Bộ sách Nhật ký thời chiến Việt Nam là công trình do Quỹ Mãi mãi tuổi 20 và CLB Trái tim người lính tổ chức bản thảo, NXB Hội Nhà văn cấp phép ấn hành.
Nhật ký thời chiến Việt Nam của nhiều tác giả, do nhà văn, cựu chiến binh Đặng Vương Hưng chủ biên. Bộ sách gồm 4 tập với 30 tác phẩm từ 30 tác giả.
4 cuốn trong bộ Nhật ký thời chiến Việt Nam. |
2/3 tác giả đã không còn nữa. Nhiều người đã ngã xuống ngoài chiến trường, hoặc bị thương và vì di chứng chiến tranh, nên đã mất sau khi trở về.
"Ngoài sổ tay nhật ký (bản chính hoặc bản sao) mà thân nhân của các anh, chị đã tin tưởng, trân trọng chuyển cho chúng tôi, còn có cả những di ảnh, di bút của người đã khuất", ông Đặng Vương Hưng viết trong lời thưa của bộ sách.
Ông Hưng cùng cộng sự mất đến 16 năm (2004-2020) để hoàn thành công trình này. Bộ sách không chỉ có hai cuốn nhật ký nổi tiếng Nhật ký Đặng Thùy Trâm hay Mãi mãi tuổi hai mươi (liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc) mà còn có hàng chục cuốn nhật ký đầy máu lửa chiến trường khác.
Đó là Gửi lại mai sau của Nguyễn Hải Trường (tức liệt sĩ CAND Vũ trang Nguyễn Minh Sơn) cùng những trang viết của các văn nghệ sĩ nổi tiếng như Nhật ký chiến tranh của anh hùng, nhà văn, liệt sĩ Chu Cẩm Phong, Nhật ký chiến trường của liệt sĩ, nhà văn Dương Thị Xuân Quý, Những ngày trong vòng vây của nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh, Nhật ký vượt Trường Sơn của TS Phạm Quang Nghị, Nhật ký Bê trọc của nhà văn, TS Phạm Việt Long và Nhật ký đi B của cố nhà văn Triệu Bôn.
Bạn đọc còn được tiếp cận những trang viết hiếm hoi mang đầy chất văn hóa tâm linh trong nhật ký Trở về trong giấc mơ của liệt sĩ Trần Minh Tiến - chàng cầu thủ bóng đá đẹp trai, có mối tình đẫm nước mắt với cô Văn công xung kích xứ Hà Đông xưa.
Nhật ký Tài hoa ra trận của liệt sĩ Hoàng Thượng Lân (họa sĩ cùng lứa với hai họa sĩ nổi tiếng Thành Chương, Lê Trí Dũng) đầy chất văn chương lãng mạn.
Đánh giá về bộ sách này, Nhà văn Nguyễn Quang Thiều (Phó chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Phó tổng thư ký thứ nhất Hội Nhà văn Á - Phi) khẳng định không có gì mang tính chính xác về cuộc chiến tranh hơn những trang nhật ký của những người lính.
Chúng được viết ngay tại chiến trường, viết những gì mà người lính muốn nói nhất khi biết rằng sau đó họ có thể mãi mãi không thể trở về với gia đình, với quê hương họ.
"Họ viết trong đói khát, trong bom đạn, trong chết chóc. Chỉ khi cái chết cận kề thì tiếng nói con người mới vang lên trung thực nhất. Và sự trung thực ấy đã minh chứng tình yêu đất nước, yêu độc lập tự do không hề khiếp sợ và sự dâng hiến trọn vẹn của họ cho đất nước", ông Nguyễn Quang Thiều nói.
Trung tướng TS khoa học quân sự, A|nh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Đoàn Sinh Hưởng - nguyên Tư lệnh Binh chủng Tăng - Thiết giáp, nguyên Tư lệnh Quân khu 4, Chủ tịch Quỹ “Mãi mãi tuổi 20” - đánh giá bộ sách là công trình có giá trị cao về nội dung tư tưởng, mang thông điệp về cái đẹp và mang tính nhân văn sâu sắc.
Ông cho rằng có thể xem Nhật ký thời chiến Việt Nam như một tượng đài Di sản phi vật thể, mà các anh hùng - liệt sĩ, các cựu chiến binh đã để lại dấu ấn của tâm hồn mình cho thế hệ sau.