Khi nhắc tới thời kì đầu của ngành công nghiệp điện ảnh vào cuối thế kỷ 19, nhiều người sẽ cho rằng đây là một cuộc chạy đua vũ trang truyền thông với những tên tuổi phát minh tiên phong người Mỹ và người Pháp như Thomas Edison và anh em nhà Lumière. Mặc dù điều này là chính xác, nhưng cũng là thiếu sót khi bỏ qua sự đóng góp của kỹ sư điện kiêm nhà sản xuất dụng cụ khoa học người Anh Robert Paul.
 |
| Việc cải tiến máy móc đã giúp cho ngành công nghiệp điện ảnh nhanh chóng phát triển. Ảnh: American Society of Cinematographers. |
Chúng ta không thể nói ông ấy đã “bị lãng quên”, bởi vì như Ian Christie đã nói từ đầu trong cuốn Robert Paul and the Origins of British Cinema, nhà tiên phong trong lĩnh vực chụp ảnh hoạt hình này chưa bao giờ rơi ra khỏi quỹ đạo của các nhà sử học điện ảnh. Tuy nhiên, Paul dường như đã thất bại khi ghi dấu ấn của mình vào tiềm thức cộng đồng rằng ông là một người sáng lập ngành điện ảnh.
 |
| Cuốn sách được ra mắt ngày 9/12/2019. Ảnh: E&T. |
Trong dòng thời gian công nghệ, điện ảnh ra đời vào thời điểm sự phát triển công nghệ bùng nổ với tốc độ chưa từng thấy. Thế giới chào đón sự xuất hiện của điện báo, đèn điện, ô tô và tia X. Khởi đầu với sự ra đời của Kinetoscope - máy hoạt ảnh - điện ảnh sau đó đã phát triển thành một đế chế hùng mạnh thống trị cách chúng ta nhìn ra thế giới. Loại máy này đã thay thế cho chữ in và kịch sân khấu. Hình ảnh chuyển động đã thay đổi mọi thứ, tạo nên một cuộc cách mạng truyền thông mới và có sức nặng tương tự như sự bùng nổ đa phương tiện điện tử ngày nay. Như Christie nói, không ai có thể đoán được rằng những bức ảnh chuyển động được sẽ trở thành “nền tảng của một trật tự công nghiệp và xã hội mới”, chứ chưa kể đến một ngành công nghiệp toàn cầu trị giá hàng tỷ USD.
Nổi bật trong tất cả quá trình này là một người đàn ông. Ông đã thành công khởi động ngành công nghiệp điện ảnh nước Anh, từ những ngày đầu tiên cải tiến máy quay phim Kinetoscope của Edison đến tự mình phát triển công nghệ dưới dạng máy quay phim Cinematograph - máy quay phim đầu tiên của một người Anh sản xuất. Paul đã mở rộng điều chúng ta nghĩ ngày nay là điện ảnh và biên tập phim, xây dựng xưởng phim đầu tiên của Anh và đóng vai trò quan trọng trong sự hiện diện của điện ảnh như một hình thức nghệ thuật.
Trên thực tế, Paul vẫn là một nhân vật khó có thể khắc hoạ trọn vẹn khi có rất ít tài liệu để các nhà sử học nghiên cứu. Christie, giáo sư về Lịch sử Điện ảnh và Truyền thông tại Đại học Birkbeck, Anh, đã có một quá trình làm việc phi thường, mang đến cho độc giả những góc nhìn mới và toàn diện hơn về Robert Paul - một nhân vật quan trọng nhưng bí ẩn trong lịch sử điện ảnh. Lâu nay ngành điện ảnh vốn coi trọng các đạo diễn đi đầu hơn là các chuyên gia về công nghệ đã tạo nên các công cụ sản xuất phim. Và Paul là sự kết hợp của cả 2 vai trò này - điều khiến câu chuyện về ông hấp dẫn khác thường.
