Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Dự báo về chip bán dẫn từ 50 năm trước

Carver Mead (kỹ sư viện Caltech) đã dự báo rằng những kỹ sư thiết kế chip sẽ là người điều khiển cuộc chơi trong nền kinh tế tương lai.

chip ban dan anh 1

Carver Mead (kỹ sư viện Caltech). Nguồn: LA Times.

Người hiểu rõ nhất sức mạnh tính toán được sản xuất hàng loạt sẽ cách mạng hóa xã hội như thế nào là giáo sư Viện Công nghệ California (Caltech) Carver Mead. Với đôi mắt sắc và chòm râu dê, Mead trông giống một triết gia tại Đại học Berkeley hơn là một kỹ sư điện. Ông kết bạn với Gordon Moore (đồng sáng lập, cựu Chủ tịch Tập đoàn Intel) ngay sau khi Fairchild được thành lập, sau khi Moore xông vào văn phòng của Mead tại Caltech, lôi ra một túi chứa đầy bóng bán dẫn Raytheon 2N706 và đưa cho Mead để dùng trong các lớp học kỹ thuật điện tử của ông. Moore nhanh chóng thuê Mead làm cố vấn và trong nhiều năm, người có tầm nhìn xa của Caltech đã dành mỗi thứ 4 hàng tuần tại các cơ sở của Intel ở thung lũng Silicon.

Mặc dù Gordon Moore là người đầu tiên vẽ biểu đồ sự gia tăng theo cấp số nhân của mật độ bóng bán dẫn trong bài báo nổi tiếng năm 1965, nhưng Mead mới là người đặt ra thuật ngữ "Định luật Moore" để mô tả nó.

Năm 1972, Mead dự đoán “trong mười năm tới, mọi mặt của xã hội chúng ta sẽ được tự động hóa ở một mức độ nào đó”. Ông đã hình dung ra "một chiếc máy vi tính nhỏ xíu nằm sâu bên trong điện thoại, máy giặt hay ô tô của chúng ta" khi những con chip silicon này trở nên phổ biến và rẻ tiền. "Trong 200 năm qua, chúng ta đã cải thiện khả năng sản xuất hàng hóa và đưa con người tiến bộ theo hệ số 100”, Mead tính toán. "Nhưng trong 20 năm qua, tốc độ chúng ta xử lý và truy xuất thông tin đã tăng từ 1.000.000 đến 10.000.000”. Một cuộc bùng nổ mang tính cách mạng về xử lý dữ liệu đang đến. "Chúng ta có thừa sức mạnh điện toán”, ông khẳng định.

Mead đã tiên tri một cuộc cách mạng đưa đến các hệ quả sâu sắc về xã hội và chính trị. Tầm ảnh hưởng trong thế giới mới này sẽ đặt vào những người có thể tạo ra sức mạnh tính toán và điều khiển nó bằng phần mềm. Các kỹ sư bán dẫn của thung lũng Silicon có kiến thức chuyên môn, có các mạng lưới và quyền chọn mua cổ phiếu cho phép họ viết ra các quy tắc của tương lai, những quy tắc mà tất cả người khác sẽ phải tuân theo.

Xã hội công nghiệp đang nhường chỗ cho thế giới kỹ thuật số, với các số 1 và 0 được lưu trữ và xử lý trên hàng triệu đĩa bán dẫn silicon ở khắp nơi trong xã hội. Kỷ nguyên của các ông trùm công nghệ đã ló dạng.

Carver Mead tuyên bố: "Số phận của xã hội sẽ rất bấp bênh. Chất xúc tác chính là công nghệ vi điện tử và khả năng đặt ngày càng nhiều linh kiện vào một không gian ngày càng nhỏ của nó." Người ngoài ngành chỉ lờ mờ nhận thức được thế giới đang thay đổi như thế nào, nhưng các nhà lãnh đạo của Intel biết rằng nếu họ có thể gia tăng đáng kể sức mạnh tính toán hiện tại thì những thay đổi triệt để sẽ xảy ra.

Gordon Moore tuyên bố vào năm 1973: "Chúng tôi thực sự là những nhà cách mạng trong thế giới ngày nay chứ không còn là những đứa trẻ với mái tóc dài và râu quai nón phá phách ở trường vài năm trước”.

Chris Miller/NXB Thế Giới & Nhã Nam

SÁCH HAY