Post, tờ báo thuộc sở hữu của ông trùm Rupert Murdoch thuộc đảng bảo thủ, từng ủng hộ ông Trump tái đắc cử vào năm 2020, dường như đã loại ông sau màn trình diễn mờ nhạt của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, Telegraph bình luận.

Trong khi đó, tờ Wall Street Journal, cũng thuộc sở hữu của ông Murdoch, đã đăng bài xã luận gọi ông Trump là "kẻ thất bại lớn nhất" của đảng.

“Ông ấy đã thất bại trong cuộc bầu cử năm 2022" và "có thể đến giờ các đảng viên Cộng hòa vẫn đang mệt mỏi vì thua cuộc", Wall Street Journal cho biết.

Các tiêu đề dường như đánh dấu một sự thay đổi lớn chống lại ông Trump, điều có thể gây chia rẽ trên khắp các phương tiện truyền thông bảo thủ. Ngược lại, chiến thắng vào ngày 8/11 đã giúp ông DeSantis nhận được sự ưu ái.

Hôm 9/11, New York Post báo trước sự trỗi dậy của thống đốc bang Florida với dòng tiêu đề trang nhất “DeFUTURE”.

“Ron DeSantis là nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa mới”, Fox News - công ty có ảnh hưởng lớn trong việc thiết lập chương trình nghị sự truyền thông bảo thủ, và cũng là một phần trong đế chế của ông Murdoch - cho biết trong một bài xã luận.

“Người chiến thắng lớn nhất trong cuộc bầu cử giữa kỳ là Thống đốc Ron DeSantis”, theo bài xã luận. "Còn người thất bại thảm hại nhất? Đó là ông Donald Trump”.

Chiến thắng của ông Ron DeSantis có thể khiến ông Donald Trump quan ngại. Ảnh: Reuters.

Trong bối cảnh đó, cựu tổng thống Mỹ đã thể hiện những dấu hiệu lo lắng vào ngày 10/11. Trong một email gửi tới những người ủng hộ, ông đã công kích mạnh mẽ ông DeSantis.

Một lần nữa, ông Trump gọi thống đốc Florida là "Ron DeSanctimonious" (hay Ron cao đạo). Ông đồng thời cáo buộc ông DeSantis thiếu "lòng trung thành và đẳng cấp" khi khuấy động những câu hỏi của truyền thông về việc liệu có cạnh tranh với ông Trump để tranh cử tổng thống năm 2024, theo Guardian.

"Tin giả (ám chỉ một số kênh truyền thông mà ông Trump không ưa thích) hỏi Ron liệu ông ấy có định ra tranh cử nếu cựu tổng thống tranh cử hay không và ông ấy nói: 'Tôi chỉ tập trung vào cuộc đua thống đốc, tôi chưa xem xét tương lai'", ông Trump cho biết. "Chà, về lòng trung thành và đẳng cấp, đó thực sự không phải là câu trả lời chính xác".

Trước tình hình đó, một số đồng minh đang khuyên ông Trump hoãn việc thông báo kế hoạch 2024 cho đến sau cuộc đua bổ sung ở Georgia.

Họ lo ngại ông có thể làm mất cơ hội của Herschel Walker, cựu ngôi sao bóng bầu dục được ông ủng hộ tranh cử vào Thượng viện ở Georgia. Đại diện đảng Cộng hòa Mo Brooks hôm 10/11 đã cầu khẩn Trump đứng ngoài cuộc đua.

Dù vậy, một nguồn tin thân cận với đội ngũ cố vấn của Trump cho biết cựu tổng thống dường như không có ý định này vì nó có thể được coi là "dấu hiệu của sự suy yếu".

Thăng tiến như vũ bão

Các nguồn thạo tin cho hay ông Trump rời bữa tiệc ở Mar-a-Lago vào cuối đêm 8/11 với tâm trạng chua chát và bực bội vì mọi sự chú ý đều đổ dồn vào thống đốc Florida.

