 |
| Giới chức an ninh phương Tây tưởng Abdelhamid Abaaoud đã chết từ mùa thu năm ngoái. Ảnh: The New York Times |
"Chúng tôi luôn cầu nguyện rằng Abdelhamid đã chết", Yasmina, chị của hắn, từng nói như vậy.
Mong ước của những người trong gia đình Abdelhamid và giới chức an ninh phương Tây đã không trở thành sự thật. Trên thực tế, vào mùa thu năm ngoái, Abdelhamid quay trở lại châu Âu để gặp những phần tử Hồi giáo cực đoan. Sau đó y liên quan tới hàng loạt hoạt động khủng bố với đoạn kết là những vụ tấn công ở Paris vào đêm 13/11, The New York Times đưa tin..
"Tất nhiên, chẳng ai muốn gây đổ máu. Song trong mọi thời đại, người ta đều cảm thấy vui khi thấy máu của những kẻ không có niềm tin", Abdelhamid từng tuyên bố như vậy trong một video tuyển mộ chiến binh bằng tiếng Pháp. Video xuất hiện trên mạng ngay trước khi giới chức an ninh phương Tây tưởng y đã chết.
Khi Abdelhamid trở lại châu Âu cuối năm ngoái, lực lượng an ninh châu Âu phát hiện hành trình của tên khủng bố và theo dõi điện thoại của y, một quan chức quân sự nghỉ hưu ở châu Âu tiết lộ. Kết quả theo dõi cho thấy y tới thành phố Athens. Nhưng họ mất dấu y. Chẳng bao lâu sau, họ phát hiện manh mối cho thấy có thể y đã tới Bỉ, nơi y lớn lên trong một gia đình gốc Morocco tương đối thành công.
May mắn thoát khỏi vòng vây của cơ quan an ninh
 |
| Abdelhamid chụp ảnh bên cạnh lá cờ của IS. Ảnh: Reuters |
Vào khoảng thời gian Abdelhamid bắt đầu hành trình trở về, Abu Muhammad al-Adnani, một trong những lãnh đạo của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), đã kêu gọi thực hiện các cuộc sát hại những người không phải tín đồ đạo Hồi.
“Nếu bạn có thể giết một người Mỹ hoặc châu Âu không có đức tin, đặc biệt là những kẻ hằn học và bẩn thỉu người Pháp, hãy tin tưởng vào thánh Allah và giết y bằng mọi giá”, Adnani nói trong một thông điệp.
Các cơ quan tình báo phương Tây cố gắng theo dõi dòng công dân châu Âu trở về từ Syria. Họ quan ngại rằng IS lên kế hoạch mở rộng cuộc tàn sát ở Trung Đông đến lục địa này.
Theo New York Times, dựa vào cuộc điện thoại mà Abdelhamid gọi cho một tù nhân ở Bỉ - em trai của một chiến binh thánh chiến, cơ quan an ninh tổ chức một hoạt động ngăn chặn Abdelhamid. Họ đột kích vào một căn nhà ở miền đông nước Bỉ hồi tháng 1. Y và đồng bọn trú ẩn trong ngôi nhà.
Hai đồng bọn của y, bao gồm anh trai của tù nhân mà y gọi điện, đã bị giết trong cuộc đột kích. Nhà chức trách Bỉ ca ngợi thành công của chiến dịch bởi nó giúp cản trở một “hoạt động khủng bố lớn”.
Tuy nhiên, giới chức đã bỏ lỡ mục tiêu chính, Abdelhamid, kẻ sau đó đã trở lại Syria.
“Allah đã che mắt các cơ quan tình báo nên tôi mới có thể trở về Syria”, y nói với Dabiq, một tạp chí của IS.
Nhà chức trách không rõ liệu Abdelhamid và Adnani có bất kỳ đầu mối liên hệ trực tiếp nào ở Syria hay không. Tuy nhiên, 2 gã có một niềm đam mê với công tác tuyên truyền. Adnani là người phát ngôn chính thức của IS và Abdelhamid phụ trách các chiến dịch tuyển dụng.
Abdelhamid luôn mong muốn đưa cuộc chiến của chúng tới châu Âu, nơi y có rất nhiều bạn bè và đối tượng sẵn sàng thực hiện các vụ tấn công.
Trước khi trở thành chiến binh thánh chiến
 |
| Abaaoud lớn lên tại khu Molenbeek, nơi nhiều người nhập cư Arab sinh sống, tỷ lệ thất nghiệp cao và điều kiện ăn ở chật chội, đông đúc. Ảnh: Reuters |
Giống như nhiều chiến binh thánh chiến tiến hành các cuộc tấn công tại châu Âu, Abdelhamid từng dính dáng đến trộm cắp và ma tuý khi còn trẻ. Đặc biệt, y sẵn sàng hy sinh vì lý tưởng.
