Thành tựu của tiểu thuyết gia người Mỹ, đồng thời đã lập nên kỳ tích chưa từng có, bởi đây lần đầu tiên một tác giả nhận giải Pulitzer cho 2 tác phẩm ra mắt liền kề.
 |
| Nhà văn Colson Whitehead. Ảnh: Guardian. |
Nhiều lần bén duyên với Pulitzer
Ba năm sau khi nhận giải Tác phẩm hư cấu đầu tiên, Colson Whitehead tiếp tục gặt hái được thành công trong cùng một hạng mục tại Pulitzer 2020 với tiểu thuyết The Nickel Boy (tạm dịch: Những cậu bé Nickel, xuất bản năm 2019).
The Nickel Boys là tiểu thuyết hư cấu dựa trên trường nam sinh Dozier, hay Học viện Nickel của bang Florida, Mỹ. Ở quá khứ, nhiều lần ngôi trường bị cáo buộc cho phép giáo viên, nhân viên bạo hành, đánh đập, hãm hiếp, tra tấn, thậm chí giết hại học sinh. Năm 2011, ngôi trường này buộc phải đóng cửa.
Câu chuyện xoay quanh Jim Crow - thiếu niên da màu ở Florida vào những năm 1960. Tại Học viện Nickel, Jim phải chịu những cảnh tượng độc ác, dã man. Whitehead đã phơi bày cơn ác mộng về nạn phân biệt chủng tộc trong lịch sử nước Mỹ qua từng trang sách.
 |
| The Nickel Boys - cuốn tiểu thuyết mang về cho Colson Whitehead giải thưởng Pulitzer trong sự nghiệp. Ảnh: Lincoln Wood Library. |
Hội đồng chuyên gia của Pulitzer nhận xét The Niken Boy “tựa như cuộc thám hiểm tàn khốc”. Đó là câu chuyện mạnh mẽ về sự kiên trì, nhân phẩm và cứu rỗi loài người.
Ngay từ khi ra mắt năm 2019, tác phẩm của Colson Whitehead đã hấp dẫn độc giả quốc tế và nhanh chóng lọt vào top sách bán chạy của New York Times, được đề cử giải thưởng Sách quốc gia Mỹ năm đó.
Vox nhận xét tiểu thuyết của Whitehead “đáng yêu, quyến rũ và đáng sợ”.
 |
| Colson Whitehead nhận giải Pulitzer lần đầu tiên vào năm 2017 với tiểu thuyết The Underground Railroad . Ảnh: Amazon. |
Năm 2019, tạp chí Time bình chọn The Nickel Boys là một trong 10 tác phẩm hư cấu hay nhất thập kỷ.
Trước đó, năm 2017, nhà văn Mỹ Colson Whitehead (sinh năm 1969) chiến thắng hạng mục Tác phẩm hư cấu của giải Pulitzer.
Tiểu thuyết hư cấu giúp ông nhận giải thưởng danh giá này là Underground Railroad (tạm dịch: Tuyến hỏa xa ngầm, xuất bản năm 2016).
The Underground Railroad kể về mâu thuẫn sắc tộc giữa người da trắng và da màu tại Georgia, Nam Caroline những năm 1800.
Tác phẩm là bức tranh đầy chân thực và trần trụi về lớp người nô lệ da đen làm việc tại các đồn điền bông. Oprah Winfrey - nữ hoàng truyền thông nhận xét Underground Railroad là "một trong những cuốn tiểu thuyết nghiệt ngã, hấp dẫn và mạnh mẽ nhất" bà từng đọc.
Tiểu thuyết của Colson Whitehead sớm trở thành best-seller của New York Times và nhận giải thưởng uy tín National Book Award 2016.
Năm 2017, Amazon chuyển thể The Underground Railroad thành phim truyền hình, với sự tham gia của nhà biên kịch, đạo diễn Barry Jenkins - người từng giành giải Oscar cho Bộ phim xuất sắc năm 2016 với tác phẩm Moonlight.
Ngòi bút đa thể loại
Ngoài hai cuốn tiểu thuyết giành giải Pulitzer, Colson Whitehead còn sở hữu gia tài gồm 7 cuốn sách khác với những đề tài mang đậm tính hiện thực xã hội.
Sau khi tốt nghiệp Đại học Harvard năm 1991, anh bắt đầu viết phê bình sách, âm nhạc và chương trình truyền hình tại Village Voice.
Các sáng tác của Colson Whitehead chứng tỏ năng lực viết của anh khi thử sức ở nhiều thể loại khác nhau.
Cuốn tiểu thuyết đầu tay The Intuitionist (tạm dịch: Nhà trực giác) viết năm 1999 đã bóc trần những mưu đồ, đấu đá trong Nghiệp Ðoàn Thang Máy.
 |
| Ngòi bút của Colson Whitehead đa thể loại, đứng về những người yếu thế và da màu. Ảnh: Times. |
Newsweek đánh giá đây là "255 trang về những điều tra văn học hấp dẫn nhất mà độc giả có thể tìm thấy trong năm”. Điều khiến cuốn truyện giả tưởng thu hút người đọc chính là cách Whitehead chơi với các khái niệm về chủng tộc.
The Intuitionist mang về cho tác giả giải thưởng New Voices của Quality Paperback Book Club.
Hai năm sau Nhà trực giác, John Henry Days ra đời tiếp tục khiến độc giả không thể ngừng mê đắm trong các trang văn đầy kịch tính.
Tiểu thuyết lịch sử về John Henry - huyền thoại về lòng dũng cảm, biểu tượng sức mạnh của nước Mỹ đã mang về cho Whitehead giải National Book Critics Circle, Los Angeles Times Fiction và lọt vào danh sách đề cử giải thưởng Pulitzer năm 2002 hạng mục tiểu thuyết.
Bên cạnh đó, Colson Whitehead còn có nhiều sáng tác đáng chú ý như: Apex Hides the Hurt (2006), Sag Harbor (2009), Zone One (2011), The Colossus of New York (2003), The Noble Hustle: Poker, Beef Jerky & Death (2014).