Ngược lại, xung quanh ông Ron DeSantis tràn ngập tin tích cực kể từ khi tái đắc cử với cách biệt áp đảo trước đối thủ Dân chủ Charlie Crist.

Mặc dù ông vẫn tỏ ra thận trọng khi nói về khả năng tranh cử vào năm 2024, những người ủng hộ trong bữa tiệc chiến thắng của ông đã hô vang "Hai năm nữa!".

Ở tuổi 44, cựu nghị sĩ Mỹ trẻ hơn ông Trump đã 76 tuổi.

Ông đặc biệt nổi tiếng với những người bảo thủ vì đã đi đầu trong các vấn đề xung đột văn hóa liên quan đến chủng tộc và giới tính.

Năm 2021, ông có một cuộc tranh cãi công khai với The Walt Disney Co vì ủng hộ đạo luật vấp phải nhiều chỉ trích, được những người phản đối đặt biệt danh là “Don't Say Gay” (tạm dịch: Đừng nói về đồng tính) - cấm các trường học công lập dạy về chủ đề xu hướng tính dục và bản dạng giới cho học sinh từ mẫu giáo đến lớp 3.

Những người ủng hộ Thống đốc bang Florida Ron DeSantis trong bữa tiệc đêm bầu cử giữa nhiệm kỳ. Ảnh: Reuters.

Là một nhà gây quỹ năng động, ông DeSantis đã huy động được hơn 200 triệu USD kể từ đầu năm 2021 cho cuộc đua tái đắc cử, phá vỡ nhiều kỷ lục.

Trong cùng khoảng thời gian, ông Trump huy động được hơn 170 triệu USD thông qua một số nhóm gây quỹ.

Thống đốc DeSantis đã dành thời gian bên ngoài Florida trong năm nay để vận động cho các thành viên đảng Cộng hòa khác và xây dựng hình ảnh của mình trên toàn quốc.

Trong khi ông Trump ngày càng trở nên gay gắt hơn đối với thống đốc Florida, ông DeSantis tránh chỉ trích cựu tổng thống Mỹ nhằm tránh dẫn đến sự xa lánh đối với các cử tri trung thành trong đảng.

Sarah Longwell, nhà thăm dò ý kiến ​​của đảng Cộng hòa và thường xuyên chỉ trích ông Trump, nhận định một số thành viên đảng có thể sẽ rất “thèm muốn" ông Ron DeSantis ra tranh cử.

"Rất nhiều điều cho thấy ông ấy nên tranh cử, nhưng nếu ông Trump thông báo, ông ấy sẽ phá hủy tất cả. Ông ấy chắc chắn sẽ quyết tâm đè bẹp DeSantis", bà nói.

Tuy nhiên, ngay cả khi ông Trump tuyên bố kế hoạch tái tranh cử, ông vẫn sẽ tiếp tục đối mặt với một loạt vấn đề pháp lý chóng mặt, bao gồm các cuộc điều tra về nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 và việc ông đem tài liệu mật ra khỏi Nhà Trắng.

Một số người ủng hộ Trump trước đây nói rằng họ sẽ không ủng hộ ông một lần nữa.

"Ông ấy gây chia rẽ. Tôi không thích ông ấy", cử tri hai lần bỏ phiếu cho Trump, Gordon Nelson, 77 tuổi, nói khi bỏ phiếu cho ứng cử viên đảng Cộng hòa ở Michigan hôm 8/11.

Dù kết quả ra sao, tại cuộc họp báo hôm 10/11, Tổng thống Joe Biden có vẻ thích thú trước viễn cảnh bộ đôi Trump và DeSantis đối đầu nhau.

"Sẽ rất vui khi xem họ đấu với nhau", ông Biden nói.

Trước đó, tổng thống Mỹ cho biết ông dự định tái tranh cử và có khả năng sẽ đưa ra quyết định cuối cùng vào đầu năm sau.