Gia đình y tương đối thành công. Cha của y, Omar, là chủ một cửa hàng quần áo tại quảng trường khu Molenbeek ở thành phố Brussels, Bỉ.
Abdelhamid hưởng những ưu đãi dành cho một số người nhập cư - bao gồm việc học tại trường công giáo trong khu dân cư cao cấp của thành phố. Y từng học tại trường trung học trong một năm. Một nhân viên của trường cho hay, y rời khỏi trường do thi trượt. Những người khác nói y bị đuổi học vì hành vi không phù hợp.
Sau đó, Abdelhamid kết bạn với một nhóm tội phạm nhỏ ở khu vực Molenbeek. Đồng bọn của y gồm anh em nhà Abdeslam - nghi phạm tấn công Paris đêm 13/11.
Abdelhamid từng vào tù trong một thời gian ngắn vì phạm những tội nhỏ vào năm 2010. Khi tại ngoại, y trở về Molenbeek và thường xuyên lui tới một quán bar tồi tàn - nơi dành cho những tay buôn ma tuý.
Trước sự kinh ngạc của gia đình, Abdelhamid chuyển đến Syria vào đầu năm 2014. Tại đó, y sống trong một căn biệt thự lớn ở thành phố Aleppo, nơi dành cho những chiến binh thánh chiến nói tiếng Pháp. Giải thích về sự lựa chọn trong một đoạn băng, y nói: “Trong cả cuộc đời, tôi đã thấy người Hồi giáo phải đổ máu. Tôi cầu cho những kẻ chống lại chúa trời diệt vong”.
Nỗi nhục của gia đình
Đầu năm nay, một tạp trí của Pháp tìm thấy đoạn video về cảnh Abdelhamid cười và pha trò khi y kéo một xác chết sau xe tải nhỏ.
“Đột nhiên tôi thấy hình ảnh của tôi trên khắp các phương tiện truyền thông. Tạ ơn thánh Allah, những kẻ ngoại đạo đã loá mắt bởi Allah nên đã không phát hiện ra tôi khi tôi trở về châu Âu vào cuối năm ngoái”, y nói.
Bằng cách nào đó, y đã thuyết phục em trai Younes, một cậu bé 13 tuổi vẫn ở Molenbeek, đi với y tới Syria.
“Tôi không thể chịu đựng được nữa. Nó phá hoại gia đình. Tôi không bao giờ muốn gặp lại nó”, ông Omar Abbaoud nói với các phóng viên vào thời điểm đó.
Một người bạn của gia đình cho hay, hiện tại cha của y đang sống ở Morocco và muốn bán cơ ngơi tại Bỉ.
Điều hành một chi nhánh của IS?
Các nhà điều tra tình nghi Abdelhamid là thủ lĩnh của một chi nhánh của IS mang tên Katibat al-Battar al Libi. Chi nhánh này đã thu hút nhiều chiến binh người Bỉ vì các mối quan hệ ngôn ngữ và văn hoá, Pieter van Ostaeyen, người theo dõi các chiến binh Bỉ, cho hay. Nhiều người Hồi giáo tại Bỉ có nguồn gốc từ Morocco.
Bên cạnh đó, Aymenn Jawad al-Tammi, chuyên gia nghiên cứu các nhóm chiến binh thánh chiến tại Diễn đàn Trung Đông – một trung tâm nghiên cứu tại Washington, nói rằng họ không phái hiện ra bất cứ bằng chứng nào chứng tỏ Adnani hay thủ lĩnh Abu Bakrr al-Baghdadi của IS đã ra lệnh tấn công Paris.
Tuy nhiên, ông tiết lộ, những chiến binh tại chi nhánh Libya, bao gồm Abdelhamid, đóng một vai trò lớn trong việc “xuất khẩu” bạo lực. Một trong những nhiệm vụ của họ là tổ chức âm mưu “liên quan đến chiến binh nước ngoài, những kẻ nằm vùng tại châu Âu, kết nối với các hoạt động tại Syria và Iraq".
Khoảng 520 chiến binh thánh chiến người Bỉ đã đến Syria và Iraq. Theo các bài viết trên mạng xã hội, hai kẻ chết trong cuộc tấn công tại thành phố Verviers, Bỉ hồi tháng 1 là thành viên của Katibat al- Battar.
